امام باقر علیه السلام فرمودند: در نصایح لقمان به پسرش، این است که گفت:
«پسرم! اگر درباره مرگ تردید دارى، خواب را از خود دور کن ـ که نخواهى توانست ـ و اگر درباره رستاخیز تردید دارى، بیدار شدن از خواب را از خود دور کن ـ که نخواهى توانست ـ؛ زیرا اگر اندیشه کنى، مى دانى که جان تو در دست دیگرى است و همانا خواب، به منزله مرگ است و بیدارى پس از خواب، به منزله بر انگیخته شدن پس از مرگ».
لقمان همچنین گفت: «اى پسرم! آن چنان [به مردم] نزدیک نشو که [از دل هاى آنان] دور شوى و آن چنان دور نشو که خوار شوى. هر موجودى، همنوع خود را دوست مى دارد و همانا آدمیزاد نیز همنوع خود را دوست مى دارد.
خوبى [یا متاع] خود را جز در برابر مشترىِ آن، نگستران. چنان که میان قوچ و گرگ، دوستى و رفاقتى نیست، میان نیکوکار و بدکار نیز دوستى و رفاقتى نیست.
هر که به زشتى [یا قیر] نزدیک شود، پاره اى از آن به تنش مى چسبد. همچنین، هر که با بدکار همدستى کند، بعضى از روش هاى او را مى آموزد.
هر که جدال را دوست بدارد، دشنام مى شنود،
و هر که وارد جاهاى بد شود، متّهم مى شود
و هر که با رفیقِ بد همراهى کند، سالم نمى ماند،
و هر که زبانش را در اختیار نگیرد، پشیمان مى گردد» .
و گفت: «اى پسرم! با صد نفر رفاقت کن؛ ولى حتّى با یک نفر هم دشمنى نکن.
اى پسرم! تو هستى و بهره و اخلاق تو! بهره تو دین توست، و اخلاق تو [رابطه] بین تو و مردم است. پس به آنان کینه نورز، و اخلاق نیکو را بیاموز.
اى پسرم! غلام نیکان باش؛ ولى فرزند بدان نباش.
اى پسرم! امانت را ادا کن، تا دنیا و آخرتت سالم بماند، و امین باش؛ زیرا خداى تعالى خیانتکاران را دوست ندارد.
اى پسرم! خود را به مردم چنان نشان نده که از خدا مى ترسى، در حالى که دلِ تو گنهکار است».
منبع: قصص الأنبیاء: ص 190 ح 239، بحار الأنوار: ج 13 ص 417 ح 11.