نویسنده: علی طالب زاده
ژاپنی ها ساکتند، آمریکایی ها پر سر و صدا؛ آلمانی ها خشک و مقرراتی، انگلیسی ها معروفند به اینکه در لفافه حرف می زنند و از منظور اصلی طفره می روند و استرالیایی ها، دقیقاً برعکس، به رک گویی مشهورند. اما برقراری ارتباط، اینجا و آنجا ندارد. اهل هر کجا که باشید، برای ایجاد یک ارتباط خوب و مؤثر باید چیزهایی را رعایت کنید. جالب این است که بدانید که پنج ثانیه ی اول هر ملاقاتی از پنج دقیقه ی بعدی اش، مهم تر است. شاید در این پنج ثانیه هیچ حرفی رد و بدل نشود. ولی نیمی از راه ارتباط در همین مدت کوتاه، طی می شود. می گویند هر کلیت خوب و چشمگیری از جزییات ساده یی شکل می گیرد که شاید در نگاه اول، اصلاً به چشم نیاید اما توجه به همین نکات ظاهراً بی اهمیت، تأثیر چشمگیری در نتیجه ی نهایی خواهد گذاشت. توصیه می کنیم: «وقتی دارید با دیگران صحبت می کنید یا به حرف های شان گوش می کنید، خوب به چشم های شان نگاه کنید. بدن تان را راست و راحت نگه دارید و با دست های تان بازی نکنید.» حتی اگر کلامی به زبان نیاوریم، حالت بدن ما می تواند فرد مقابل مان را به حرف زدن تشویق کند یا جلو حرف زدنش را بگیرد. حالت بدن ما برای دیگران پیام می فرستد که حرف ما راست است یا دروغ. صادقانه است یا ریاکارانه، از سر دلسوزی است یا رفع تکلیف و … خلاصه اینکه فقط کلمات نیستند که معنا را منتقل می کنند. اگر کسی با یک دست چشمش را بمالد و با دست دیگر، گوشش را بخاراند و دهانش را به خمیازه باز کند و در همان حال، با زیباترین کلمات و شیواترین طرز بیان به شما ابراز عشق و علاقه کند، شما حرفش را باور می کنید؟!
تمرین حرف زدن و گوش کردن
جنس صدا و طرز صحبت کردن در برقراری ارتباط مؤثر است. مثلاً ممکن است با تند صحبت کردن، فقط ناآرامی و عصبانیت تان را به ذهن طرف مقابل تلقین کنید و از آن طرف، با آرام صحبت کردن تان حس ملاطفت و همدردی را انتقال بدهید. اگر لحن صدای تان نامناسب باشد. ممکن است پاسخ نامناسبی دریافت کنید. با تمرین زیاد، سعی کنید لحن صدای تان را بهبود ببخشید. در بیشتر موارد، با بدست آوردن لحن صدای خوش بینانه و مطمئن می توانید دیگران را در مسیر موافقت با خودتان همراه کنید. اما یادتان نرود که هر ارتباطی دارای یک ماهیت دوسویه است. یعنی فقط خوب حرف زدن نیست. خوب گوش کردن هم هست. اگر با تمرکز گوش کنید، فردی که با شما صحبت می کند، اعتماد به نفس پیدا می کند. در یک ارتباط صمیمانه، همیشه آنچه را که می شنوید، باید قابل اطمینان بدانید؛ مگر آنکه خلافش ثابت شود. صحبت طرف مقابل تان را پی در پی قطع نکنید. اگر این کار را در مقابل کسانی انجام بدهید که به سختی می توانند نقطه نظرات شان را بیان کنند؛ عملاً آنها را از حرف زدن بازداشته اید.»
10 فرمان برای برقراری و حفظ یک رابطه مؤثر
1- ارتباط چشمی را از دست ندهید. چه در حال حرف زدن باشید و چه در حال گوش کردن، بهتر است به چشمان طرف مقابل تان نگاه کنید.
2- اندکی متمایل نگه داشتن سر نشان می دهد که در حال گوش دادن هستید و نگاه مستقیم و لبخندتان هم می تواند نشانگر توجه تان باشد.
3- وقتی به چشم های طرف مقابل تان آرام و خونسرد نگاه می کنید، او حس می کند که شما از آنچه می شنوید، واهمه ندارید.
4- سعی کنید نگاه تان مستقیم باشد، نه غیر مستقیم یا زیرچشمی، نگاه مستقیم حاکی از توجه است و نگاه غیرمستقیم، نماد طفره رفتن.
5- اگر نشسته اید، راحت و صاف بنشینید. قوز کردن، ذهن طرف مقابل تان را ناخودآگاه به این سمت می برد که شما اعتماد به نفس ندارید.
6- اگر ایستاده اید، سعی کنید دست و پای تان آزاد و راحت باشد، آزاد و راحت بودن شما ذهن طرف مقابل را به این سمت می برد که استرسی ندارید.
7- وقتی کسی دارد با شما صحبت می کند، از خم کردن بدن تان به طرفین اجتناب کنید، اغلب آدم ها این کار را ناخودآگاه این گونه توجیه می کنند که شما از صحبت های شان خسته شده اید یا نمی خواهید حرف شان را قبول کنید.
8- اگر در حالت ایستاده، سینه را جلو بدهید و گشاده رو باشید، اعتماد به نفس تان را در ذهن فرد مقابل، تثبیت می کنید.
9- وقتی دارید با کسی صحبت می کنید یا وقتی دارند با شما صحبت می کنند، با گوش های تان بازی نکنید، کشیدن گوش، حسی از تردید و دودلی در فرد مقابل تان ایجاد می کند.
10- گاهی دست به کمر زدن هم خوب است، مثلاً اگر کارمندان یک اداره، مدیرشان را ببینند که خونسرد و لبخند زنان، دست به کمر زده است، عزم و توانایی کنترل او به ذهن شان متبادر می شود.
هرچه شفاف تر بهتر
اگر خواسته و نیازهای طرفین رابطه در تضاد باشد، این می تواند مانع برقراری ارتباط شود و جلو انتقال صحیح پیام و دریافت صحیح پیام را بگیرد. اولین قدم آن است که تشخیص بدهیم اصلاً چنین موانعی وجود دارد یا نه. حفظ تماس چشمی، خوب گوش دادن به صحبت های طرف مقابل، اصلاح لحن صدا و خوش حالتی بدن می تواند در برقراری یک ارتباط موفقیت آمیز به ما کمک کند. «شفافیت» هم عنصر مهمی در برقراری یک ارتباط مفید مؤثر است. پیامی که می خواهید انتقال بدهید، باید در ذهن خودتان روشن باشد، پیام تان را باید به صورت خلاصه انتقال بدهید و بعدش هم مطمئن شوید که کاملاً درست و روشن درک شده است.
منبع:نشریه 7 روز زندگی، شماره 95.