نویسنده : مریم خاکی
امروزه تبدیل جامعه ازحالت ساده و ابتدایی به حالت پیچیده و پیشرفته مشکلات و مسائل خاصی را برای انسان ها به همراه آورده است.
هرچند که با پیشرفت علم و صنعت امکانات و شرایط بهینه وتسهیلات خاصی برای انسان ها فراهم شده است ولی از طرف دیگرسادگی زندگی در جوامع اولیه، روابط صمیمی و نزدیکی افراد با یکدیگر و صلح و صفا خیلی کم رنگ ترشده است. پس انسان درگیر دنیای کارودنیای ماشینی امروزه با پیچیده ترشدن روابط انسانی و کم رنگ تر شدن اعتماد و امنیت با مسائل جدیدی روبه رو خواهد شد که برای حل آن ها احتیاج به راهنمایی و کمک و مشورت دارد.
مشاوره را می توان از نظر موضوع به چهار بخش تقسیم کرد :
1ـ مشاوره تحصیلی
2ـ مشاوره شغلی
3ـ مشاوره بهداشتی
4ـ مشاوره خانوادگی
در مشاوره تحصیلی به علت پیشرفت علم و به دنبال آن تنوع در رشته های تحصیلی ادغام برخی ازرشته های دانشگاهی، ایجاد دانشگاه های متعدد با شرایط جدید و در مکان های مختلف،ایجاد رشته های ناشناخته دانشگاهی و توجه بیشتر مردم به مسأله علاقه و استعداد درانتخاب رشته درسی، گسترش دنیای ارتباطات و آشنایی با مکان های آموزشی خارج ازکشور،همه عواملی هستند که امروزه باعث شده توجه افراد به مشاوره تحصیلی بیشترازقبل باشد . خوشبختانه درمدارس و آموزشگاه ها شاهد فعالیت مشاوران در زمینه مشاوره تحصیلی می باشیم .
درمورد مشاوره شغلی نیز با شاخه شاخه شدن مشاغل و پیشرفت تکنولوژی توجه به اهمیت شغل در جامعه،رابطه شغل با مهارت و دانش و رشته تحصیلی،لزوم شاغل بودن اکثریت یا تمامی افراد خانواده؛ زیرا امروزه زن، مرد، دختر و پسر یک خانواده نیازمند شغل مستقلی می باشند و رسیدن شغل پدر به پسر و ادامه آن توسط فرزند کم رنگ شده است و همچنین عدم پیشرفت شغلی به علت ناهم خوان بودن رشته تحصیلی با شغل از جمله عواملی هستند که باعث رشد و توجه به مشاوره شغلی اند .
در رابطه با مشاوره بهداشتی برای تامین سلامت جسمی وروانی پیشگیری از ابتلا به بیماری ،چگونگی گذراندن دوران نقاهت، کنترل بیماری های واگیرو یا بیماری های خاص و یا کسب آگاهی از موارد بیماری زا و یا ازاین قبیل اطلاعات که مربوط به بیماری، دارو،شرایط محیطی و غیره می باشد.
و اما درمشاوره خانوادگی افراد به منظور رفع روابط تیره و ناسالم خانوادگی،ایجاد آرامش و آسایش،رفع تنش و اضطراب ، بالا بردن آگاهی،عزت نفس ، یادگیری مهارت های زندگی و اجتماعی ،مشاوره قبل ازازدواج و طلاق،رفع وسواس و تنش های ذهنی،تشخیص اختلالات روانی و تخفیف آلام پس از مرگ یا شکست عشقی یا شکست های اقتصادی ،تعدیل عادات ناپسند و غیره مراجعه می کنند هرچند که روند استفاده از مشاوره و راهنمایی در کشور ما رو به رشد و فزونی دارد و خصوصاً در دهه های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته است ولی در مقایسه با آمارهای بین المللی هنوز راه زیادی در پیش داریم .
وجود باورهای غلط در مورد مشاوره مبنی بر اینکه هر مشاوره و راهنمایی ویژه کسانی است که دارای اختلالات روانی می باشند و یا مشاوره ویژه افراد ناآگاه و بی تجربه می باشد و یا عدم باورلزوم مشاوره در دنیای امروزه ،بالا بودن هزینه های مشاوره و طولانی بودن
دوره مشاوره نبود افراد با تجربه و آگاه و متخصص در سطح کل کشور و یا اشتباه و نداشتن مهارت برخی از مشاوران از جمله عواملی اند که دید افراد را نسبت به فرایند مشاوره مخدوش کرده است.
ولی با توجه به عواملی که عنوان شد و با توجه و تاکید دین اسلام به مشورت و مشاوره امید است که بتوان با بالا بردن سطح آگاهی و تغییر دید و باور نسبت به مشاوره بتوان این فن را در جامعه گسترش داد.به امید روزی که هر ایرانی با خود شناسی و خود آگاهی و بالا بردن سطح آگاهی خود مشاور خود باشد .
منبع:نشریه راه کمال ،شماره 33