وصیتی از عالم ربانی علامه محمد تقی مجلسی قدس سره به خلف شایسته و دانشورش علامه محمد باقر مجلسی قدس سره
عالم عارف فقیه بیدار دل ملامحمد تقی (مجلسی اول) از کوثر علوم علوی نوش کرد و با معارف اهل بیت علیهم السلام بالید و دوستی و عشق آنان را زاد و چراغ راه خویش کرد تا اینکه در عرصه علم و عمل جلودار زمان خویش شد. ارتباط روحی او با امامان معصوم علیهم السلام چنان بود که در خواب مشکلات علمی وی را حل می کردند و در انجام کارها راهش می نمودند. شرح من لایحضر، احیا، شرح صحیفه کامله سجادیه و شرح بر زیارت جامعه از برکات همین ارتباط بود. به مناجات و زیارت امامان معصوم علیهم السلام بسیار مأنوس بود و بر انس دائمی با دعای (خمسه ی عشر) سفارش می کرد:
در مکتب سلوکی او کتاب مصباح الشریعه ی منسوب به امام صادق علیه السلام مکانتی ویژه داشت. سالکان را به انس و تدبر در آن صحیفه گرانمایه توصیه می کرد و انتساب کتاب را به امام صادق علیه السلام درست و صحیح می دانست:
(و علیک بکتاب مصباح الشریعه رواه الشهید الثانی رضی الله عنه باسانیده عن الصادق علیه السلام و متنه یدل علی صحه).(1)
بر تو باد به همدمی با کتاب مصباح الشریعه ی. این کتاب را شهید ثانی به اسناد خودش روایت کرده است. بلندی و استواری متن آن گواه درستی آن است.
او امامان علیهم السلام را وجه خدا صراط خدا و دست آویز و دست گیر سالکان الی الله می دانست. خلق و خوی آنان را تجلی عینی کتاب وحی می شمرد و رسیدن به حقیقت مکانت و مقام والای آنان را برای مقربان دشوار می دانست.
او با تدبر در کتاب خدا و عشق و پیروی از حجتهای او به مقامی بسیار بلند و شامخ رسید. افزون بر مهارت و ژرف کاوی در علوم شریعت و بهره وری نیکو از معارف و تعالیم وحیانی و علوی در علم طریقت سرآمد زمان خویش شد و سرپرست ایتام آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم و دستگیر آنان در علوم ظاهر و باطن گردید. خود حال و مقامش را در روضه ی المتقین چنین می نگارد:
خاک پای ائمه معصومین علیهم السلام پس از ریاضات نفس به جایی رسید که در هر ساعتی معارف و علوم بی شمار به او افاضه می شد.
بیان سیمای تابناک او از پس حجابهای صدها سال گذر زمان نشاید. نوشته های مبارک او و بیان برخی از حالاتش در لابه لای آن نوشته ها روزنه ای به برخی از آفاق وجودی اوست.
در این مقال به یک گفته از خود او بسنده می کنیم:
دستورالعملی که فرادید دارید توصیه آن بزرگمرد است به خلف شایسته و دانشورش علامه محمد باقر مجلسی قدس سره در پایان اجازه روایی بلند او.
امید آن که از گهر گفته هایش پند گیریم و راه آن بزرگان را بپوییم.
بسم الله الرحمن الرحیم
او و نفس خطا پیشه خود را به تقوا و ترس از خدای تبارک و تعالی سفارش می کنم:
1.تقوا توصیه خدای بلندمرتبه به همه بندگانش از آغاز تا پایان آفرینش است. تلاش در مراقبت و واداشتن نفس را به تقوای پروردگار سرلوحه کار خود کند. در علم و عمل رفتار و کسب دانش اخلاص ورزد. همه کارها خالص و به تمامی برای او باشد؛ چه همه مردم در تیررس آفات هستند مگر دانش مردان. دانش مردان هم در معرض نابودیند مگر کسانی از آنان که دانسته های خویش را به کار گیرند و دستورات خدا را مدار رفتار خود کنند. آنان نیز آماج آفات و لغزشهایند مگر مخلصان. وارستگان نیز بر پرتگاهی بزرگ و مخوفند.
2.هر روزی جزئی از قرآن عظیم را از روی تدبر بخواند و در آن تفکر و اندیشه کند.(2)
3.وصیت مولای موحدان امیر مؤمنان علیه السلام به فرزندش امام حسن مجتبی علیه السلام سرور همه جوانان اهل بهشت را بنگرد و آموزه های آن را چراغ زندگی خویش کند. این وصیت نامه در نهج البلاغه آمده است.
نیز وصیتهای دیگر مولا و سفارشهای امامان معصوم علیهم السلام دیگر را پیش دید خویش نهد.(3)
4.ریاضات شرعی و جهاد با نفس را ترک نکنند. چه خدای تعالی شأنه فرمود:
(و الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا و إن الله لمع المحسنین.)(4)
5.بر اوست تدبر در جوامع روایی بویژه در آگاهی از اخلاقهای پسندیده و حالات و خصلتهای ناروای آمده در روایات و دامن گرفتن از بدیها و نارواییها.(5)
6.بر اوست دائم نیایش کردن و به پیشگاه او نیاز بردن.(6) از خدا بخواهد او را از اولیای خود قرار دهد همانان که در وصف آنان فرمود:
(الا إن اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون.)(7) خواسته هایم از او همین بود. آرزومندم در زندگی و مرگم مرا فراموش نکند بویژه به گاه اجابت دعاها و پس از نمازها.
نگاشت به دست راست نیازمندترین پرورده و نیازمند به رحمت پروردگار بی نیاز محمد فرزند تقی فرزند مجلسی عفی الله عنهما.
والحمدلله رب العالمین و الصلوه و السلام علی اشرف الانبیاء محمد خاتم النبیین و عترته الطاهرین.(8)

پی نوشت :

1-(روضه المتقین)201.
2-روایات بسیار از ائمه اطهار علیهم السلام زینت بخش کتابهای روایی است که بزرگان سفارش به خواندن با تدبر قرآن و تصمیم بر پیاده کردن پیامهای آن کرده اند.
3-(نهج البلاغه) نامه 31.در این نامه تجربه های والای مولای موحدان علی علیه السلام به فرزندش اما برگزیده حسن بن علی آمده است. این گرامی نامه کامل ترین صحیفه سلوک عاشقان معارف ولوی و راهیان کوثر علوی است.
4- سوره (عنکبوت) آیه 69.
5- جوامع حدیثی و روایی شیعه چونان قرآن آهنگی معنوی دارند. افزون بر آمدن اخلاقیات پسندیده و ناپسند در بیشتر روایات و دعوت به بالا رفتن و والاییها را دیدن بخش بزرگی از گفتار امامان ویژه اخلاق و کمالات انسانی است.
6- دعاهای امامان علیهم السلام قرآن صاعد و صحیفه معراج سالکان هستند.
دعاهایی مانند دعای کمیل کتاب دعایی چونان صحیفه سجادیه مناجاتی بسان مناجات شعبانیه و … را در کدام مکتب و مذهب می توان یافت.
(الدعا سلاح المؤمن و عمود الدین و نور السماوات و الارضین). اصول کافی ج 3/468
7- سوره (یونس) آیه 62.
8-(روضه المتقین) ج13/233.
* مجله حوزه شماره 72.
منبع:مجله ی خلق پیش شماره پنجم