نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی نبوت به گفته ی شیخ مفید، ضرورت نیازمندی به پیامبر قطعی است، زیرا که بشر برای شناختن خدا و اصول نخستین اخلاقی به وحی نیاز دارد. (1) پیامبر مفید گفته است: «امامیّه برآنند که هر رسول نبی نیز هست، ولی هر نبی رسول نیست. بعضی از انبیاء نگاهبانان شریعتهای رسولان و ...
مطالب موجود در دسته بندی "شیخ مفید"
جایگاه وحی و عقل در تکلیف و طاعت از منظر شیخ مفید
نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی نخستین تکلیف آدمی قاضی عبدالجبار معتزلی و معاصر شیخ مفید، گفته است که نخستین وظیفه ی آدمی استدلال کردن برای شناختن خدا است. (1) شیخ مفید می گوید که نخستین تکلیف انسان شناختن خدا است. اما تکلیف چگونه دانسته می شود؟ اختلاف میان مفید و عبدالجبّار درخصوص نخستین وظیفه ی آدمی، ...
صفات خدا در اندیشه شیخ مفید
نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی توحید شیخ مفید در خصوص توحید با اعترافاتی ایمانی می گوید: «خدای عزّ و جلّ در الاهیّت و ازلیّت یگانه است. هیچ چیز به او شبیه نیست و نمی توان چیزی را همانند او دانست. تنها او شایسته ی پرستش است، و از این لحاظ به هیچ وجه و به هیچ ...
عدل الهی و اعمال نیک و بد انسان
نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی عدل الهی شیخ مفید بر آن است که خدا عادل است. وی بر آن است که خدا می تواند به ستم عمل کند، ولی چنین نمی کند. گفته ی وی چنین است: «خدای جلّ جلاله بر خلاف عدل توانا است، به همان گونه که بر عدل توانا است. ولی او ستم ...
تصحیح الاعتقاد (شرح عقاید الصدوق)
نویسنده:محمد رضا ضمیری مؤلف: شیخ مفید ابو عبدالله محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی (م 413 ق). زندگینامه و اظهار نظرها: ترجمه مؤلف در بخش کتب فقهی شیعه ذکر شده است. معرفی اجمالی کتاب: مؤلف، این کتاب را در شرح کتاب الاعتقادات شیخ صدوق نوشته و در آن به شرح و بررسی مباحث عقیدتی ...
برخی از عقاید کلامی شیخ مفید
نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی نظر شیخ مفید درباره ی ایمان و اسلام در برابر معتزله و خوارج که ایمان و اسلام را یکی می دانستند، شیخ مفید بر آن بود که این دو از یکدیگر متمایزند. گفته ی وی چنین است: «امامیّه درباره ی این مطلب اتّفاق کلمه دارند که اسلام غیر از ایمان است، ...
برخی عقاید فقهی شیخ مفید (ره)
نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی در این نوشتار: الف- بیان وضع فقهی امامیّه: از مذهب شیخ مفید درباره ی امر به معروف و نهی از منکر و تقیّه و حدود همکاری مجاز با فاسقان، ب- در بحث از ریشه های فقه؛ از اعتقادات مفید درباره ی معانی ظاهری و باطنی و گفتارهای مبهم و متشابه و ...
اجتهاد و منابع آن از منظر شیخ مفید
نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی ریشه های فقه به گفته ی شیخ مفید، منابع شریعت، سه است: قرآن، سنّت، و گفتار ائمه. گفته ی وی چنین است: «بدان که ریشه های احکام فقهی سه است: کتاب خدا، سنّت پیامبرش، و گفته های ائمّه طاهرین پس از وی. و راههای رسیدن به معرفت آنچه در این سه ...
حکومت فقیه در نظر شیخ مفید (ره)
نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی در نظر شیخ مفید در دوران غیبت امام، احکام سیاسی و اجتماعی اسلام که باید به دست امام مسلمین به اجرا درآید تعطیل نمی شود. و اساساً امامت و رهبری جامعه ی اسلامی تعطیل بردار نیست. و در عصر غیبت، ولایت امر و رهبری جامعه ی اسلامی در بسیاری موارد با ...
شیخ مفید و حکمت طبیعی
نویسنده: دکتر قاسمعلی کوچنانی عصری که شیخ مفید در آن بالیده است، عصر خِردگرایی است. مذاهب کلامی در نظر مورّخان عقاید اسلامی از دیرباز متّصف به اتّصال با مکاتب فلسفی بوده و از جمله، مذهب اعتزال و آراء معتزله، یکسره صبغه ی عقلی یافته و بر مبانی نظری خِرَدگرایی استوار گردیده است. دو گرایش مهم ...
اوضاع جهان اسلام در عصر حیات شیخ مفید
نویسنده: دکتر علی اکبر ولایتی شیخ مفید در نیمه ی اول قرن چهارم هجری ( 336/ 338ق ) متولد شد و در نیمه ی دوم قرن پنجم ( 413ق ) درگذشت. این مقطع تاریخی را باید عصر طلایی تمدن اسلامی در رشد فرهنگی و فکری و تمدنی دانست؛ بسیاری از جلوه های ماندگار و جاودانه ...
حیات شیخ مفید
نویسنده: دکتر علی اکبر ولایتی زادگاه، تبار، تولد مؤلف ریحانه الادب شیخ مفید را این گونه معرفی می کند: « محمد بن نعمان بن عبدالسلام بن جابر بن نعمان بن سعید حارثی، عکبری الاصل بغدادی المنشاء و التحصی، مکنی به ابوعبدالله و ملقب به مفید و معروف به شیخ مفید » ( مدرس تبریزی، ج5، ...