در ابتدای امر امکان دارد که این شبهه در اذهان بسیاری از مردم تداعی شود، به خصوص با این نظر که جرم قتل، عملی نیست که از اشخاص عادی صادر شود؛ چه بسا قاتل مبتلا به مرض روانی باشد و نیازمند به معالجه که یقیناً قصاص و اعدام دوای چنین دردی نیست. یا اگر هم ...
فلسفه تفاوت حکم قصاص در مورد زنان و مردان این است که در قصاص اصل برابری اصل حاکم است به این معنا که طبق آیه قرآن کریم نباید از عدالت در اجرای و حکم قصاص فراتر رفت و باید مماثلت کامل رعایت شود. نفس در برابر نفس، چشم در برابر چشم، گوش در برابر گوش…، ...
مقدّمه: ابتدا لازم است که تعریفی از مجازات داشته باشیم تا بعد از آن مشخص شود که آیا برای پدری که فرزندش را کشته است مجازاتی معیّن شده است یا نه؟ مجازات در لغت به معنای مکافات و پاداش دادن و جزا دادن است 1 و در اصطلاح چنین تعریف شده است: “مجازات عبارت است ...
نخست یادآوری این نکته ضرورت دارد که پرسش از چرایی تفاوت دیه زن و مرد، تازگی ندارد و در عصر امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ نیز این مسأله مطرح بوده است. در کتاب‌‌های روایی شیعه و سنی به نشانههایی که نمایان‌گر سؤال برانگیز بودن این موضوع است برمیخوریم. به عنوان نمونه، فقیهان اهل سنت ...
تعریف و احکام اجمالی مرتد: ارتداد در لغت به معنای رجوع و بازگشت است.(1) و منظور از “مرتد” کسی است که اسلام را بپذیرد و سپس از آن بازگشت نموده و اعلام جدایی نماید. در قرآن کریم نیز ارتداد بازگشت به کفر معنا شده است. غالب، بلکه مشهور فقها، احکام شرعیهی مرتد را بر همین ...
در مورد حکم رجم در اسلام با چند دسته پرسش یا شبهه روبرو هستیم که در ادامه ضمن اشاره به این پرسش‌ها و شبهات، پاسخ آن نیز ارائه می‌گردد(1)؛ آیا حکم سنگسار به دلیل نبودن در قرآن کریم غیراسلامی است؟ شبهه اول: “با ظهور اسلام، اراده‌ی خداوند برای هدایت بشر در قرآن تجلی یافته است ...
از دیدگاه اسلام انسان موجودی خردمند و از آزادی و اختیار بهره‌مند است. خداوند در سوره جاثیه آیه 15 می‌فرماید: “من عمل صالحاً فلنفسه و من اساء فعلیها ثم الى ربکم ترجعون” یعنی هرکس کار شایسته‌ای بکند به سود خود اوست و هرکس کار بدی مرتکب شود به زیان خودش است پس همه به سوی ...
ملازم‌انگارى ولایت ولی و محجوریّت مولی علیهم، ناشى از یک مغالطه‌اى آشکار است. با بررسى دقیق متون فقهى، پى مى‌بریم که مفهوم ولایت هرگز با مفهوم محجوریّت ملازم نیست. هدف از جعل ولایت در همه شقوق آن، با هدف جبران نقص مولّى علیهم نیست تا در همه جا و همه افراد تحت ولایت، به دنبال ...
اصل ولایت فقیه از مسلمات فقه شیعه است و همه فقهای شیعه بر آن اتفاق نظر دارند و کسی که ادعای وجود مخالف کند، با فقه تشیع و دیدگاه فقهای شیعه بیگانه است.1 آن چه مورد اختلاف است، حوزه اختیارات ولی فقیه است. عمدتا دو نظریه در این زمینه وجود دارد؛ یک نظریه کم‌ترین حدّ ...
قبل از پاسخ‌گویى به این پرسش، باید بدانیم که تفاوت وکالت با ولایت چیست و دیگر آن که “حاکمیت سیاسى” ماهیتاً در چه مقوله‌اى مى‌گنجد؛ آیا باید حکومت‌ها را از مقوله “وکالت” بدانیم یا ولایت؟ اگر از یک زاویه به وکالت نگاه کنیم مى‌یابیم که وکالت، خود، نوعى ولایت است؛ زیرا به موجب عقد وکالت، ...
با تأمّل در کلمات فقیهان شیعه درباره ولایت فقیه، طرح چنین پرسشى جاى بسى شگفتى است و نشان از بى‌اطلاعى یا پیش‌داورى عجولانه یا غیرمنصفانه‌اى مدعی دارد. به عنوان مثال، وقتى شیخ مفید (رحمه الله) مى‌گوید: فقیهان عادل، تمامى امورى را که امام معصوم علیه السلام سرپرستى مى‌کند، مى‌توانند تولیت کنند، آیا معنایى جز ولایت ...
ادلّه و مستندات عقلى متعدّدى براى اثبات ولایت فقیه، در آثار نوشتارى و گفتارى اندیشمندان اسلامى، به چشم مى‌خورد که بررسى و تجزیه و تحلیل همگى آن‌ها از عهده این فرصت بیرون است2. در اینجا تنها به ذکر یکى از ادلّه، که روشن‌تر و درحدّ فهم همگانى است و از اصطلاحات تخصّصى کلامى و فلسفى ...