شکلات(به صورت خام یا فرآوری شده) ماده غذایی است که از دانه درخت گرمسیری کاکائو به دست می آید. اولین استفاده ثبت شده از شکلات به سال (1100)قبل از میلاد باز می گردد. در ابتدا اقوامی مانند مایاها و آزتک ها از شکلات نوشیدنی می ساختند که به آن نامی به معنای آب تلخ داده بودند. دانه درخت کاکائو مزه بسیار تلخی دارد و حتماً باید جوشانده شود تا طعمش تغییر یابد. اواخر قرن هجدهم این ایده مطرح شد که می توان از شکلات به عنوان شیرینی یا چاشنی دسرها استفاده کرد. اروپایی ها (بریتانیایی ها) اولین کسانی بودند که این کار را ابداع کردند. پس از آن شیرینی فروشی های سوئیس و دانمارک و ایتالیا نیز از شکلات به عنوان شیرینی استفاده نمودند.
بعضی از مردم می پرسیدند آیا شکلات سفید واقعا شکلات است؟ تنها ترکیبی که از شکلات گرفته می شود و نبودش علت سفیدی شکلات می شود، لیکور می باشد.در نتیجه شکلات سفید نه طهم ونه رنگ شکلات تیره را خواهد داشت .شکلات اکثراً به سه حالت تیره، شیری و سفید درمی آید و انواع دیگر آن مغزدار، جویدنی، ترش، خامه ای، میوه ای و … است و می تواند نه شامل روکشی از شکلات تیره، سفید یا شیری باشد.
یکی دیگر از افزودنی هایی که امروزه به شکلات اضافه می شود و قیمت آن را پایین می آورد موم پارافین است. شاید تشخیص آن به سادگی میسر نباشد اما یکی از نشانه های این افزودنی نامطلوب این است که شکلات به سرعت در دهان آب نمی شود.
شکلات شامل ترکیباتی است که بر فیزیک انسان اثر می گذارد و ممکن است باعث آرامش و خواب آلودگی شود. اما همین ترکیبات در بدن بعضی حیوانات مانند سگ و گربه تولید سم می کند و برای آن ها مضر است. از میان شکلات ها، شکلات تیره برای سلامتی مفید تر است زیرا به دلیل داشتن آنتی اکسیدان مانع تولید رادیکال های آزاد در بدن می شود.
گرچه بسیاری از مردم بدون توجه به خواص کاکائو و فقط به علت طعم مطبوعش آن را مصرف می کنند، اما اعتقاد به خواص دارویی کاکائو، در مصرف آن از دیرباز رایج بوده است.

بر اساس تحقیقات جدید، مشخص شده که کاکائو حاوی فلاونوئیدها است. این ترکیبات که منشا گیاهی دارند حاوی آنتی اکسیدان ها هستند. آنتی اکسیدان ها تاثیر عمده ای در کاهش فشارخون و تسهیل گردش خون دارند. بنابراین همان طور که دیدن جعبه شکلات، شادی را به قلب شما می آورد، مصرف آن هم در صورتی که به طور صحیح و مناسب باشد در افراد سالم می تواند به سلامت قلب و عروق کمک کند.
همچنین فلاونوئیدهای موجود در کاکائو می تواند به افزایش و تسهیل گردش خون در مغز و دیگر اندام ها کمک کند. فلاونوئیدها به باز شدن رگ های خونی کمک می کنند و مانع تجمع پلاکت ها در دیواره عروق می شوند. تاثیر این مواد بر بدن، شبیه آن چیزی است که در قرص آسپرین بچه ها دیده می شود، اما مدت اثر آن طولانی تر است. کاکائو می تواند جایگزین مناسبی برای افرادی باشد که به آسپرین حساس هستند. البته متخصصان تاکید می کنند به رغم این مسائل، شکلات مانند هر ماده غذایی دیگر مضراتی دارد، مثلا چربی موجود در شکلات می تواند افزایش کلسترول خون را به همراه داشته باشد.
هرگاه بخواهیم شکلات و کاکائو را در رژیم غذایی وارد کنیم باید به همان میزان از مصرف چربی و قند در دیگر غذاها کاسته شود تا شاهد عوارض منفی به خصوص در بیماران کلیوی و مبتلایان به فشار خون نباشیم.

شکلات و احساس نشاط

یکی از اثرا ثابت شده شکلات احساس نشاط و رفع خستگی است که متعاقب این ماده غذایی دیده می شود. شکلات حاوی بیش از (300) ماده شیمیایی شناخته شده است، کافئین از جمله این ترکیبات است.
تئوبروماین هم ترکیب دیگری است که به مقدار جزئی در شکلات موجود است و ترکیب این دو ماده شیمیایی (و احتمالا دیگر مواد موجود در شکلات) به ایجاد احساس نشاط در مصرف کنندگان شکلات منجر می شود.

شکلات سیاه

خواص ضد اکسیدی شکلات سیاه به مراتب مرغوب تر از شکلات شیری است. خواص ضداکسیدی می تواند از قلب و عروق در مقابل مضرات اکسیده شدن یا اکسایش محافظت کند. تاثیر اکسایش بر بدن مشابه اکسیده شدن و یا همان زنگ زدن فلزات است. محققان در اسکاتلند و ایتالیا با انتشار مقاله ای در نشریه نیچر گفتند که افزودن شیر به شکلات ممکن است این خواص را خنثی کند در حالی که مطالعات قبلی نشان داده بود که ممکن است به مقاومت بدن در برابر بیماری های قلبی یا حتی سرطان کمک کند.

منبع:راه کمال شماره 29مجله روانشناسی خانواده