مترجم: امین حسین پور
در بیشتر موارد، یبوست به خاطر رژیم غذایی و عادتهای غذایی ایجاد میشود. در این مقاله ما مواد غذایی که مصرف بیش از حد آنها باعث یبوست میشود را مورد بررسی قرار دادهایم.
یکی از اختلالات رایج و دردناک دستگاه گوارش یبوست است. یبوست همهی افراد را در برههای از زمان تحت تأثیر قرار میدهد. زنان و افراد مسن بیشتر از دیگران دچار یبوست میشوند. به طور کلی کسانی که برای بیش از سه روز دوفع مدفوعای نداشته باشند، دچار یبوست هستند. اگر چه عوامل مختلفی میتواند باعث ایجاد یبوست شود ولی در بیشتر موارد، رژیم غذایی نامناسب باعث ایجاد این مشکل میشود. در اینجا فهرستی از مواد غذایی که به طور معمول باعث ایجاد یبوست میشوند ارائه شده است.
محصولات لبنی
شاید، شایعترین علت ایجاد یبوست استفاده از محصولات لبنی باشد. چون مواد لبنی چربی زیاد و فیبر کمی دارند به آسانی هضم نمیشوند و به کندی از طریق مسیر گوارشی حرکت میکنند. این با عملکرد طبیعی دستگاه گوارش اختلال ایجاد میکند و یکی از عکسالعملهای یبوست به شمار میرود. مواد لبنی که برای جلوگیری از یبوست باید از مصرف آنها اجتناب کنید عبارتند از:
• شیر کامل
• پنیر
• کره
• بستنی
مواد غذایی شیرین
مطمئناً همهی ما محصولات شیرین را دوست داریم ولی دستگاه گوارش برعکس این قضیه عمل میکند. این محصولات نیز فیبر کمی دارند و در عوض دارای مقدار زیادی چربی هستند. افرادی که مستعد یبوست هستند، باید از مصرف این محصولات اجتناب کنند:
• کیکها
• کلوچهها
• شیرینیها
• کراکرها
• شکلات
• نوشابههای گازدار
فست فود
فست فود یا غذاهای فرآوری شده نه تنها باعث یبوست میشوند بلکه با بیماریهای قلبی و عروقی نیز مرتبط هستند. هنگامی که غذاها فرآوری میشوند، فیبر طبیعی خود را از دست میدهند. پس، اگر جزء افرادی هستید که به طور مکرر دچار یبوست میشوید، باید این غذاها را از رژیم غذایی خود حذف کنید یا مصرف آنها را محدود کنید. از جملهی این غذاها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• پیتزا
• ماکارونی
• سیب زمینی سرخ کرده
• همبرگرها
• غذاهای منجمد شده
• چیپس
محصولات گوشتی
محصولات گوشتی سرشار از پروتئین هستند ولی معایب خاص خود را دارند. دستگاه گوارش با پروتئین حیوانی به اندازهی پروتئین گیاهی سازگار نیست. پس، مصرف منظم محصولات گوشتی خصوصاً گوشت قرمز ممکن است منجر به یبوست شود. باید اشاره کرد که پروتئین حیوانی خود باعث یبوست نمیشود ولی اگر با مواد غذایی حاوی فیبر بالا در رژیم غذایی جایگزین شود، ممکن است باعث کاهش سرعت گوارش و در نتیجه یبوست شود. متخصصین توصیه میکنند محصولات گوشتی را با مواد غذایی مانند سبزیجات و غلات کامل ترکیب کنید.
آنچه که میتوانیم از بحث بالا نتیجه بگیریم آن است که عدم وجود فیبر کافی در رژیم غذایی یکی از علل اصلی ایجاد مشکلاتی مانند یبوست است. نکتهی دیگری که وجود دارد این است که مصرف بیش از حد فیبر ممکن است باعث ایجاد همین مشکل شود. اگر رژیم غذایی روزانهی شما 2000 کالری باشد، باید 28 گرم فیبر در رژیم غذایی خود بگنجانید. در مورد مصرف فیبر رعایت تعادل بسیار مهم است.
اطلاعاتی در مورد یبوست
علایم
• کاهش دوفع مدفوع به کمتر از سه بار در هفته
• رنگ مدفوع تیره
• نفخ کردن
• احساس تخیلهی مدفوع ناقص
چگونه از یبوست دوری کنیم
مواد غذایی حاوی فیبر بالا را در رژیم غذایی خود بگنجانید. برخی از این مواد غذایی عبارتند از: آلو ، گلابی ، دانهی کتان ، توتها ، خشکبار ، هویج ، کلم بروکلی ، هلو ، پاپایا ، غلات کامل ، بادام زمینی ، گردو ، انجیر
توصیه میشود آب زیاد بنوشید زیرا، تأثیر پاکسازی کنندهای دارد. پزشکان توصیه میکنند روزانه 8 تا 10 لیوان آب مصرف کنید.
داشتن سبک زندگی بدون تحرک علت ایجاد بسیاری از بیماریهاست و یبوست نیز این قاعده مستثنی نیست. با ورزش نکردن یا خودداری از انجام فعالیتهای فیزیکی، بدن دچار سستی و بیحالی میشود. با انجام تدریجی ورزشهایی مانند شنا، پیادهروی یا یوگا شما عضلات خود را تقویت میکنید. این به نوبهی خود به گوارش کمک میکند.
به طور خلاصه، گنجاندن مقدار کافی مواد غذایی حاوی فیبر در رژیم غذایی ، داشتن سبک زندگی فعال و مصرف زیاد مایعات به درمان و جلوگیری از یبوست کمک میکند. در برخی موارد، ممکن است نیاز داشته باشید از مکملهای فیبر استفاده کنید ولی قبل از انجام این کار با پزشک مشورت کنید.
منبع:راسخون