اگر حرفي پشت سر‌هم تكرار شود (اوّلي ساكن و دوّمي متحرّك) تلفّظ آن مشكل خواهد بود، زيرا مي‌بايست زبان دوبار به مخرج يك حرف برخورد كند، مانند:
رَبْ ، بَ ـ اِلْـ ، لا
براي رفع اين مشكل اوّلي را در دوّمي ادغام مي‌كنند، در نتيجه زبان يك بار ولي محكم و با شدّت به محل تلفّظ آن حرف برخورد و جدا مي‌شود، ( در هنگام برخورد با حالت سكون و در هنگام جدا شدن با همان حركتي كه آن حرف دارا مي‌باشد).
براي نشان دادن حرف مشدّد از دو علامت استفاده مي‌شود:
1 ـ شين غير آخري كه دنباله و نقطه آن حذف شده باشد « ـّ ». مبتكر اين شكل، خليل بن احمد فراهيدي است، اين علامت از شين غير آخر ابتداي كلمه « شِذَّ » گرفته شده است و بر شديد و محكم ادا شدن حرف در هنگام تلفّظ دلالت مي‌كند، نقطه‌ها و دنبالة آن حذف و دندانة آن باقي مانده است، «شّـ شد».
اين علامت « ّ »‌ هميشه بالاي حرف قرار مي‌گيرد و يكي از حركات سه گانه نيز ضميمه آن مي‌شود.
اين علامت در مشرق زمين از قديم مورد استفاده قرار مي‌گرفته است. از اين رو آن را به علماي مشرق زمين نسبت مي‌دهند.
2 ـ شكل حرف دال « د »‌.
براي نشان دادن حرف مشدّد، علماي مدينه و اندُلس از اين شكل استفاده مي‌كردند، در بارة علّت انتخاب آن گفته‌اند كه كلمة « شِدَّ » ‌از سه حرف تشكيل شده است. ( يك شين و دو دال ) . اگر از حرف شين براي معرّفي حرف مشدّد استفاده كنيم، يك سوّم كلمه را آودره‌ايم ولي اگر از حرف دال كمك بگيريم دو سوّم كلمه را آورده‌ايم و دلالت دو سوّم كلمه بر همة كلمه رساتر از يك سوّم كلمه مي‌باشد.
اين علامت، در مغرب زمين مورد استفاده قرار مي‌گرفته، از اين رو آن را به علماي مغرب زمين نسبت مي‌دهند و امروزه كسي در نگارش از آن استفاده نمي‌كند.
از اين علامت، در گذشته به روش‌هاي مختلفي استفاده مي‌كرده‌اند.
بعضي از علماي رسم و ضبط قرآن، به متابعت از علامت گذاري اوّليّه قرآن كه حركات را با نقطة قرمز رنگ مشخّص مي‌كردند (نقطه فتحه، بالا، نقطة كسره، زير و نقطة ضمّه در جلو حرف ) در صورت مفتوح بودن حرف مشدّد، دال را بالاي حرف، در صورت مكسور بودن در زير حرف و در صورت مضموم بودن در جلو حرف قرار مي‌دادند.
بعضي ديگر ( همانند شكل قبلي ) هميشه آن را بالاي حرف مشدّد قرار مي‌دادند و يكي از حركات سه‌گانه را نيز ضميمه آن مي‌كردند.
و گروه ديگر با تغيير در شيوة نگارش شكل دال، حركات آن را نيز مي‌فهماندند، براي حرف مشدّد مفتوح، دو سر دال را به طرف بالا و در بالاي آن حرف قرار مي‌دادند. « ‌7 »، در صورت مكسور بودن، دو سر دال رابه طرف پايين و در زير حرف « 8 »‌ و در صورت مضموم بودن، دو سر دال را به طرف پايين و در بالاي حرف « 8 » قرار مي‌دادند.
امروزه در قرآن‌ها فقط از شكل اوّل «ـّ »‌ استفاده مي‌شود.
اسم اين علامت « ـّ »‌، « تشديد »‌ و به حرفي كه داراي اين علامت باشد، « مشدّد » مي‌گويند.