در فرهنگ مهدویت یکی از موضوعات مهم و مورد توجه، مسأله وقت ظهور است؛ ائمه معصومین(ع) نیز همواره مسائل مربوط به حضرت مهدی(عج) – به ویژه زمان ظهور آن حضرت – را از اسرار الهی دانسته و وقت گذاران را تکذیب کرده اند.
دکتر جواد جعفری، مدرس مرکز تخصصی مهدویت در این باره توضیح می دهد؛
صدقه برای سلامتی امام زمان(ع) به چه صورت است؟
اینکه گفته می شود برای حضرت ولی عصر(عج) صدقه دهید، در نگاه اول صدقات مالی است. برای سلامتی امام صدقه دهیم، مثلا پولی برای محرومین به نیت سلامتی حضرت دهیم و هم می شود به نیابت از ایشان صدقه داد. به طور مثال پولی و کالایی را به محرومین به نیابت و وکالت از امام زمان(ع) بدهیم.
این دو شکل یکی از راه های محبت و مودت نسبت به امام زمان(عج) است و منحصر در کمک مالی و نقدی نیست. بلکه می شود اگر کسی علمی دارد به نیت سلامتی امام به کسی بیاموزد یا با کار راه انداختن کسی رفع گرفتاری کند.
البته بحث دعا نیز در حوزه صدقات برای حضرت می گنجد. برای سلامتی امام دعا کند. صلوات ختم کند و هم می تواند به نیابت از امام عصر(عج) این اعمال را انجام دهد. مثلا زیارت به جا آورد و نماز بخواند.
می شود اعمال عبادی را به نیابت از امام برای عرض ارادت انجام داد. می شود برای سلامتی ایشان کار خیری انجام داد. همه این راه ها برای نشان دادن محبت نسبت به حضرت ممکن است.
منتظر واقعی باید چگونه زندگی کند؟
انتظار هم مانند کارهای دیگر ما مراتب مختلف دارد، انسانی که منتظر است، در درجات مختلفی می تواند باشد، یکی از بهترین کارها ترک گناه است. کسی که به خاطر امام گناهان را ترک می کند، در واقع منتظر است، این فرد برای اینکه گناه کم شود تا حضرت ظهور کنند، مرتبه ای از انتظار را عمل می کند.
اگر کسی علاوه بر ترک محرمات، واجبات را عمل کند. یک کلاس بالاتر است و طبیعتا مرتبه اش در انتظار بالاتر می رود و امام از او رضایت بیشتری پیدا می کنند.
بنابراین حد مشخصی برای اعمال وجود ندارد و انسان هر کاری که حضرت را در آن در نظر می گیرد و انجام می دهد، در مسیر انتظار قدم برداشته است. اما اگر کسی می خواهد در کلاس انتظار مقام بالاتری داشته باشد، هر قدر می تواند باید در این موضوع کار کند. نه اینکه انسان زندگی عادی خود را مختل می کند. مثلا خانه داری و فرزند داری را ترک کند و فقط دعا و نماز بخواند، بلکه باید در کارهای اجتماعی خود امام عصر(عج) را در نظر بگیرد.
اگر کسی کارهای عادی و روزمره خود را به یاد حضرت انجام دهد، منتظر واقعی است، نقل کردند در جنوب کشور یک مامور شهرداری دیده بودند. ایشان خیلی در تمیز کردن کوچه ها دقت می کند، به او گفته بودند، فقط جارو بزن، ایشان گفته بود، من شنیده ام امام به خانه بعضی ها سر می زند. فکر کردم شاید دوستان امام در این محله ها باشند. می خواهم این کوچه ها را که احتمال دارد امام از اینجا بگذرند، تمیز باشد. این فرد هر جارو را به یاد حضرت می زند. هم کار عادی خود را انجام می دهد هم یک منتظر واقعی است.
بنابراین انجام کارهای عادی اگر با نیت حضرت باشد، انتظار است و اگر کسی بتواند علاوه بر کارهای عادی یاد حضرت را زنده نگه دارد، مجالس برگزار کند، مطالعه کند این ها در کلاس های بالاتر انتظار جای می گیرند.
اموات از هنگام ظهور مطلع می شوند؟
طبق روایات وقتی ظهور اتفاق می افتد و حضرت حضور ظاهری را اعلام می کند، شادی ظهور به قبرها می رود و مومنان در قبرها به هم بشارت ظهور می دهند.
در روایت دیگری آمده است، وکیل الهی بر سر قبر مومنان می آید و می گوید کسی که انتظارش را می کشیدید، ظهور کرد. آیا دوست دارید به دنیا برگردید و ایام حضور حضرت را ببینید یا اینکه می خواهید همین جا بمانید، این نشان می دهد گروهی از مومنان حتی مخیر می شوند، به دنیا برگردند و در رکاب حضرت باشند.
البته اموات با هم فرق می کنند. آنهایی که گرفتار عذاب هستند، نمی توانند بفهمند که ظهور واقع شده اما مومنانی که جایگاه خوبی دارند، از زمان ظهور مطلع می شوند و مومنان محض حتما به دنیا برمی گردند.
زمان ظهور و مکان ظهور امام عصر(عج) کجاست؟
مکان ظهور کاملا مشخص است. در روایات شیعه و اهل سنت مکان ظهور به صراحت بیان شده است. محل ظهور شهر مکه و مسجد الحرام و کنار کعبه است، آنچه که در زبان ها وجود دارد و تهمتی که به شیعه می زنند مثل وهابی ها که می گویند شیعه معتقد است امام از سرداب سامرا ظهور می کنند، این حرف ها کاملا دروغ است نه تنها حدیثی نیست بلکه هیچ عالم شیعی چنین چیزی نمی گوید.
امام با یاران اولیه در مکه بیعت می کند. محل قیام کاملا روشن است اما در رابطه زمان قیام، روایات بسیار متعدد داریم که زمان ظهور را کسی نمی داند و هر کس می خواهد تعیین زمان کند، دروغ گوست، بنابراین به همان میزان که مکان ظهور مشخص است، زمان ظهور نامشخص است و کسی حق سخن گفتن درباره زمان ظهور را ندارد. حتی کسی نمی تواند بگوید زمان ظهور دور است.
نه در طرف نفی و نه اثبات نمی توانیم بگوییم زمان قیام کی است. به ما گفتند هر کسی در این باره سخن بگوید، دروغ می گوید و ما باید او را تکذیب کنیم. در روایات از اهل بیت(ع) آمده است، هر کس حتی بخواهد از طرف اهل بیت(ع) درباره زمان ظهور خبر دهد یا کسی مستقیم بگوید امام گفته که من فلان وقت ظهور می کنم، ائمه می گویند بزرگی این سخن شما را نگیرد و او را تکذیب کنید.
