در قرآن مجید بعضی از جنگهای پیامبر ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ را صریحاً نام برده است و بعضی را بدون ذکر نام بیان میکند که از شأن نزولها و بیان مفسران میفهمیم که مربوط به کدام یک از جنگهای پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و اله و سلّم ـ است.
الف: جنگهایی که اسم آنها در قرآن آمده است:
1. جنگ بدر: «وَ لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَ أَنْتُمْ أَذِلَّهٌ فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ»[1] «خداوند شما را در جنگ بدر یاری کرد و بر دشمنان خطرناک پیروز ساخت در حالی که شما نسبت به آنها ناتوان بودید. پس از خدا بترسید تا شکر نعمت او را بهجا آورده باشید.»
و در سوره انفال آیات 43، 44، 10، 9، 8،7 به جنگ بدر اشاه شده است.
2. جنگ احزاب: «یَحْسَبُونَ الْأَحْزابَ لَمْ یَذْهَبُوا وَ إِنْ یَأْتِ الْأَحْزابُ یَوَدُّوا لَوْ أَنَّهُمْ بادُونَ فِی الْأَعْرابِ یَسْئَلُونَ عَنْ أَنْبائِکُمْ وَ لَوْ کانُوا فِیکُمْ ما قتَلُوا إِلاَّ قَلِیلاً»[2] «آنها گمان میکنند هنوز لشکر احزاب نرفتهاند و اگر برگردند (از ترس آنان) دوست دارند در میان اعراب بادیه نشین پراکنده (و پنهان) شوند و از اخبار شما جویا گردند و اگر در میان شما باشند جز اندکی پیکار نمیکنند.»
3. جنگ حنین: «لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللَّهُ فِی مَواطِنَ کَثِیرَهٍ وَ یَوْمَ حُنَیْنٍ»[3] «خدا شما را در جاهای زیادی یاری کرد و در روز حنین (نیز یاری کرد.).»
ب: جنگهایی که بدون ذکر نام در قرآن به آنها اشاره شده است:
1. حمراء الاسد: سوره آل عمران، آیات 4 ـ 173.
2. جنگ بنی قریظه: سوره احزاب آیات 25 ـ 27.
3. جنگ بنی مصطلق: سوره حج، آیات 1 ـ 2.
4. جنگ خیبر: سوره فتح،آیه 20.
5. جنگ فتح المبین:سوره فتح، آیه 24.
6. جنگ تبوک: سوره توبه،آیه 117.
7. جنگ احد: سوره آل عمران، آیه 166.
8. جنگ ذات اسلال: سوره عادیات، آیه 1 ـ 5.
9. جنگ بنی نظیر:سوره حشر، آیات 1 ـ 7.
[1] . سورهآل عمران،آیه123.
[2] . سوره احزاب، آیه 20.
[3] . سورهتوبه، آیه 25.