عصر خلافت منصور دوانیقی، دومین خلیفه مقتدر عباسی بود، ابو ایوب نحوی می گوید: منصور در نیمه های شب مرا طلبید به نزدش رفتم دیدم روی کرسی (صندلی) نشسته و شمعی در برابرش است و نامه ای در دست دارد، وقتی که بر او سلام کردم نامه را به طرف من انداخت و گریه می کرد، به من گفت: این نامه محمد بن سلیمان (والی مدینه) است، که در آن خبر داده جعفربن محمد(ع) وفات کرد، آنگاه سه بار گفت: انا لله و انا الیه راجعون، در کجا مانند جعفر (امام صادق علیه السلام) یافت می شود؟
سپس به من گفت: بنویس.
من آغاز نامه را نوشتم، گفت: (برای محمد بن سلیمان) بنویس؛
اگر او (امام صادق علیه السلام) به شخص معینی وصیت کرده است، او را احضار کن و گردنش را بزن .
(نامه را نوشتم و به سوی مدینه فرستاده شد)
پاسخ نامه آمد و در آن نوشته شده بود:
جعفربن محمد(ع)به پنج نفر وصیت نموده است که عبارتند از:
1 – منصور دوانیقی 2 – محمد بن سلیمان (والی مدینه) 3 – عبدالله (یکی از پسرانش) 4 – حمیده (مادر امام کاظم) 5 – موسی(ع). (1)
(در حقیقت وصی امام صادق(ع) همان موسی بن جعفر(ع) بود، ولی آن حضرت از روی تقیه این گونه وصیت نمود، با توجه به اینکه عدم صلاحیت آن چهار نفر دیگر، از نظر شیعیان، روشن بود).
مطابق بعضی روایات، منصور دوانیقی، پس از دریافت جواب نامه گفت:
مالی الی قتل هؤلاء سبیل: من راهی به کشتن همه این پنج نفر ندارم! (2)
پی نوشت:
1) اصول کافی، باب المعارین، حدیث 13، ص 310، ج 1
2) اعلام الوری، ص 290
منبع:
داستانهای اسلامی از اصول کافی جلد دوم، محمد محمدی اشتهاردی