نویسنده: مرجان یشایائی
طلاق به دلایل گوناگونی اتفاق میافتد. مشکلات مالی، اعتیاد، انحرافات اجتماعی و دلزدگی در روابط خانوادگی یا علل دیگر گاه بنیاد خانواده را ریشهکن میکنند ولی وقتی پای بچهها در میان باشد نمیتوان با بیتفاوتی و سهلانگاری از کنار آن گذشت. حتی اگر پدر و مادر از هم متنفر باشند و هیچ علتی برای دیدار و همکاری تصور نکنند، وجود نوجوانی که حال و آینده زندگیاش در دستان این دو نفر است، تشریک مساعی و خویشتنداری میطلبد.
طبیعی است که برخی نوجوانان فکر میکنند در امر طلاق مقصرند و سعی میکنند با مداخله در مشاجرات پدر و مادر، ارایه شخصیتی مطلوب یا حتی کسب نمرات بهتر، والدینشان را به ادامه حضور در جمع خانواده تشویق کنند ولی واقعیت این است که در طلاق روابط پدر و مادر به بنبست رسیده است نه روابط آنها با فرزند خود.
احساس شما چیست؟
پدر و مادرتان از هم جدا شدهاند و شما دستخوش احساسات متفاوتی میشوید مانند خشم، ناامیدی، ناراحتی یا غم، گاهی پدر یا مادر را به علت ترک خانواده سرزنش میکنید. احساس بیپناهی، ترس، نگرانی یا تقصیر آزارتان میدهد. حتی ممکن است با جدایی پدر و مادر در خانهای که دیگر از جنجال خبری نیست ته دل احساس آرامش کنید. احساساتتان طبیعی است و درد دل و صحبت با دوست قابل اعتماد یا اعضای خانواده میتواند کمکتان کند.
چگونه طلاق زندگیام را دگرگون کرد؟
باید خود را با شرایط جدید مانند تغییر محل زندگی و مدرسه و ماندن با پدر یا مادر و احساسات ناخوشایند حاصل از آن وفق دهید. زندگی که همیشه داشتهاید دیگر وجود ندارد. اگر پدر یا مادرتان به شهر دیگری برود که دیگر مصیبت واقعی است. آخر هفتهها قسمت زیادی از وقتتان در جاده میگذرد، در همان کشاکش صدور حکم طلاق و تعیین حق سرپرستی میتوانید برای شرایط جدید کمکم آماده شوید. طلاق و جدایی پدر و مادر گاهی اوقات خانواده را در تنگنای مالی قرار میدهد و دستکم برای مدتی شاید مانند گذشته نتوان پول خرج کرد. البته تمام پیامدهای طلاق بد نیست و اینکه چگونه با این تغییرات و پیامدها کنار میآیید، بستگی به شرایط، شخصیت و پشتکار خودتان دارد.
چگونه میتوان بحران طلاق را آسانتر از سر گذراند؟
• آرام باشید:
وقتی پدر و مادر محیط خانه را با بگو مگو و داد و فریاد تلخ میکنند، روبهرو شدن با طلاق از هر وقتی مشکلتر است. آرام باشید و با آرامش از آنها بخواهید به طور موقت آتشبس اعلام کنند و از کشمکش دست بردارند. هر چقدر هم زن و مردی با هم مشکل داشته باشند، به عنوان پدر یا مادر با حفظ آرامش خانه باید سعی کنند اضطراب حاصل از طلاق را به حداقل برسانند.
• منصف باشید:
جانب هیچ طرف را نگیرید. باید آزادانه پدر و مادر هر دو را دوست داشته باشید بدون اینکه مورد خشم، ناراحتی یا حسادت طرف دیگر قرار گیرید. منصفانه نیست که با وابستگی به یکی، به دیگری احساس خیانت کنید یا بار تلخ طلاق را به دوش بکشید.
کمک گرفتن از مشاور یا متخصص مربوطه میتواند به همه افراد خانواده کمک کند تا این بار را از دوش فرزندشان بردارند.
• تماس با پدر یا مادرتان را قطع نکنید:
رفت و آمد میان دو خانه، به خصوص اگر پدر و مادرتان از هم دور باشند، کار آسانی نیست. تماستان را با پدر یا مادرتان که کمتر او را میبینید، حفظ کنید. با یک پیام کوتاه یا SMS مانند اینکه «الان به تو فکر میکنم» احساس خوبی میکنید و هر دو در جریان کارهای روزمره یکدیگر قرار میگیرید.
• همیشه راه چارهای وجود دارد:
از والدینتان بخواهید با هم در مراسم خاصی که برای شخص شما اهمیت دارد مانند مسابقاتی که در آن شرکت میکنید یا جشن مدرسه حضور داشته باشند. امتناع آنها طبیعی است. فکر کنید تا بتوانید راهحلی پیدا کنید.
• درباره آینده صحبت کنید:
بسیاری از نوجوانان فکر میکنند طلاق برنامههای آنها را نقش بر آب میکند و دیگر نمیتوانند برای آینده برنامهریزی کنند. ساعتی پیدا کنید و درباره دلنگرانیهای آیندهتان با پدر یا مادر یا هر دو آنها صحبت کنید. نگران اضافه شدن بار مشکلات آنها نباشید. بهتر است مسایلتان را روشن مطرح کنید تا اینکه در درونتان با آنها کلنجار بروید. برای هر مشکلی چارهای وجود دارد. از مشاور بخواهید شما و والدینتان را راهنمایی کند. اگر رویارویی مستقیم با آنها برایتان سخت است، نامه نوشتن هم روش خوبی است.
• زندگیتان را بکنید!
گاهی پدر و مادر آنقدر درگیر مسایل طلاق هستند که به نظر میرسد فراموشتان کردهاند. برنامهها و افکارتان را پیگیری کنید و فعالیتهای عادی که همیشه داشتهاید مانند فعالیتهای فوق برنامه مدرسه یا رفت و آمد با دوستان خود را کنار نگذارید. اگر محیط خانه برایتان قابل تحمل نیست، مدتی نزد یکی از اقوام یا دوستان نزدیک خانوادگی زندگی کنید. با درست غذا خوردن و ورزش مرتب مراقب سلامت خود باشید.
• در دنیا را به روی خود نبندید:
اگر احساس غم، ناراحتی یا ناکامی میکنید، بگذارید خانواده حمایتتان کند. اگر آنقدر ناراحت یا مضطرب هستید که نمیتوانید بر فعالیتهای روزمره تمرکز داشته باشید، از متخصص، مشاور یا یکی از نزدیکانتان کمک بخواهید. صحبت کردن با همسن و سالانتان که تجربه طلاق در خانواده را داشتهاند هم میتواند کمکتان کند.