توکل توکل در اصل از ماده «وکالت» به معنای انتخاب کردن است، و می دانیم که یک وکیل خوب کسی است که حداقل دارای چهار صفت باشد: آگاهی کافی، امانت، قدرت و دلسوزی. توکل یعنی اعتماد و اطمینان دل در همه امور به خداوند و بیزاری جستن از هر قوه و قدرتی. و این منوط ...
در فرهنگ اسلامی ایرانی این معنا جا افتاده است که «هر چه کنی به خود کنی؛ گر همه نیک و بد کنی»، یا «تو نیکی کن و در دجله انداز؛ که ایزد در بیابانت دهد باز». این به معنای نیکی کردن به دیگران، بی چشمداشت از آنان است، چرا که بازگشت این نیکی و احسان ...
از جمله مفاهیم ارزشمندی که در آموزه های دینی به خصوص قرآن کریم، مورد عنایت و توجه قرارگرفته و به آن سفارش شده، احسان و نیکوکاری است. احسان و نیکوکاری کارکردهای زیادی در عرصه های فردی، اجتماعی، فرهنگی، معنوی و… دارد. مؤمنان واقعی و انسان های صاحب خرد و اندیشه در هر عصر و نسلی، ...
یکی از صفات انسان کامل و برجسته، عزم درکارها و زندگی است. قرآن به این ویژگی با اشاره به انسان های کاملی چون پیامبران اولوالعزم یعنی نوح و ابراهیم و موسی و عیسی (ع) وحضرت پیامبر اکرم (ص) توجه داده و از مردمان خواسته است تا با سرمشق گیری از ایشان، دراین مسیر کمالی قرار ...
شکر و سپاس به عنوان فضیلتی اخلاقی مورد تایید و تاکید عقل و عقلا است. هر انسانی به حکم عقل به این نتیجه می رسد که می بایست در برابر افرادی که به گونه ای کاری و یا نعمتی را به وی می دهند شکر کند. در هنجارشناسی نیز که در حوزه علوم تربیتی و ...
چکیده : آنچه در پی می آید مقاله ای است که در آن نویسنده با استناد به برخی آیات قرآن کریم، موضوع اعتدال و میانه روی در زندگی و بخصوص در عبادات را مورد بررسی قرار داده و راهکار نفوذ اجتماعی در میان مردم و برای تبلیغ دین را تشریح کرده است که با هم ...
چکیده : تقوا در مفهوم قرآنی از جایگاه ویژه و خاصی برخوردار است به گونه ای که می توان گفت تقوا یکی از محوری ترین مفاهیم قرآنی است بطوری که اگر ازمباحث قرآنی حذف شود کلیدی ترین مفاهیم دینی و قرآنی حذف شده است. از این روست که در هر گوشه ای از آیات قرآنی ...
چکیده : تقوا به معنای حفظ کردن خویشتن از چیزی است که انسان از آن می ترسد. این واژه از ریشه وقی گرفته شده است که به معنای حافظ و سپر است. انسان برای آن که خود را از زیان جنگ حفظ کند و آثار شمشیر و نیزه و تیر را از خود دفع سازد ...
چکیده : در تحلیل قرآنی انسان موجودی تبعیدی است. هبوط هر چند به مفهوم اصطلاحی اش همان تبعید نیست؛ ولی شباهت هایی با آن دارد که تبعیدی بودن نوع بشر را تقویت می کند.آدم(ع) و همسرش پس از ارتکاب عمل خوردن از درخت ممنوع به زمین هبوط کردند. مساله تنها در هبوط وی خلاصه نمی ...
چکیده : آنجا که مصایب و مکروهات نفسانی چون سرب مذاب بر مغز جانت می نشیند و ناله عاجزانه جوارحت سپرهای آسمان را می شکافد، آنجا، آنسوتر از آن جام یأس اندود و ضجه های مرگ آلود حبل متین الهی نیز می درخشد، «استعینو بالصبر و الصلوه» (بقره 45) که چون آبی خنک بر آتش ...
چکیده : تقوا به معنای حفظ و نگهداشت خویشتن از چیزی است که از آن می هراسد؛ از این رو بیش ترین کاربرد این واژه در زمان جاهلیت در حوزه جنگ و مباحث پیرامونی آن است. وقایه از جنگ و آسیب های احتمالی آن هدف اصلی مردمانی بود که هر آن در معرض خطر و ...
چکیده : واژه ی «خشیت» و مشتقات آن در قرآن چهل و هشت بار، و واژه ی «خوف» و مشتقاتش صد و بیست و چهار بار در قرآن به کار رفته است. این کثرت تأمل برانگیز، اهمیّت تحقیق درباره معانی این دو واژه را می رساند. در این مقاله به شناخت ترس از خدا و ...