حتما تاکنون احساس مثبتی که پس از گفتگو با بعضیها به آدم دست میدهد، تجربه کردهاید؛ احساسی از آرامش و امیدواری. ممکن است دیگران نیز از گفتگو با شما احساس خودارزشمندی، راحتی و نشاط کنند؛ به ویژه هنگامی که در جایگاهی موثر و صاحبنفوذ قرار دارید. در هر دو حالت، نوعی ارتباط سازنده و مفید با طرف مقابلتان برقرار میشود که در نتیجه گوش دادن موثر یا همدلانه اتفاق افتاده. درک افکار و احساسات دیگران نخستین گام برای ارتباط سازنده با آنان است و گوش دادن همدلانه نقطه شروعی برای فهم متقابل و درک بهتر اطرافیان است. گوش سپردن همدلانه شیوهای است برای حمایت از افرادی که زیر فشار روانی قرار دارند زیرا با این عمل پیامهای کلامی و غیرکلامی خود را به گوینده منتقل مینماییم، یعنی اینکه مشکلات او را درک میکنیم و میفهمیم که با چه کشمکشهای فکری و روانی دست به گریبان است.
گوش دادن همدلانه، ایجاد فرصت برای افراد است تا درباره مسایل و دیدگاه هایشان گفتگو کنند و ضمن آشکار کردن احساسات و افکارشان زمینه تخلیه هیجانی و آرامش آنان نیز فراهم آید. به قول گلمن (روانشناس)، گوش دادن موثر مجموعهای از مهارتها و عادتهایی است که میتوانیم آنها را یاد بگیریم، به کار بندیم و تقویت کنیم. تلاش برای پیشرفت در گوش دادن همدلانه و موثر میتواند از ما انسانی بسازد که در روابط خانوادگی و اجتماعی خود موفقتر عمل کند و از احترام و مقبولیت بالاتری برخوردار شود. صاحبنظران بر این باورند که گوش دادن همدلانه یک مهارت قابل یادگیری است که با وجود نقش اساسی آن در ایجاد و تقویت روابط مثبت خانوادگی و اجتماعی، کمتر مورد توجه قرار میگیرد. ما ساعتها صرف یادگیری مهارتهایی مانند خواندن، نوشتن و سخن گفتن در خانه و مدرسه میکنیم اما کمتر یاد میگیریم که چگونه موثر و با همدلی به دیگران گوش بسپاریم و افکار و عواطفشان را به درستی دریابیم. به قول توماس گوردن، گوش دادن همدلانه راهبردی مهم برای مشکلگشایی و حل مساله در زندگی است.
در اوج یک کشمش جدی و هنگامی که دو طرف درگیری در اوج بروز هیجانهای منفی قرار گرفتهاند باز هم ممکن است با وجود خشم و عصبانیت به سخنان طرف مقابل توجه کنند و واکنش مناسبی از خود نشان دهند. به گفته گلمن (روانشناس)، حتی در بدترین وضع، همسران میتوانند شنیدههای خود را آگاهانه و منصفانه ویرایش کنند و یا به عبارت دیگر، بخشهای منفی، اهانتآمیز و نفرتبرانگیز گفتگو را کم رنگ ببینند تا بتوانند پیام اصلی و احتمالا بر حق طرف مقابل را به درستی بشنوند و پاسخ دهند! خوب گوش ندادن به اظهارات دیگران و بیتوجهی به احساساتشان زمینههای پرخاشگری و خشونت را در آنان تقویت میکند زیرا احساس میکنند که شما حقوق آنان را نادیده میگیرید و تحقیرشان میکنید.هنگامی که یکی از طرفین سخنان شکایتآمیزی را مطرح میکند، طرف مقابل باید سعی کند که نه تنها افکار وی را درک کند؛ بلکه احساسات همراه آن را نیز به درستی دریابد. به این ترتیب، گلهگذاریهای عادی کمتر به نزاعها و خشونتهای خانوادگی و عواقب خطرآفرین ناشی از آنها تبدیل میشود.
منبع:www,salamat,com