نویسنده:سمیه مقصودعلی
در طول تاریخ، مردم وسایل‌شان را به روش‌های مختلفی حمل کرده‌اند که امروزه یکی از رایج‌ترین این روش‌ها استفاده از کیف است که گاهی روی ساعد، گاهی در دست و گاهی روی شانه حمل می‌شود. اما امروزه بیشتر افراد، به ویژه جوانان و کودکان ترجیح می‌دهند از کیف‌هایی استفاده کنند که اصطلاحا به آن کوله‌پشتی می‌گویند. کوله‌پشتی معمولا کیفی است از جنس کتان، برزنت، چرم یا نایلون که می‌توان آن را به پشت انداخت. اگرچه به نظر می‌رسد استفاده از این روش حمل به ویژه برای کودکان دبستانی مناسب باشد اما تحقیقات بی‌شماری در سراسر دنیا از جمله در کشور ما نشان داده که استفاده نادرست از کیف و کوله‌پشتی، حمل غلط و وزن بالای کوله‌پشتی می‌تواند صدمات بسیاری به گردن، کمر و ماهیچه‌ها و ستون فقرات وارد کند. در گفتگویی با دکتر لیلا اتفاق، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی به بررسی بیشتر این موضوع پرداخته‌ایم…
از میان کیف و کوله‌پشتی کدام مناسب‌تر است؟
کوله‌پشتی بیشتر توصیه می‌شود چون وزن آن بین دو دست تقسیم می‌شود و به یک طرف فشاری وارد نمی‌شود.
یک کوله‌پشتی خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟
کوله‌پشتی خوب نباید بیش از یک‌سوم قسمت پشت را بگیرد و وزن آن بین 5 تا 10 درصد وزن شخص باشد. لازم است بندهای آن ضخیم باشد تا سطح شانه را گرفته و فشاری به آن نیاورد. در ضمن باید دارای پد بوده و طول آن خیلی بلند نباشد، به طوری که سبب افتادن کیف پایین کمر شود. بهتر است کوله‌پشتی بندهای اضافی داشته باشد تا هم حمایت اضافی ایجاد کند و هم وزن را از شانه و کمر به لگن انتقال دهد. در ضمن داشتن جیب و فضاهای اضافی سبب تقسیم وزن اشیا می‌شود.
نحوه صحیح برداشتن و حمل کوله‌پشتی چگونه است؟
نکته مهمی که باید به آن توجه کرد، وزن کوله‌پشتی است. کوله‌پشتی را نباید خیلی سنگین کرد و از انداختن آن روی یک شانه باید خودداری کرد. برای حمل کوله از هر دو دست باید استفاده کنیم و توجه داشته باشیم که کوله خیلی پایین نیفتد و روی کمر قرار نگیرد. امروزه اکثر دانش‌آموزان به ویژه دانش‌آموزان دوره راهنمایی و دبیرستان بندهای کوله را بلند انتخاب می‌کنند تا کوله پایین بیفتد در حالی که این روش حمل اشتباه است. کوله‌پشتی باید بین دو کتف قرار بگیرد و ستون فقرات صاف باشد و فرد برای حمل آن به جلو متمایل نشود یا شانه‌ها به عقب کشیده نشوند. موقع برداشتن کوله نباید آن را روی شانه پرتاب کرد بلکه باید روی زمین نشست یا کوله را روی میز قرار داد و با هر دو دست آن را روی کمر انداخت.
حمل نادرست کوله‌پشتی سبب بروز چه مشکلاتی می‌شود؟
اگر کوله‌پشتی سنگین باشد یا آن را یک طرف بیندازیم، سبب می‌شود به مرور یکی از شانه‌ها افتادگی پیدا کند و در ستون‌مهره‌ها انحراف ایجاد شود. اگر کوله خیلی پایین بیاید و روی کمر بیفتد یا سنگین باشد هم می‌تواند به مرور سبب بروز کمردرد، گودی کمر، درد گردن و… شود.
بروز این ناراحتی‌ها در برخی سن‌ها شایع‌تر است یا سن بخصوصی ندارد؟
خیر، سن خاصی وجود ندارد. استفاده از کوله نامناسب یا حمل نامناسب می‌تواند چه در کودکی چه نوجوانی و چه بزرگسالی سبب بروز مشکلاتی شود. اما به هر حال بروز این ناراحتی‌ها در سن پایین به دلیل آنکه استخوان‌ها در حال رشد و شکل‌‌گیری است و تاندون‌ها انعطاف‌پذیرترند می‌تواند شدیدتر باشد. در سنین پایین نه تنها استفاده نادرست از کوله سبب بدشکلی ستون فقرات می‌شود بلکه این عمل تبدیل به عادتی می‌شود که تا بزرگسالی همراه آنها مانده و مدام به بدن آنها آسیب می‌رساند. نکته آخر اینکه ضروری است معلمان کاری نکنند که دانش‌آموزان مجبور به حمل کتاب‌های زیادی شوند. بهتر است گنجه‌هایی در مدارس در نظر گرفته شود تا دانش‌آموزان کتاب‌های خود را در مدرسه جا بگذارند و مجبور نباشند هر روز آنها را با خود حمل کنند، در ضمن نحوه نشستن و برخاستن پشت میز نیز بسیار مهم است. لازم است معلم سرکلاس صاف نشسته، قوز نکند و راست نشستن را به کودکان هم آموزش دهد.
بهتر است کوله‌پشتی بندهای پهن و یک بند اضافی که دور کمر می‌افتد داشته باشد و در ضمن بالا قرار بگیرد و بندهای آن به قدری بلند نباشد که روی کمر بیفتد.
به دانش‌آموزان تاکید کنید تنها وسایل لازم و ضروری را همراه خود به مدرسه ببرند و از بردن وسایل غیرضروری و سنگین کردن بی‌دلیل کوله خودداری کنند. بهتر است وسایل سنگین‌تر ته کیف و وسایل سبک‌تر رو قرار بگیرد. هر چه کوله به کمر نزدیک‌تر و صاف‌تر باشد و افتادگی نداشته باشد، آسیب کمتری به ماهیچه‌ها می‌رسد.
لازم است موقع برداشتن کوله از روی زمین کمی زانوها را خم کنید تا به کمر و ماهیچه‌ها آسیبی وارد نشود.
دانش‌آموزان را تشویق کنید از هر دو بند کوله استفاده کنند و بندهای آن را سفت کنند و حتی از بند کمکی دور کمر هم استفاده کنند.
اگر می‌بینید دانش‌آموزان بعد از انداختن کوله به سمت جلو خم شده یعنی کیف او بیش از اندازه سنگین است. وزن کوله نباید بیش از 5 تا 10 درصد وزن دانش‌آموز باشد.
گرچه انداختن کوله روی یکی از شانه‌ها زیباتر است اما به دانش‌آموزان تاکید کنید این کار می‌تواند به ستون‌مهره‌ها آسیب‌زده و سبب انحراف آنها یا افتادگی یکی از شانه‌ها شود.
منبع:salamatiran.com
