بیانات حضرت آیه‌اللّه احمدى میانجى قدس‌سره در خصوص(علم و دنیا)
بسم‌اللّه‌الرحمن الرحیم
امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمودند: منهومان لایشبعان طالب علم و طالب دنیا؛ بعضى آدم‌ها عاشق مال دنیا هستند، اینها اگر به بالاترین درجه مقام و ریاست هم برسند، شادمان نیستند؛ بعضى افراد هم عاشق ریاست هستند، مثلا دوست دارد آقا باشد و امر و نهى کند! برو بیا داشته باشد و لو چیزى هم نخورد! بعضى هم به امور دیگر دنیا علاقه شدید دارند.
این جور آدم‌ها سیر نمى‌شوند هرچه هم ریاست به او بدهند باز هم مى‌گوید کم است.
آن که پول مى‌خواهد هرچه به او پول بدهند باز هم برایش کم است.
دنیا سیرشدن ندارد.
در روایت داریم که به هارون‌الرشید گفتند: یک نفرى است که رسول خدا را دیده است (هارون در زمان حضرت امام موسى بن جعفر علیهماالسلام بود و این نشان مى‌دهد که آن فرد خیلى عمر کرده بود) گفت: بروید او را بیاورید.
وقتى آوردند، هارون به او گفت: چه حرفى از رسول خدا شنیدى؟ گفت رسول خدا صلى‌اللّه‌علیه‌‌وآله مى‌فرمودند:
یشیب ابن آدم و یشب فیه خصلتان الحرص و طول الامل؛ آدم که پیر مى‌شود دو خصلت در او جوان مى‌شود و هرچه پیرتر مى‌شود این دو خصلت جوان‌تر مى‌شود.
با دستور هارون پولى به او دادند و بردند، در وسط راه گفت مرا برگردانید با امیر کارى دارم.
به هارون گفت این مقدار را که به من دادید، مستمرى است یا نه؟! هارون گفت: رسول خدا درست فرموده است؛ یشیب ابن آدم … آن پیرمرد چیزى به مرگش نمانده، ولى مى‌خواهد که همیشه این پول را به او بدهند!
بشر گرفتار این خصلت است.
آنهایى که طالب علم هستند نیز همین‌طورند.
هر کس عاشق یک جور علمى است.
علوم دیگر، هم فضل است، ائمه علیهم‌السلام از آنها بدشان نمى‌آمد که سیر نمى‌شدند، حتى آنها را تعلیم مى‌دادند؛ مثل علم طب؛ اما از همه اینها بالاتر علم خداشناسى، انسان‌شناسى، اخلاق و… است.
لذا طالب معارف اسلامى و طالب شناخت پیغمبر و حضرات معصومین علیهم‌السلام، هرچه پیش مى‌رود، مى‌بیند کم دارد! چون این علم پایان ندارد، و لذا کسى که به آنجا اتصال دارد! مثل جویى است که به دریا اتصال دارد، که آبش تمام نمى‌شود.
طالب علم هم این‌گونه است.
این را بدانیم این علمى که من عرض مى‌کنم و در روایات است، با ناپاکى نمى‌سازد بلکه با طهارت و تقوا مى‌سازد.
اگر بخواهیم در حوزه تنها الفاظ یاد بگیریم، این چیزى نیست و لفاظى را آدم یاد مى‌گیرد، ولى علم آن است که به انسان نور بدهد.
اصلا نمى‌شود انسان خدا را بشناسد و آثارى در عملش دیده نشود.
عمل من و شما را هفته‌اى دو مرتبه به حضور امام زمان عجل‌‌اللّه تعالى‌فرجه‌الشریف عرضه مى‌کنند، مى‌بینند که چه کارهایى کرده‌ایم.
آرى! طالب علم از فراگیرى علم سیر نمى‌شود هم‌چنان‌که طالب دنیا از دنیا سیر نمى‌شود.
البته این را بگویم که آنچه مذموم است علاقه و حب به دنیاست.
در ادامه روایت آمده: فمن اقتصر من‌الدنیا على ما احل اللّه له سلم؛ و هر کسى در دنیا بر آن چه که حلال است قناعت کند، سالم مى‌ماند. “و من تناولها من غیر حلها هلک الا ان یتوب” کافى 1/46، اگر کسى دنیا را از غیر راه حلال به دست آورد، هلاک مى‌شود.
البته در مورد ما طلاب، حرام خوردن به این نیست که مال مردم را بخوریم، بلکه ما شهریه مى‌گیریم تا به وظیفه‌مان عمل کنیم.
این پول را مى‌دهند تا ما کار کنیم.
حالا اگر این طور نکردیم، بر ما حرام مى‌شود و امام زمان عجلاللّه‌تعالىفرجه‌الشریف راضى نیستند.
در مورد طلبه این طور است یا انشاءاللّه کمى مقام‌تان بالاتر رفت و از مجتهدان اجازه‌نامه مى‌گیرید، در آن صورت باید در حد اجازه تصرف کرد.
پناه بر خدا! بالاخره نان حرام هلاکت دارد و توفیق را از انسان مى‌برد، مگر این‌که توبه کند و به اسلام حقیقى برگردد.
والسلام علیکم و رحمهاللّه و برکاته
تنظیم:امید واضحی آشتیانی
