معیار حق‌گویی (۷)

معیار حق‌گویی (۷)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… َالقَولِ بِالحَقِّ وَ إن عَزّ‌.[۱]

در تبیین این فراز نورانی، صحبت در معیارهای تشخیص حق بود. در جلسات گذشته، با استفاده از سخنان اهل‌بیت (علیهم السّلام) به دو معیار عقل و عدل اشاره کردیم و اینک معیار سوم.
سه: قرآن

معیار سوم برای تشخیص حق، کتاب خداست:

﴿یا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَکُمُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ﴾ [۲]

اى مردم!حق از سوى پروردگارتان نزد شما آمده است‌.

مراد از حق در این آیه قرآن است. قرآن حق است و در آن باطل راه ندارد، لذا می‌تواند معیاری برای تشخیص حق باشد.

این معیار نیز مرتبط با همان معیار اول، یعنی عقل است، زیرا عقل است که انسان را به معیارهای مختلف راهنمایی می‌کند و یکی از این معیارها، کتاب خداست.

رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) طبق نقل، می‌فرماید:

إنّ على‌ کُلِّ حقٍّ حَقیقَهً وعلى‌ کُلِ‌ صَوابٍ‌ نُوراً، فما وافَقَ کِتابَ اللَّهِ فخُذوهُ، وما خالَفَ کِتابَ اللَّهِ فدَعُوهُ. [۳]

با هر حقّى، حقیقتى است و با هر سخن درستی از نورانیتی برخوردار است، پس آنچه با کتاب خدا سازگار بود، آن را بپذیرید و آنچه مخالف کتاب خدا بود، رهایش کنید.

این معیار، معیاری است کلی و حتی شامل سخنان نقل شده از خود معصومان هم می‌شود، یعنی اگر سخنی که به پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) یا یکی از امامان (علیهم السّلام) نسبت داده می‌شود با کتاب خدا هماهنگ بود، سخن حقی است و معلوم می‌شود، نسبتش به ایشان درست است و اگر ناهماهنگ بود، نسبت نادرست است.


[۱] الصحیفه السجّادیّه، الدعاء ۲۰.
[۲] سوره یونس، آیه ۱۰۸.
[۳] الکافی، شیخ کلینی، ج۱، ص۶۹، ح۱.

منبع : پایگاه آیت الله ری شهری

مطالب مشابه

دیدگاهتان را ثبت کنید