امام صادق (علیه السلام) فرمود:
نجواى عارفان همواره بر سه اصل استوار است : بیم، امید ، حبّ . بیم شاخه علم است و امید شاخه یقین است ، وحبّ شاخه معرفت وعرفان .نشان بیم گریختن است ونشان امید طلب است ، و نشان حبّ، آن است که در ایثار آنچه را که دوست دارد دریغ نورزد.
پس چون علم در سینه مؤ من تحقق یابد، ترس پدید آید و چون خوف ، درست آید، گریز از غیر خدا پیش آید و چون کسى بگریزد، نجات یابد وچون نور یقین بر قلب تابیدن گیرد، فضل الهى مشاهده شود وچون یقین در او رسوخ کند، امید پدید آید وچون شیرینى امید بچشد، در طلب آن شود.
چون به طلب برخیزد، گم شده خویش را بیابد وچون نور معرفت تجلّى یابد، نسیم محبّت وعشق در قلب وزیدن گیرد وچون نسیم محبّت وزیدن گرفت ، و انسان در سایه محبوب انس یابد و او را بر ماسوایش ترجیح دهد و به اوامرش مبادرت و از نواهى اش اجتناب ورزد و آن دو را بر هر چیزى مقدّم بدارد. هر گاه با رعایت اوامر و نواهى محبوب بر خوان انس او نشیند، به روح مناجات قربش واصل خواهد گشت .
این اصول سه گانه مانند، حرم ، مسجد و کعبه است که اگر کسى داخل حرم شود، از خلق ایمنى یابد و چون داخل در مسجد شود و بر اندام او از آلودگى به گناه ایمن باشد و اگر داخل کعبه شود، قلبش از اشتغال به چیزى جز ذکر خداى تعالى در امان ماند.*پس اى مؤ من ! چنانچه در حالى هستى که اگر در آن حالت بمیرى ، با رضایت خاطر خواهى مرد، بر توفیق و حفظ الهى شاکر باش ؛ واگر چنین نیستى ، خویش را به حالتى نیک ودرست انتقال ده و بر عمرى که در غفلت گذرانده اى پشیمان شو و در تطهیر ظاهرت از گناهان و پالایش باطنت از عیوب وکاستى ها از خداى تعالى مدد بجوى و قلبت را از دام غفلت برهان و آتش شهوت را در خرمن نفست خاموش نما.
منبع حدیث : بحار الانوار 70 / 22 ـ 23.