شارح : عبد الهادی مسعودی
کافی، مهم ترین کتاب حدیثی شیعه است، برخی از احادیث این بوستان معنوی، گلچین و سند و متن آنها تبیین، و ارائه شده است
جلسه 30 کافی خوانی
حدیث :
۳۶۱۶/ ۳. عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسى، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یُوسُفَ، عَنْ مُیَسِّرٍ:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «لَا یَنْبَغِی لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ یُوَاخِیَ الْفَاجِرَ، وَ لَا الْأَحْمَقَ، وَ لَاالْکَذَّابَ».
ترجمه :
حضرت صادق علیه السلام فرمود: شایسته نیست براى مرد مسلمان که با شخص تبهکار و احمق و دروغگو رفاقت کند.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص ۶۹۰
حدیث :
۳۶۱۹/ ۶. قَالَ، وَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ یَقُولُ:
«حُبُّ الْأَبْرَارِ لِلْأَبْرَارِ ثَوَابٌ لِلْأَبْرَارِ، وَ حُبُّ الْفُجَّارِ لِلْأَبْرَارِ فَضِیلَهٌ لِلْأَبْرَارِ، وَ بُغْضُ الْفُجَّارِ لِلْأَبْرَارِ زَیْنٌ لِلْأَبْرَارِ، وَ بُغْضُ الْأَبْرَارِ لِلْفُجَّارِ خِزْیٌ عَلَى الْفُجَّارِ».
ترجمه :
گوید: و نیز از آن حضرت علیه السلام شنیدم که میفرمود: دوست داشتن نیکان نیکان را براى آنها ثواب است، و دوست داشتن تبهکاران نیکان را براى نیکان فضیلت است، و دشمنى تبهکاران با نیکان براى نیکان زینت است، و دشمنى نیکان با تبهکاران براى تبهکاران خوارى و رسوائى است.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص ۶۹۱
حدیث :
۳۶۲۰/ ۷. عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ؛ وَ عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ، عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً، عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُذَافِرٍ، عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ وَ أَبِی حَمْزَهَ:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ، عَنْ أَبِیهِ عَلَیْهِمَا السَّلَامُ، قَالَ: «قَالَ لِی أَبِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ: یَا بُنَیَّ، انْظُرْ خَمْسَهً، فَلَا تُصَاحِبْهُمْ وَ لَاتُحَادِثْهُمْ وَ لَاتُرَافِقْهُمْ فِی طَرِیقٍ. فَقُلْتُ: یَا أَبَتِ، مَنْ هُمْ؟ عَرِّفْنِیهِمْ. قَالَ: إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَهَ الْکَذَّابِ، فَإِنَّهُ بِمَنْزِلَهِ السَّرَابِ، یُقَرِّبُ لَکَ الْبَعِیدَ، وَ یُبَعِّدُ لَکَ الْقَرِیبَ؛ وَ إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَهَ الْفَاسِقِ، فَإِنَّهُ بَائِعُکَ بِأُکْلَهٍ، أَوْ أَقَلَّ مِنْ ذلِکَ؛ وَ إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَهَ الْبَخِیلِ، فَإِنَّهُ یَخْذُلُکَ فِی مَالِهِ أَحْوَجَ مَا تَکُونُ إِلَیْهِ؛ وَ إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَهَ الْأَحْمَقِ، فَإِنَّهُ یُرِیدُ أَنْ یَنْفَعَکَ فَیَضُرُّکَ؛ وَ إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَهَ الْقَاطِعِ لِرَحِمِهِ، فَإِنِّی وَجَدْتُهُ مَلْعُوناً فِی کِتَابِ اللَّهِ- عَزَّ وَ جَلَّ- فِی ثَلَاثَهِ مَوَاضِعَ: قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: «فَهَلْ عَسَیْتُمْ إِنْ تَوَلَّیْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ وَ تُقَطِّعُوا أَرْحامَکُمْ أُولئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَ أَعْمى أَبْصارَهُمْ». وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ: «الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِیثاقِهِ وَ یَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ أُولئِکَ لَهُمُ اللَّعْنَهُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ». وَ قَالَ فِی الْبَقَرَهِ: «الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِیثاقِهِ وَ یَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ أُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ»».
ترجمه :
حضرت صادق از پدرش علیهما السلام حدیث کند که پدرم على بن الحسین علیهما السلام بمن فرمود: اى فرزند در نظر داشته باش که با پنج کس همنشین نشوى، و با آنها گفتگو و رفاقت در راهى نکنى گفتم: پدر جان آنها کیانند؟ بمن معرفى کن، فرمود: زنهار مبادا با دروغگو همنشین شوى زیرا که او بمنزله سرابى است که دور را در نظرت نزدیک و نزدیک را برایت دور جلوه دهد، و زنهار از همنشینى با فاسق و گنهکار بپرهیز زیرا که او بیک لقمه یا کمتر از آن ترا بفروشد، و بر تو باد که با شخص بخیل همنشین نگردى زیرا که او مال خود را در سخت ترین نیازمندیهایت از تو دریغ دارد، و زنهار مبادا با احمق همنشینى شوى که او میخواهد بتو سود رساند ولى (بواسطه حماقتش) زیانت زند، و مبادا با آن کس که قطع رحم کند رفاقت کنى که من او را در سه جاى قرآن ملعون یافتم (یک جا) خداى عز و جل فرماید: «پس آیا امید دارید که هر گاه به سرپرستى کارى گمارده شوید فساد در زمین نکنید و قطع رحم کنیم، ایشانند که خداوند لعنتشان کرده پس کرشان کرد، و کور ساخت دیدگانشان را» (سوره محمد آیه ۲۲- ۲۳) و نیز (در جاى دیگر) فرماید: «آنان که بشکنند پیمان خدا را پس از بستن آن، و مىبرند آنچه را که خدا فرموده پیوند شود، و فساد کنند در زمین آنها را است لعنت و براى ایشان است بدى آن سراى» (سوره رعد آیه ۲۵) و نیز در سوره بقره (آیه ۲۷) فرماید: «آنان که پیمان خدا را پس از بستنش بشکنند و ببرند آنچه را خداوند دستور پیوندش را داده و فساد کنند در زمین ایشانند زیانکاران».
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص ۶۹۲
حدیث :
۳۶۲۵/ ۱. مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ؛ وَ عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ، عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً، عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ، عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ، عَنْ أَبِی بَصِیرٍ:
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ عَلَیْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «إِنَّ أَعْرَابِیّاً مِنْ بَنِی تَمِیمٍ أَتَى النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، فَقَالَ لَهُ: أَوْصِنِی، فَکَانَ مِمَّا أَوْصَاهُ: تَحَبَّبْ إِلَى النَّاسِ یُحِبُّوکَ».
ترجمه :
حضرت باقر علیه السلام فرمود: عربى از بنى تمیم نزد پیغمبر (ص) آمد عرضکرد: بمن سفارشى کن، پس از جمله سفارشهایش باو این بود که با مردم دوستى کن تا مردم ترا دوست بدارند.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص ۶۹۶
حدیث :
۳۶۲۶/ ۲. عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسى، عَنْ سَمَاعَهَ:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «مُجَامَلَهُ النَّاسِ ثُلُثُ الْعَقْلِ».
ترجمه :
حضرت صادق علیه السلام فرمود: خوشرفتارى و مدارا کردن با مردم یک سوم خردمندى است.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص ۶۹۶
حدیث :
۳۶۲۸/ ۴. وَ بِهذَا الْإِسْنَادِ، قَالَ: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ: التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ».
ترجمه :
حضرت صادق علیه السلام فرمود: که رسول خدا (ص) فرموده است: دوستى کردن با مردم نیمى از خرد است.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص ۶۹۷
حدیث :
۳۶۲۹/ ۵. عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ حَسَّانَ، عَنْ مُوسَى بْنِ بَکْرٍ:
عَنْ أَبِی الْحَسَنِ عَلَیْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ».
ترجمه :
موسى بن بکر از حضرت کاظم علیه السلام: دوستى کردن با مردم نیمى از خرد است.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص۶۹۷
حدیث :
۳۶۳۰/ ۶. مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسى، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ، عَنْ حُذَیْفَهَ بْنِ مَنْصُورٍ، قَالَ:
سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ یَقُولُ: «مَنْ کَفَّ یَدَهُ عَنِ النَّاسِ، فَإِنَّمَا یَکُفُّ عَنْهُمْ یَداً وَاحِدَهً، وَ یَکُفُّونَ عَنْهُ أَیْدِیاً کَثِیرَهً».
ترجمه :
حذیفه بن منصور گوید: شنیدم از حضرت صادق علیه السلام که مىفرمود: هر که دست آزارش را از سر مردم بردارد فقط یک دست از آنها باز داشته ولى (در مقابل) دستهاى بسیارى از آزار او خوددارى کنند.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص۶۹۷
