حق پیاده
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله هنگامى که سواره بودند، نمى گذاشتند کسى پیاده با آن حضرت حرکت کند، یا او را با خود سوار مى کردند و چنانچه طرف قبول نمى کرد، مى فرمودند: جلوتر و در فلان جا منتظر باش.

وصف مرید از مراد
امیر مؤ منان على علیه السلام در وصف پیامبر صلى الله علیه و آله چنین مى فرماید:
از پیامبر پاک و نازنین پیروى کن . او لقمه دنیا را به اطراف مى خورد (نه اینکه دهانش را پر کند) و دنیا را به گوشه چشم (دقیق ) نمى نگریست . از جهت پهلو، لاغر، و از جهت شکم گرسنه ترین اهل دنیا بود. مانند بردگان سیاه بر روى زمین مى نشست و کفش خود را با دست خود اصلاح مى کرد، و لباس خود را با دست خود مى دوخت . گاهى بر الاغ برهنه سوار مى شد و از شدت تواضع و فروتنى ، دیگرى از همردیف خود سوار مى کرد. یکى از همسرانش روزى پرده اى نسبتا زیبا و داراى نقش و نگار بر در خانه آویخته بود، به آن بانو فرمود: بى درنگ این پرده رنگارنگ را از در خانه بردار، چرا که من با نگاه به این پرده ، به یاد دنیا و زینت هاى آن مى افتم …

توجه به دیگران
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله وقتى به کسى رو مى کرد، نیم رخ برنمى گشت ، و با تمام بدن به طرف او روبه رو مى شد. به کسى جفا نمى کرد و عذر طرف را زود مى پذیرفت.

تواضع و فروتنى شگفت انگیز
ابن عباس مى گوید : پیامبر (صلى الله علیه وآله) همواره روى زمین بدون فرش مى نشست ، بر روى زمین غذا مى خورد و خود شیر گوسپند را مى دوشید و دعوت بردگان را بر سفره نان جوین مى پذیرفت.

آداب نشستن
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله جاى خاصى براى نشستن در نظر نمى گرفت و سعى مى کرد در پایین مجلس بنشیند. دوست نداشت در هنگام نشست و برخاست ، کسى به احترام او برخیزد. و در این رابطه فرمودند: کسى که دوست دارد دیگران به احترام وى از جا برخیزد، جایگاهش آتش است.

سلام
وقتى یکى از مسلمانان به حضرت رسول اکرم صلى الله علیه و آله سلام مى کرد و مى گفت : سلام علیک ، در جوابش مى فرمود: و علیک السلام و رحمه الله و اگر مى گفت : السلام علیک و رحمه الله ، مى فرمود: و علیک السلام و رحمه الله و برکاته . و به این کیفیت رسول الله صلى الله علیه و آله در پاسخ سلام اضافه مى نمود.

غذا خوردن با تهیدستان
حضرت امام صادق (علیه السلام) از پدر بزرگوارش روایت مى کند : در زمان پیامبر (صلى الله علیه وآله)تهیدستان به خاطر نداشتن خانه ، شب ها را در مسجد به صبح مى رساندند .
پیامبر (صلى الله علیه وآله) شبى در مسجد کنار منبر در ظرفى سنگى با آن تهیدستان افطار کرده ، و هم غذا شد و آن شب از برکت وجود پیامبر (صلى الله علیه وآله) سى نفر از غذایى که در آن دیگ سنگى بود خوردند و باقى مانده غذا به همسرانش برگردانده شد.

اوج بندگى
ابوبصیر از حضرت امام صادق (علیه السلام) روایت مى کند : رسول خدا (صلى الله علیه وآله) همواره مانند عبد و بنده غذا مى خورد و مانند عبد و بنده روى زمین مى نشست و دانا به این حقیقت بود که عبد و بنده است.

زهد و قناعت
حضرت امام رضا (علیه السلام) از پدران بزرگوارش روایت مى کند که رسول خدا (صلى الله علیه وآله)فرمود : فرشته اى نزد من آمده ، گفت که : اى محمّد ! پروردگارت به تو درود فرستاده ، مى فرماید اگر بخواهى ، پهن دشت پر از ماسه و شن منطقه مکه را برایت طلا کنم ، ولى آن حضرت سر به سوى حق برداشته ، گفت : پروردگارا ! یک روز سیر مى مانم تا تو را سپاس و حمد گویم و یک روز گرسنه تا از تو درخواست و گدایى کنم !

تأثیر رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله در قرائت آیه قرآن
پیامبر همیشه آیات را با حالى معنوى تلاوت مى‏کرد و یکى از آیات چنین است که مى‏فرماید:
وَ ما تَکُونُ فى شَأْنٍ وَ ما تَتْلُوا مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَ لا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إلاّ کُنّا عَلَیْکُمْ شُهُوداً إذْ تُفیضُونَ فیهِ وَ ما یَعْزُبُ عَنْ رَبِّکَ مِنْ مِثْقالِ ذَرَّهٍ فِى اْلأَرْضِ وَ لا فِى السَّماءِ وَ لا أصْغَرَ مِنْ ذلِکَ وَ لا أکْبَرَ إلاّ فى کِتابٍ مُبینٍ (10یونس/61) و تو در هیچ کارى نیستى و هیچ بخشى از قرآن را از سوى او نمى‏خوانى و شما نیز هیچ عملى نمى‏کنید مگر آنکه آنگاه که به آن مى‏پردازید ما بر شما گواهیم، و همسنگ ذره‏اى نه در زمین و نه در آسمان از پروردگارت پنهان نیست و کوچکتر و بزرگتر از این چیزى نیست مگر آنکه در کتابى مبین [لوح محفوظ] ثبت است.
(در هیچ حالى و کارى نمى‏باشى و تلاوت نمى‏کنى چیزى را که قرآن است و نازل از سوى خداست و انجام نمى‏دهید هیچ کارى را مگر اینکه ما بر شما گواه مى‏باشیم. هنگامى که وارد آن مى‏شوید و شروع در آن مى‏کنید و پنهان نمى‏ماند از پروردگار تو هموزن ذره‏اى در زمین و نه در آسمان و نه کوچکتر از آن مگر آنکه در کتابى است روشن.)
در مجمع البیان مى‏گوید: کان رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و آله اذا قرء هذه الایه بکى بکاء شدیداً. یعنى پیامبر خدا صلّى اللَّه علیه و آله هر وقت این آیه را مى‏خواند گریه شدیدى مى‏کرد و همواره چنین بود.

دارالنصره
عبدالله جزعان که پیرمرد فقیرى بود، خانه اى مى ساخت ، حضرت محمد صلى الله علیه و آله در آن هنگام هفت ساله بود. بچه ها را گرد آورد و به عبدالله کمک کرد تا خانه او ساخته شود. حتى خانه او را در دارالنصره نام نهاد و افرادى را براى کمک به مظلومان تعیین کرد.

برخورد یکسان با فرزندان
روزى پیامبر صلى الله علیه و آله مردى را دیدند که روى یکى از فرزندانش ‍ را بوسه زد به دیگرى توجهى نکرد.
پیامبر صلى الله علیه و آله با ناراحتى فرمود:
چرا میان دو فرزندت فرق گذاشتى و برابر رفتار نکردى ؟

ارزش کار
ابن عباس (ره ) گفت : رسول خدا صلى الله علیه و آله چون به مردى مى نگریست و از دیدن او خوشوقت مى شد، مى پرسیدند: کارش چیست ؟ اگر مى گفتند: بیکار است ، مى فرمودند: از نظر من افتاد. عرض مى شد: یا رسول الله صلى الله علیه و آله ! چرا بى ارزش گردید؟ مى فرمودند: چون مؤمن بیکار بماند، ناچار با دین خود باید معیشت کند.

احترام مؤ من
رسول خدا صلى الله علیه و آله به خانه خدا نگاهى کردند و فرمودند: خوشا به حال تو خانه اى که چقدر بزرگت داشته و احترامت را برافراشته است! به خدا قسم که مؤ من نزد خداوند از تو محترم تر است ، زیرا خداوند بزرگ بر تو یک چیز را حرام کرده و آن قتل و کشتار پیرامون تست ، ولى از براى مؤ من سه چیز را حرام و ناروا فرموده است ؛ خون ، مالش و گمان بد به او بردن.