نویسنده: حمید وثیق زاده
منبع:راسخون
نوشابهی رژیمی معمولی هیچ گونه مواد تغذیهای نداشته و حاوی ترکیباتی همچون کافئین و نگهدارندههای طبیعی مانند اسید فسفریک و اسید سیتریک میباشد. مقالهی زیر را بخوانید تا در مورد شیرین کنندههای مصنوعی موجود در این نوشابهها بیشتر بدانید.
آیا میدانستید؟
سودا (نوشابهی گازدار) رژیمی حاوی شیرین کنندههای مصنوعی بوده که تولید انسولین، هورمون شناخته شده جهت بالا بردن ذخیره سازی چربی، را افزایش میدهد. به این ترتیب، نوشیدن نوشابههای رژیمی همچنین به طور مرتب میتواند به افزایش وزن منجر شود.
هنگامی که سخن از نوشابههای گازدار میشود، نوشابهی رژیمی همواره اولین انتخاب مصرف کنندگانی است که نسبت به سلامتی آگاهانه عمل میکنند. درصد قند موجود در نوشابهی رژیمی صفر میباشد که آن را جایگزین مناسبتری نسبت به نوشانهی معمولی میسازد. کالری پایینتر آن نیز به نظر میرسد آن را به انتخابی عاقلانه بدل سازد. با این حال، جایگزینی شیرین کنندههای مصنوعی همانند آسپارتام بجای قند، به طور تمام و کمال مورد قبول برخی کارشناسان بهداشتی قرار نگرفته است. وارد کردن مواد نگهدارنده شیمیایی مانند اسید فسفریک و بنزوات پتاسیم نیز دلیلی بر نگرانی است. تعجبی ندارد که اغلب این نوشابه را «کوکتل شیمیایی» مینامند. اجازه دهید تمام فرضیات را به کناری نهاده و مواد تشکیل دهندهی نوشابهی رژیمی را همراه با محتوای تغذیهای و کالری آنها مورد بررسی قرار دهیم.
شیرین کنندههای مصنوعی
جهت ایجاد طعم «شیرین» به این نوع نوشابه، به آن قند نمیافزایند. طعم شیرین نوشابه رژیمی بخاطر وجود آسپارتام است که یک شیرین کننده مصنوعی میباشد. آسپارتام بسیار شیرین بوده (200 مرتبه شیرینتر از قند) که مقادیر بسیار ناچیزی از آن افزوده میشود تا با شیرینی قند برابری کند. با این حال، افزودن آسپارتام است که انتقاد بسیاری از کارشناسان بهداشت و درمان را به همراه دارد. اگر چه این کار توسط سازمان مواد غذایی و دارویی آمریکا مورد تأیید قرار گرفته است، مطالعات نشان میدهد استفاده طولانی مدت از آسپارتام موجب افزایش خطر ابتلا به دامنهی وسیعی از عوارض پزشکی، از جمله تشنج، نقصهای هنگام تولد، سردرد، و مشکلات دستگاه گوارش میشود.
کافئین
سرو 330 میلی لیتر نوشابهی رژیمی حدود 42 میلی گرم کافئین به همراه دارد. افزایش هوشیاری بعد از نوشیدن نوشابه رژیمی به دلیل وجود این کافئین میباشد. با مقایسه آن با دیگر مارکهای نوشیدنی که در همین اندازه در دسترسند، میزان کافئین آن کمی بالاتر میباشد. به عنوان مثال، 354 میلی لیتر پپسی رژیمی حاوی حدود 32 میلی گرم کافئین است. با این حال، در صورتی که نسبت به مصرف کافئین حساسیت دارید، همیشه میتوانید فرمولاسیون نوشابهی رژیمی بدون کافئین را انتخاب کنید.
نگهدارندهها
نگهدارندهها به خاطر محافظت نوشیدنیها از خرابی ناشی از میکرو ارگانیسمهایی نظیر باکتری و قارچ بدانها افزوده میشوند. در مورد نوشابه رژیمی، مواد نگهدارندهای که از نوشیدنی در برابر اثرات میکروبی محافظت میکنند، اسید فسفریک، اسید سیتریک، و بنزوات پتاسیم میباشند. هرچند این اسید فسفریک میتواند برای سلامت استخوان مضر بوده به گونهای که کلسیم را از استخوانها بیرون کشیده در نهایت آنها را ضعیف و شکننده میسازد.
رنگ کارامل
پس از مشاهدهی نزدیک این نوشابه، متوجه خواهید شد که رنگ آن تیرهتر و به لحاظ بصری گیراتر به نظر میرسد. این امر به دلیل افزودن رنگ کارامل است که رنگ ترکیبات طبیعی و همچنین عطر و طعم آن را افزایش میدهد. این رنگ کارامل است که باعث میشود محصولات غذایی و آشامیدنی مطلوبتر شوند.
سدیم
نباید نگران میزان نمک اضافه شده به نوشابه رژیمی باشید، به این دلیل که مقدار آن قابل اغماض است. یک قوطی نیم لیتری نوشابه رژیمی حاوی حدود 20 میلی گرم نمک است. از آنجا که اکثر افراد به طور معمول قوطیهای 330 میلی لیتری را ترجیح میدهند، مصرف نمک کمتر از این مقدار میشود یعنی به حدود 10 میلی گرم کاهش مییابد. با توجه به مصرف توصیه شده روزانه سدیم که در حدود 2000 میلی گرم است، سدیم موجود در نوشابه رژیمی آنقدر ناچیز است که جای نگرانی ندارد.
خواص تغذیهای
مواد مغذی موجود در این نوشابهها به این بستگی دارد که کدام فرمولاسیون نوشابه رژیمی را مصرف مینمایید. نوشابه رژیمی معمولی فاقد خواص تغذیهای است، به این دلیل که دارای هیچ گونه ویتامین یا مواد معدنی نمیباشد. بنابراین نوشیدن یک قوطی نوشابه رژیمی معمولی مانند آن است که معده خود را با کالریهای پوچ پر کنید. با این حال، در صورتی که فرمول جدید را بنامهای شناخته شدهی «کوکاکولای رژیمی پلاس» ‘Diet Coca-Cola Plus’ یا کوکاکولای لایت پلاس Coca-Cola Light Plus انتخاب نمایید، مأیوس نخواهید شد. در سال 2007 به فرمولاسیون جدید این نوع از نوشابه رژیمی ویتامین B3، B12 و C افزوده شده است. نوع دیگری از نوشابه رژیمی پلاس، با مواد مختلف، یعنی آنتی اکسیدان، چای سبز و ویتامین C غنی شده است.
کالری
کالری نوشابه رژیمی، به طور قابل ملاحظهای نسبت به نوشابهی معمولی کمتر است. به عنوان مثال، 150 میلی لیتر نوشابه میتواند حاوی حدوداً 5 ر0 کالری (092ر2 کیلوژول) انرژی باشد. در حالی که، همان مقدار از نوشابهی معمولی حاوی مقدار عظیم 63 کالری (592ر263 کیلوژول) انرژی است. به همین دلیل است که در میان مراقبان اضافه وزن این نوشابه دارای محبوبیت میباشد.
انواع مختلف
نوشابه رژیمی فاقد کافئین
نوشابه رژیمی پلاس
نوشابه رژیمی شیرین شده با اسپلندا
نوشابه رژیمی با عصاره لیمو
نوشابه رژیمی تمشک
نوشابه رژیمی با لیمو ترش
نوشابه رژیمی وانیلی آلبالویی
بنابراین آیا نوشیدن نوشابه رژیمی برای سلامتی شما مفید است یا مضر؟ به این شکل به آن بنگرید. اگرچه نوشابه رژیمی دارای کالری کمتری بوده اما شیرین کنندههای مصنوعی و مواد نگهدارندهی افزودنی به آن مانند اسید فسفریک جای نگرانی دارد، به طوریکه علی الظاهر با خطراتی برای سلامت در ارتباط میباشد. بنابراین، مطمئن شوید این نوع نوشابهها و یا دیگر نوشابههای رژیمی را به رژیم غذایی روزانه خود وارد نکنید. مصرف هر از چند وقت و به حد اعتدال اشکالی ندارد، و قطعاً به سلامت شما صدمهای وارد نمیسازد.