برای ذخیره انرژی و جلوگیری از یبوست
شیده فتاحی، مسؤول واحد آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه کشور
بعضی از روزهداران، بدون سحری روزه میگیرند که این امر موجب میشود نیازهای تغذیهای آنها تأمین نشود و در نتیجه ی کمبود بیش از حد انرژی و سوخت ناقص چربیها، ترکیبات کتونی در بدن آنها ایجاد گردد که منجر به ایجاد بوی بد دهان، سردرد و دردهای عضلانی میشود.
حذف وعده سحری سبب پایین افتادن قند خون (هیپوگلیسمی) میشود که منجر به کاهش یادگیری، بیحوصلگی و خستگی میشود. بنابراین مصرف سحری برای همه روزهداران بهخصوص نوجوانان در حال رشد ضروری است و سحری باید شامل یک وعده غذای کامل برای هر فرد باشد، زیرا در طول روز بدن به پروتئین نیازمند است که میتوان با قرار دادن گوشت، برنج، حبوبات و سبزیجات در سحری پروتئینهای مورد نیاز بدن را تأمین کرد.
اگر در ماه مبارک رمضان دچار یبوست هستید، میتوانید از خورشتهای ملین مثل خورشت آلو و دیگر خورشتهای سبزیدار استفاده کنید. خوردن انواع سبزیهای خام و پخته و میوههای خیسانده مانند آلو و انجیر به بهبود این وضعیت کمک میکند.
مصرف روغن زیتون به همراه سالاد نیز در پیشگیری از یبوست مؤثر است. خوردن چای پر رنگ، قهوه و کاکائو موجب پیدایش حالت یبوست میشود. مصرف آب کافی برای رفع یبوست و دفع سموم و مواد زائد بدن و انجام واکنشهای بیولوژیکی داخل بدن مفید است.
برای سلامت روانی
دکتر مصطفی نجفی، فوق تخصص روانپزشکی
روزهداری در بیماران مبتلا به افسردگی و بیماریهای خفیف علاوه بر جنبههای مذهبی، به عنوان یک شیوه ی روان درمانی و تغییر رفتار محسوب شده و سلامت روانی آنها را تقویت میکند.
روزهداری همچنین قدرت اراده، تصمیمگیری و توان اجرایی را نیز در آنها افزایش میدهد. البته بیماران مبتلا به اختلالات روانی هنگام روزهداری، باید علاوه بر تغذیه ی مناسب، برنامهریزی خاصی برای مصرف داروهای خود در افطار و سحر نیز داشته باشند.
در صورتی که بیماران روانی در مرحله ی بهبود، از تغذیه مناسب برخوردار نباشند از نظر مکانیسمهای تطابق روانی ضعیفتر عمل کرده و به خوبی نمیتوانند با تغییرات حاصله از نظر سبک زندگی روزانه در این ماه کنار بیایند. در نتیجه با عود یا تشدید علائم بیماری مواجه میشوند. به همین دلیل توصیه میشود این قبیل بیماران از روزهداری مستمر یک ماهه خودداری کنند.
برای جلوگیری از ایجاد سنگ کلیه
دکتر کیوان دادخواه، متخصص جراحی کلیه
با توجه به این که در ماه مبارک رمضان، افراد در معرض کم آبی شدید قرار می گیرند و مواد زائد با غلظت بالا در ادرارشان دفع میشود، بنابراین در این ماه برای پیشگیری از تشکیل سنگهای کلیه و دستگاه ادراری، باید مبادرت به مصرف مایعات بیشتری در سحر و افطار کرد.
همچنین، افرادی که تشکیل سنگهای ادراری در آنها فعال بوده و بیش از دو سنگ ادراری ظرف مدت 6 ماه داشتهاند یا هم اکنون دارای سنگ ادراری هستند، بهتر است موارد احتیاط را در زمینه مصرف مایعات رعایت نمایند.
اما روزهدارانی که فقط یک نوبت سنگ ادراری درمان شده داشتهاند، به شرط مصرف آب فراوان بین افطار تا سحر میتوانند روزه بگیرند، هر چند تحت نظر بودن این افراد توسط پزشک نیز بسیار ضروری است.
برای بیماران دیالیزی کلیوی
دکتر بهروز برومند، فوق تخصص کلیه
بیماران کلیوی که تحت درمان دیالیز قرار گرفتهاند، باید از روزه گرفتن خودداری کنند. با توجه به این که بیماران دیالیزی قدرت تطابق پرخوری و کمخوری را ندارند و بیشتر اوقات هم کماشتها هستند، از نظر پزشکی، قادر به روزه گرفتن نیستند.
برای سلامت گوارش
دکتر افرا درخشی، متخصص تغذیه
مصرف نان، پنیر، سبزی و مایعات همراه خرما بهترین افطار به شمار میرود و صرف شام برای جلوگیری از ولع پس از افطار، 2 ساعت بعد توصیه می شود.
علاوه بر افطار، در سحری نیز خوردن غذای کامل توصیه میشود. خوردن غذای سحر ضمن افزایش کارایی روزانه، از بروز صدمات سیستم عصبی، چشم و قلب جلوگیری میکند.
سحری باید شامل یک وعده غذای کاملِ سبک و سرخ نشده باشد.