منظور از «هجوم» در تاریخ نگاری مصائب حضرت زهرا سلام الله علیها چیست؟
و این حادثه، چند مرتبه اتفاق افتاده است؟

هر مرتبه از حضور هواداران مسلح خلیفه در اطراف درب خانه حضرت فاطمه ، به فرمان ابوبکر و با هدف اخذ بیعت از ساکنان خانه را «هجوم» می نامیم.

اگر به تعریف مذکور، قید؛ «حمله»، شامل: «ارعاب، تهدید به احراق و اعمال عناصری از جنس خشونت» را بیفزاییم، تعدد دفعات هجوم از سوی پژوهشگرانی همچون: استاد سید جعفر مرتضى العاملی، در کتاب «مأساه الزهراء سلام الله علیها» و استاد شیخ عبدالزهراء مهدی، در کتاب «دراسه و تحلیل حول الهجوم على بیت حضرت فاطمه علیها السلام» مورد تأیید قرار گرفته است.(1) لازم به یاد آوری است که ابن حمزه زیدی (متوفای ۶۱۴ھ) برای نخستین بار، به تعدد دفعات هجوم، تصریح نموده است. (2)

نقل های «هجوم به بیت حضرت فاطمه علیها السلام»، به دو گروه اصلی، تقسیم می گردند.

گروه اول: نقل های حاکی از: «هجوم اول» (هجوم منجر به شکست تحصن).
گروه دوم: نقل های حاکی از: «هجوم اصلی» (هجوم منجر به وقوع احراق و ایراد ضرب و جرح به حضرت زهرا علیها افضل الصلاه و السلام).

بر اساس تعریف ارائه شده، بایستی به مواردی از مراجعه هواداران ابوبکر به درب خانه حضرت فاطمه علیها السلام (به دستور مستقیم خلیفه و با هدف اخذ بیعت از حضرت علی علیه السلام)، که در آن مراجعه ها، «ارعاب، تهدید به احراق و اعمال عناصری از جنس خشونت» به کار نرفته است نیز، «هجوم» اطلاق نماییم؛ ولی این قبیل «مراجعه ها» – که برخی، پیش از «هجوم اول» و برخی دیگر، پیش از «هجوم اصلی» رخ داده اند . را «هجوم مقدماتی»(3) می نامیم.

نتیجه ای که پس از دسته بندی دقیق نقل های حاکی از هجوم حاصل می آید؛ تحقق قطعی و تردیدناپذیر حمله نظامی به بیت حضرت فاطمه علیها السلام، آن هم به حداقل در دو نوبت زمانی مختلف می باشد که به ترتیب از آنها با نام های: «هجوم اول = هجوم منجر به شکست تحصن» و «هجوم اصلی = هجوم منجر به وقوع احراق و ایراد ضرب و جرح به حضرت زهرا علیها السلام» یاد می کنیم.

پی‌نوشت‌ها:
1- مأساه الزهراء سلام الله علیها ،ج1 ص۲۷۴ و صص ۳۱۳ – ۳۱۵ ؛ دراسه؛ تحلیل حول الهجوم على بیت فاطمه علیها السلام ، ص ۱۰۱ و صص ۱۱۰ – ۱۱۴
2- مأساه الزهراء علیها السلام، ج ۱، ص ۳۱۳ و ۳۱۵
3- دراسه و تحلیل حول الهجوم على بیت فاطمه علیها السلام ، ص ۱۷۰، ص ۲۲۳، صص ۲۲۵-۲۲۶، صص ۲۴۲-۲۴۵، ص ۳۷۲

منبع: راهنمای یاوران فاطمیه (مجموعه پرسش و پاسخ های پژوهشی)، به اهتمام: علی لباف، چاپ سوم، مرکز فرهنگی انتشارات منیر، 1390ش، صص 38-37