امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود: «ألا مَن سَأَلَ عَن شیعَهِ اَهلِ البَیتِ… فَهُم… تالُّونَ لاَِجزاءِ القُرآنِ، یرَتِّلونَهُ تَرتیلا، یعِظُونَ أَنفُسَهُم بِأَمثالِهِ و یستَشفُونَ لِدائهِم بِدَوائِهِ»؛ «آگاه باشید! هر کس از شیعه اهلبیت سؤال نماید، آنان کسانیاند که جزءهای قرآن را با دقت و تأمل میخوانند و از مثلهای قرآن پند میگیرند و برای دردهای خود ...
دسته بندی های موجود در بخش"قرآن شناسی"
مطالب موجود در بخش "قرآن شناسی"
اثرپذیری نهج البلاغه از قرآن کریم (1)
نویسنده: منصور بخششی کارشناس ارشد علوم قرآنی چکیده قرآن، یگانه معجزه ماندگار بشریت است که بر زبان انسان عالم کون و مکان جاری گشت و قلبها را متحول و مجذوب خود ساخت و اعتراف دوست و دشمن را به اعجاز خود واداشت. پس از کلام وحی، تنها کلامی که توانست مافوق کلام خلق و مادون ...
اثرپذیری نهج البلاغه از قرآن کریم (2)
نویسنده: منصور بخششی کارشناس ارشد علوم قرآنی بخش دوم اعجاز قرآن امروزه در سه بعد، مهمّ و اساسی مطرح است: (1) اعجاز بیانی، اعجاز علمی و اعجاز تشریعی. “اعجاز بیانی” بیشتر به جنبه های لفظی و ظرافتها و نکته های بلاغی نظر دارد. “اعجاز علمی” اشاراتی گذراست به برخی از اسرار طبیعت، و به گونه ...
اثرپذیری نهج البلاغه از قرآن کریم (3)
نویسنده: منصور بخششی کارشناس ارشد علوم قرآنی ایجاز یکی از صنایع ادبی قرآن کریم که بر کلام امیرالمؤمنین (ع) در نهج البلاغه اثرگذار بوده، صنعت ایجاز است که از آن به اختصار در چهار قسمت بحث می شود: الف- تعریف ایجاز: ایجاز یعنی ادا نمودن مقصود با کمترین عبارات متعارفه، که لفظ اندک بود و ...
تعاریف تفسیر
بسیاری از مفسران تعریفی برای تفسیر ارائه ندادهاند[1] و گویا آن را به وضوح معنای متبادر عرفیاش واگذاشتهاند؛ ولی در عین حال، تعریفهای مختلفی در مقدمه برخی از تفاسیر و آثار دانشمندان علوم قرآن و کتاب شناسان اسلامی به چشم میخورد که در دستهای از آن تعاریف، تفسیر «به عنوان کاری که مفسّر در مورد ...
امکان و جواز تفسیر
مقصود از عنوان فوق، آن است که آیا فهم و تفسیر قرآن کریم[1]، ویژه پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) است، یا آنکه دیگران نیز به فراخور تواناییهای خویش و با شرایط معینی توان فهم و تفسیر آیات را داردند (امکان تفسیر)، و در صورت دوم، آیا اقدام به تفسیر آیات از نظر شرعی جایز ...
ضرورت و بررسی قواعد تفسیر
از دیر زمانی تفسیر قرآن رواج داشته و با شیوههای مختلفی انجام میگرفته است. جمعی در تفسیر آیات کریمه به گردآوری روایاتی که به نحوی مربوط به مفاد آیات بوده، بسنده نمودهاند و تفسیر آنان «تفسیر روایی» نامیده شده است[1]. گرایش غالب عدّهای دیگر در تفسیر، توضیح مفاهیم کلمات و بیان نکات ادبی مربوط به ...
معیارهای تفسیر معتبر
مقدمه: قرآن کتاب آسمانی و نازل شده از طرف خداست و در عین حال به زبان عربی و به طبق قواعد دستوری آن نازل شده است پس برای فهم قرآن و بیان مقاصد آن لازم است شرایطی را رعایت کنیم، که این شرایط دو دسته است: الف) شرایط مربوط به شخص تفسیر کننده قرآن. ب) ...
قرآن اوّلین منبع تفسیر
قرآن نخستین و مهمترین منبع تفسیر است. چنان که در بحث از قواعد تفسیر گذشت، منبع بودن قرآن، علاوه بر آن که مقتضای روش عقلایی مجاوره است، در آیات قرآن و روایات هم بر آن تأکید شده است و بهرهگیری از آن در تفسیر، روش تفسیری اهلبیت به شمار آمده است[1]. پیشینه مراجعه به قرآن ...
منابع لغوی سومین منبع تفسیر
سومین منبع تفسیر، منابع لغوی است. مقصود از منابع لغوی، هرگونه منبعی است که ما را در فهم معنا و کاربرد واژگان قرآن در زمان نزول یاری دهد. بر این اساس، قرآن مجید، روایات، سخن صحابیان، فرهنگ عامّه مردم در دوران نزول، همه از منابع لغوی تفسیر به شمار میآیند به این معنا که با ...
عقل پنجمین منبع تفسیر
برای عقل تعریفهای گوناگونی شده است. در این نوشتار، مراد از عقل به عنوان یک منبع، نیرویی است که در هر انسانی به ودیعت نهاده شده و مجموعه اصول کلی هستی شناختی، ارزش شناختی و استلزامات بیواسطه آنها را، که بدیهی یا نزدیک به بدیهی میباشند در اختیار انسان قرار میدهد.[1] منبع بودن عقل به ...
تاثیر شخصیت مفسر در تفسیر قرآن
1) مقدمه یکى از مباحث هرمنوتیک به معناى عام کاوش در مسائل روان شناختى و تاثیرشخصیت مفسر در فهم متون است. روشن است که هر متنى مبتنى بر چند رکن است:خود متن، شنونده و مخاطب متن و تفسیر کننده متن. از متن و ویژگیهاى آن در اصول فقهو علوم قرآن و کتاب مقدس گفتگو مىشود. ...