به دردسرش می‌ارزد!
آناناس از آن دسته میوه‌هایی است که خوردنش کمی مشکل است، اما خوردن یک تکه آناناس رسیده و خنک آن قدر لذت‌بخش است که به دردسرش می‌ارزد.
بوته آناناس جزو خانواده گیاهانی است که برگ‌های نیزه‌ای و خشک دارند که روی هم قرار گرفته و یک مجرای باریک را تشکیل می‌دهند.
این میوه گرمسیری دارای قدمت بسیار زیاد است، به طوری که اولین بار در بین مردم کشورهای آمریکای لاتین مصرف شد و کم کم به کل دنیا معرفی شد. در واقع زادگاه این گیاه، برزیل است. اقوام آن ناحیه عقیده داشته‌اند که این میوه دارای خواص شفابخشی فراوانی است، به طوری که آبمیوه آن را برای پاک کردن پوست بسیار مناسب می‌دانستند.
در پورتوریکو و سایر بخش‌های کارائیب، تکه‌های آناناس را در آب نمک می‌خوابانند و سپس مصرف می‌کنند. این طریقه مصرف امروزه کاربرد کم‌تری دارد. سرشاخه‌ها، رأس میوه، پوست میوه نیز خوردنی هستند و از آن‌ها فراواده‌های جانبی تهیه می‌شود که در صنایع غذایی کاربرد گسترده‌ای دارند.
گوشت آناناس‌های رسیده را یا همان طور تازه مصرف می‌کنند و یا به عنوان دسر، در تهیه سالاد کمپوت، کیک، پودینگ، تهیه سس و تزئین غذا مورد استفاده قرار می‌دهند. آناناس کنسرو شده، آب آناناس، کنستانتره، مارمالاد و مربا اشکال مختلفی از نحوه مصرف میوه آناناس هستند. کلروفیل (سبزی) موجود در پوست و ته میوه باید حتما گرفته شود. آب آناناس نیز حداکثر تا 20 ساعت باید مصرف شود و گرنه کیفیت خود را از دست می‌دهد.
این میوه حاوی کلسیم، فسفر، آهن، ویتامین A، ویتامین‌های گروه B، ویتامین C، کاروتن و پتاسیم است. آناناس حاوی درصد بالایی آب و فیبر است. وجود آب و فیبر بالا در آناناس، آن را به عنوان درمان مؤثری برای یبوست تبدیل می‌کند، این میوه مدر است و در آفریقا از آب آن به عنوان دهان‌شویه استفاده می‌شود. به دلیل دارا بودن مقدار زیادی ویتامین C، دانشمندان معتقدند که آناناس بهترین وسیله پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی است. چنا‌ن‌چه دانشمندان فرانسوی کشف کرده‌اند که یک قطعه آناناس تازه، خشکی و گلودرد ناشی از سرماخوردگی و آنفلوآنزا را کاهش می‌دهد. آن‌ها خوردن سه تکه آنانانس تازه یا یک و نیم فنجان آب آناناس را در صورت احساس گلو درد ناشی از سرماخوردگی توصیه می‌کنند.
بسیاری از افراد هنگام ابتلا به سرماخوردگی، مقدار زیادی آب پرتقال می‌نوشند، غافل از این که مزیت آناناس نیز کم‌تر از آب پرتقال نیست. آناناس یک مزیت اضافه نیز داراست، زیرا حاوی ماده‌ای به نام «برومیلین» بوده که باعث کاهش مخاط و کم شدن شدن سرفه و بهبود آن می‌شود.
این میوه حاوی مقداری قند و مواد مغذی مفید برای بدن است که به راحتی جذب می‌شود و دارای آنزیم‌هایی است که به هضم غذا کمک می‌کند.
آناناس به دلیل دارا بودن کلسیم، فسفر و ویتامین C باعث استحکام استخوان‌ها می‌شود. یکی از خواص مهم آناناس کمک به ساخت استخوان‌هایی سالم است. زیرا غنی از منیزیم بوده و همان‌طور که می‌دانیم برای ساخت استخوان‌ها و ارتباط بافت‌ها ضروری است. نوشیدن یک فنجان آب آناناس چیزی حدود 73 درصد منیزیم مورد نیاز روزانه بدن را تأمین می‌کند.
دانشمندان از برومیلین به عنوان عنصر تازه‌ای یاد می‌کنند که در آناناس پیدا کرده‌اند و در برابر سرطان بسیار مقاوم است و حتی به عنوان داروی تازه‌ای برای مبارزه با این بیماری به شمار می‌رود. در حقیقت کارشناسان مؤسسه تحقیقات پزشکی کوئینزلند موفق به استخراج دو نوع ملکول مختلف از قسمت‌های گوناگون آناناس شدند که می‌تواند در مبارزه علیه رشد تومورهای سرطانی به یاری انسان بشتابند، این دو ملکول، دو بخش از برومیلین هستند به نام‌های CCS» و «RAS» که در توقف پیشرفت 30 درصد از سرطانها نقش دارد. همچنین ملکول دیگری نیز به نام «CCZ» که قادر است سیستم ایمنی بدن را برای هدف قرار دادن و نابود ساختن سلول‌های سرطانی تحریک کند در ترکیبات بدست آمده از آرد ریشه آناناس وجود دارد.
استفاده از این ترکیبات ضد سرطان به ویژه در مبارزه با سرطان سینه، ریه، روده بزرگ، تخمدان و سرطان پوست بسیار مؤثر و کارآمد است.
وجود پتاسیم و منیزیم به همراه کلسیم و سایر ویتامین‌ها از جمله ویتامین B3 در آناناس، با کاهش چربی‌های بد خون (LDL) در حفظ سلامت قلب و عروق کار آمد است و لذا مصرف آن موجب کاهش کلسترول خون و پیشگیری از سکته می‌شود، همچنین این ریزمغذی‌ها قادر به تعدیل فشار خون بوده، بنابراین گزینه مناسبی برای افرادی خواهد بود که از فشار خون بالا رنج می‌برند.
پیش‌تر به دلیل وجود تباکاروتن در آناناس، مصرف آن را برای پوست، تجویز می‌کردند. زیرا وجود ویتامین C به همراه بتاکاروتن باعث افزایش ساخت کلاژن و الاستین (بافت پوست) شده و خون‌رسانی به این بافت را افزایش می‌دهد.
این قضیه به خصوص در افرادی که در دوران نقاهت پس از جراحی به سر می‌برند، بسیار حائز اهمیت است.
آناناس به برطرف شدن لخته‌های پس از جراحی و ضربه نیز کمک می‌کند و اگر فرد به خوردن مرتب این میوه بپردازد به دلیل دارا بودن پتاسیم، تباکاروتن و برومیلین موجب انحلال تجمع سلول‌های خونی شده و به عنوان یک التیام‌بخش عمل می‌کند. به همین دلیل، خوردن آناناس برای پوست‌هایی که کوپروز فراوانی دارند (عروق در زیر پوست کاملاً پر خون است) بسیار مفید است. این میوه همچنین دارای خواص استروژنی است و از پیر شدن سلول‌ها جلوگیری می‌کند.
در آفریقا از سایر قسمت‌های آناناس نیز برای کاربردهای پزشکی استفاده می‌کنند تا جائیکه از پودر حاصل از ریشه خشک شده آن برای درمان اِدِم و از جوشانده آن برای درمان بواسیر استفاده می‌شود. سرخپوستان ناما نیز از عصاره برگ آناناس به عنوان داروی قاعده‌آور، داروی ضد کرم و مسهل استفاده می‌کردند.
بد نیست در اینجا به نسخه درمان لارنژیت دکتر دوک (1) اشاره کنیم.
وقتی انسان مبتلا به لارنژیت می‌شود، صدایش خشن می‌شود لارنژیت بیماری التهاب لارنژ (عضوی عضله‌ای – غضروفی که در انتهای فوقانی نای و زیرین زبان یا مخاطی پوشیده ازتارهای مژه مانند که قسمتی از مجرای عبور هوا و همچنین عضو صوتی را تشکیل می‌دهد، قرار دارد) است که همراه با خشکی گلو و سرفه و گلودرد است، عارض می‌شود.
جیمز دوک کارشناس گیاهان دارویی در وزارت کشاورزی آمریکا می‌گوید: هر وقت من به لارنژیت مبتلا می‌شوم از شربت عصاره آناناس که در آن قدری گرد زنجبیل یا جوز هندی یا رزماری و یا نعنا ریخته و با مقداری آب ریشه شیرین بیان، شیرین شده باشد، می‌خورم. این شربت از نسخه‌های طب سنتی برای لارنژیت است که مورد تایید دانش روز جهان است. ممکن است به این شربت از برگ‌های خشک آویشن و یا قدری هل که به این ناراحتی کمک می‌کنند نیز اضافه شود.
پی‌نوشت:
1. Jamse Duke ph.D.
منبع مقاله :
کوه‌کن، صدف، (1393)، میوه درمانی، تهران: همشهری، چاپ سوم
