هر مرد و زنی از نظر جسمی و روحی دارای قوّت و قدرتی مخصوص به خود است، درک این قدرت و قوّت، بستگی به مدتی معاشرت و برخورد طبیعی و اخلاقی دارد. زن و شوهر پس از مدّتی اندک، یکدیگر را تا اندازه ای درک می کنند. و به موقعیت بدنی و موقعیت روحی همدیگر آشنا می شوند. زن و شوهر باید به این حقیقت الهیه توجّه داشته باشند، که خداوند متعال، در مسئله بسیار مهمّ ارایه تکلیف به انسان، دو واقعیت را منظور فرموده: آنچه را که مقدور انسان نبوده، و از تحمّل و طاقتش بیرون
بوده به انسان تکلیف ننموده، ثانیاً تکالیف و مسئولیت های شرعی و اخلاقی را با ملاحظه وُسع، که به فرموده محقّقین مرحله ای کمتر از دایره قدرت است بر دوش انسان قرار داده. این نیست مگر جلوه رحمت و لطف و عنایت او بر بندگان و همه انسان ها تا روز قیامت.
در سوره بقره آیه 233 و 286 و انعام آیه 152 و اعراف آیه 42 و مؤمنون آیه 62 به این حقیقت اشاره فرمود: «لاتُکلَّفُ نَفسٌ الّا وُسعَها»؛ هیچ کس را تکلیف جز به اندازه وسع نکنند». «لا یکلّفُ اللَّهُ نَفسًا الّا وُسعَها»؛ خداوند احدی را جز به اندازه سعه وجودیش تکلیف ننماید.»
روی این حساب زن و شوهر، باید در مسئله درخواست ها و توقّعات شان از یکدیگر، این اخلاق کریمانه، و صفت رحیمیه حضرت حق را سرمشق و الگوی خود قرار دهند. از این رو؛
اوّلًا خارج از قدرت و طاقت چه در امور مادی، چه در امور معنوی از یکدیگر چیزی نخواهند، که تحمیل خواسته، بیرون از حدّ قدرت، و درخواست کاری غیر قابل تحمّل ظلم است، و ظلم ظلمت روحی، و موجب عقاب الهی است.
ثانیاً خواسته های خود را به اندازه وُسع و طاقت موجود قرار داده و تکالیف طبیعی و روزمره را در حدی به یکدیگر ارایه دهند و از هم بخواهند که به شیرینی و با شوق و اشتیاق انجام بگیرد.
اگر بتوانند، که می توانند از یکدیگر کم توقع باشند، که کم توقّعی اخلاق حقّ، و خوی انبیا و امامان، و از ویژگی های اولیای الهی است.
پر توقّعی گاهی همان ارائه تکلیف بیش از حدّ طاقت است، و بدون شک وقتی خواسته پر توقع از طرف همسر تحقّق پیدا نکند، موجب کدورت، و رنجش دل و در نهایت کینه و نفرت، و در نتیجه تلخ شدن زندگی و خرابی ساختمان صفا و صمیمیت، و عشق و محبّت است. پر توقّعی صفتی ناپسند و محصول کبر و غرور و یک بیماری
روحی و روانی، و برنامه ای خارج از محدوده انسانیت، و خصیصه ای زشت است.
کم توقّعی محصول وقار و ادب و نتیجه معرفت و کرامت و میوه شیرین فروتنی و تواضع است.
اگر بخواهید زندگی شیرین تر از عسل گردد، و هیچ گاه اختلاف مورد توجّهی پیش نیاید، و همسر شما دچار رنجش نگردد، و تحقیر شخصیت نشود، و این رنجش و تلخی به اطرافیان سرایت نکند، در تمام امور زندگی نسبت به یکدیگر کم توقّع باشید و بدانید کم توقّعی چون جلوه رحمت حقّ در زندگی است، موجب جلب خشنودی و رضایت حقّ نسبت به شما می شود.
در هر صورتی زن و شوهر باید نرم خو، با صفا، منبع عشق و محبّت، و نسبت به یکدیگر امور زندگی را آسان بگیرند، که این آسان گرفتن بابی از ابواب معروف است.
و آنان که اهل معروف، و پاک و پاکیزه از منکرات روحی و اخلاقی هستند، مورد توجّه حقّ، و مستحقّ اجر و جزای جمیل از جانب پروردگارند.[1]
پی نوشت:
[1] ر. ک: تفسیر نور، قرائتى، ج 9، ص354
منبع: حوزه نت