تحقیقات نشان می دهد که داشتن ارتباط خوب روابط را ارتقاء می بخشد ، همچنین صمیمیت ، اعتماد و حمایت بین طرفین را نیزبیشتر می کند . عکس این مسئله نیز صادق است : ارتباط بد صمیمت را از بین برده ، عدم اعتماد و اطمینان ایجاد می کند و حتی موجب تحقیر و اهانت بین دو طرف می شود . در زیر به چند نمونه از رفتارها و الگوهای ارتباطی ضعیف ، منفی و حتی مخرب اشاره می کنیم که هر دعوا و مرافعه ای را بدتر می کند .
1 ـ اجتناب از دعوا به طور کل :
به جای صحبت کردن در مورد مشکلات در یک جو آرام و توام با احترام برخی افراد سعی می کنند هیچ چیز در مورد مشکلات و دلیل ناراحتی خود به طرف مقابل نگویند و بعد آن را یکباره به صورت عصبانیتی وحشتناک بیرون می دهند . این به نظر راهی کم استرس تر می آید ـ که بخواهید به طور کل از بحث و مشاجره دوری کنید ـ اما معمولاً استرس بیشتری برای هر دو طرف ایجاد می کند چون با انفجار عصبانیت ، تنش ، خشم و مشاجره بیشتری بین دو نفر ایجاد خواهد شد . پس بهتر این است که به راحتی و با آرامش خاطر در مورد مشکلات خود با هم بحث کنید .
2 ـ حالت دفاعی گرفتن :
بعضی ها به جای اینکه گله و شکایت های طرف مقابل را با دیدی منتقدانه و با میل شخصی مورد توجه قرار دهند و نقطه نظرات او را درک کنند ، سعی می کنند هرگونه اشتباه و خطای خود را انکار کنند و به هیچ طریق زیر بار نمی ورند که ممکن است خودشان موجب بروز مشکل شده باشند . شاید به نظر برسد که انکار مسئولیت استرس را در کوتاه زمان کمتر می کند اما در طولانی مدت موجب بروز مشکلات بسیاری خواهد شد .
3 ـ تعمیم افراطی
بعضی ها وقتی اتفاقی می افتد که چندان به مذاقشان خوش نیست با عمومیت دادن آن مشکل را بیرون می دهند . هیچوقت جملات خود را با ” تو همیشه … ” یا ” تو هیچوقت … ” مثل ” تو همیشه دیر میای خونه ” یا ” تو هیچوقت کارایی که من دوست دارم را انجام نمیدی ” شروع نکنید . کمی مکث کنید ، فکر کنید و ببینید آیا این جمله ها واقعاً صحت دارد . همچنین هیچوقت با پیش کشیدن مشکلات قدیمی سعی نکنید که مشاجره را بدتر کنید .
4 ـ حق داشتن :
اگر بخواهید فکر کنید که برای هر کاری روش ” درست ” و روش ” غلط ” وجود دارد ، و روش شما همیشه ” درست ” است ، رابطه تان خراب خواهد شد . هرگز نخواهید که طرفتان هم مثل شما به قضایا نگاه کند و اگر دیدگاه آنها متفاوت بود ، جنگ و جدال راه نیندازید . همیشه به دنبال مصالحه باشید و یادتان باشد که هیچوقت یک روش ” درست ” یا ” غلط ” محض وجود ندارد و ممکن است هر دو نقطه نظر کاملاً صحیح باشند .
5 ـ روانکاوی :
بعضی ها به جای اینکه در مورد افکار و احساسات طرف مقابلشان سوال کنند ، فکرذ می کنند که می دانند که طرفشان به چه چیز فکر می کند یا در مورد یک مسئله خاص چه احساسی دارد و معمولاً هم این تفسیرها منفی است . مثلاً وقتی طرفشان دیر سر قرار می آیند ، پیش خودشان فکر می کنند که برای او اهمیت ندارند ، این کار دشمنی و سوء تفاهم بین دو طرف ایجاد می کند .
6 ـ گوش ندادن :
بعضی افراد حرف به جای اینکه خوب به حرفهای طرف مقابلشان گوش کنند و حرفهای او را درک کنند ، موقعی که طرفشان مشغول صحبت کردن است ، حرف او را قطع می کنند ، چشمانشان را این طرف و آن طرف می گردانند یا به آنچه خودشان می خواهند در جواب بگویند فکر می کنند . این کار باعث می شود نتوانید به خوبی از نقطه نظرات طرف مقابلتان مطلع شوید . هیچوقت اهمیت گوش دادن به حرفهای همدیگر را دست کم نگیرید .
7 ـ تقصیر را گردن دیگری انداختن :
بعضی افراد با انتقاد از طرف مقابل و مقصر دانستن او برای موقعیت حاضر با مشکل برخورد می کنند . هیچوقت ضعف های خود را قبول نمی کنند و به هر قیمتی که شده در برابر آن ایستادگی می کنند چون فکر می کنند باقبول ضعف هایشان از اعتبارشان کم می شود . به جای این رفتارها باید سعی کنید هر دعوا و مشاجره را فرصتی بدانید برای بررسی منتقدانه وضعیت ، ارزیابی نیازهای هر دو طرف و رسیدن به یک راه حل که به هر دو کمک کند .
8 ـ سعی در برنده شدن در دعوا :
هدف از بحث بین دو نفر باید درک متقابل و رسیدن به توافق نظر یا راه حل باشد که نیازهای هر دو طرف در آن ملاحظه شود . اگر سعی دارید نشان دهید که طرف مقابلتان چه اشتباهاتی انجام داده است ، احساسات او را دست کم بگیرید و محکم روی نظر خودتان بایستید ، بدانید که مسیر اشتباهی را انتخاب کرده اید .
9 ـ حمله های شخصیتی :
گاهی اوقات برخی افراد هرعمل منفی از طرف مقابل را جدی گرفته و آن را نقص شخصیتی او قلمداد می کنند . مثلاً وقتی شوهری جوراب خود را این طرف و آن طرف خانه می اندازد ، زن آن را یک اشکال شخصیتی در او قلمداد کرده و بر چسب تنبل بودن و بی ملاحظه بودن را به او می چسباند . این روش در هر دو طرف درک و احساس نادرست ایجاد می کند . یادتان باشد که در هر شرایطی برای شخصیت طرف مقابلتان احترام قائل باشید حتی اگر رفتاری از او را دوست نداشته باشید .
10 ـ توپ را به زمین مقابل شوت کردن :
وقتی یک طرف می خواهد در مورد مشکلی در رابطه صحبت کند ، طرف مقابل حالت دفاعی به خود می گیرد و از صحبت کردن یا حرف زدن با او طفره می رود . این نوعی بی احترامی به فرد مقابل است و موجب شدت گرفتن مشکل هم می شود . این کار نه تنها هیچ مشکلی را حل نمی کند ، بلکه موجب جریحه دار کردن احساسات طرف مقابل و خراب شدن رابطه هم می شود . پس بهتر است که با احترام و علاقه به حرفهای طرف مقابل خود گوش کنید .
منبع:مجله خانواده شاد شماره 39