روزی علی (علیه السلام) نقل کرد که پیامبر (صلی الله علیه وآله) فرمود: زیرک ترین و هشیارترین انسانها کسی است که خود را به حساب بکشد و برای بعد از مرگ خود کار بکند.
مردی پرسید: ای امیرمؤ منان ! چگونه نفس خود را به حساب بکشد؟.
امام فرمود: وقتی که صبح کرد و سپس آن روز فرا رسید به خویشتن بازگردد و خطاب به خود بگوید: این نفس ! امروز روزی بود که بر تو گذشت ، و هرگز دیگر باز نمی گردد، و خداوند از تو سوال می کند که این روز را در چه راهی به پایان رساندی ، چه کاری در آن کردی ، آیا خدا را به یاد آوردی و او را ستودی ؟ آیا نیازهای مؤ منان را برآوردی ؟ آیا رفع اندوه از مؤ منی نمودی ؟ آیا در غیاب مؤ من نزد اهل ، و فرزندانش آبروی او را حفظ کردی ؟ و پس از مرگ او، آیا آبرویش را در میان بازماندگانش نگه داشتی ؟ آیا از غیبت و بدگویی پشت سر مؤ من خودداری نمودی ؟ آیا مسلمانی را یاری کردی ؟، تو در این روز چه کردی ؟
اگر در پاسخ گفت : کارهای نیک انجام دادم ، خدا را حمد و سپاس کن و تکبیر بگو به خاطر توفیقی که نصیب تو شده است ، و اگر گفت : امروز گناه کردم یا کوتاهی نمودم از درگاه خداوند استغفار و طلب آمرزش کن و تصمیم بگیر که دیگر تکرار گناه نکنی .
منبع:داستان دوستان
