در فضیلت ماه رجب

ماه رجب هفتمین ماه از ماههای قمری، ماهی بسیار شریف و از ماههای حرام است. رجب نام نهری است در بهشت که از عسل شیرین تر و از شیر سفیدتر است و هر کس در این ماه روزه دارد ، از آن نهر آب می نوشد. به ماه رجب ، رحب الأصب، یعنی ماه ریزش رحمت خداوند بر مردم نیز می گویند.
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «ماه رجب برای امت من «ماه استغفار» است . رجب ماه خدا و ماه شعبان ماه من و ماه رمضان ماه امت من است . کسی که یک روز از ماه رجب را روزه گیرد، مستوجب خشنودی خداوند گردد ، غصب الهی از او دور می گردد و دری از درهای جهنم به روی او بسته می شود.»
در حدیث دیگری آمده است که هرکس سه روز آن را روزه دارد بهشت بر او واجب گردد.
در ماه رجب دعاها و اعمال خاصی وارد است که مهمترین آنها «اعمال ایام البیض»(13 تا 15 ماه) و اعمال ام داوود و برنامه اعتکاف است . این اعمال در کتاب شریف مفاتیح الجنان محدث قمی گردآوری شده است .
حوادث تاریخی و مذهبی بسیاری در ماه رجب روی داده است که در زیر به آن اشاره می شود:
ولادت حضرت امام محمد باقر علیه السلام در سال 57 ، امام محمد تقی علیه السلام در سال 195 ، میلاد امام علی علیه السلام در کعبه ، مبعث پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم ، شهادت امام موسی بن جعفر علیه السلام در سال 182 و شهادت امام علی النقی علیه السلام در سال 254 ، وفات ابراهیم فرزند پیامبر اکرم صلی الله عیه و آله و سلم در سال دهم هجرت ، وفات ابوطالب علیه السلام در سال دهم بعثت ، رحلت حضرت زینب (بنا به نقلی) و درگذشت ابن سکیت ، در سال 244 قمری .

معبود من

معبود من ! به مسجد، سجده گاه عاشقان و سربر آستان نهادگان و خانه امن و آرامش تو آمده ام! مکانی که پروازها از آن سرگرفته و محل نزول فرشتگان و مجمع عاشقان و محفل کروبیان است . بدان امید آمده ام که در کنار دوستان و مقربان قرار گیرم تا شاید گوشه چشمت بر من گنه کار افتد.
صبح گاه سیزدهم رجب ، مساجد جامع بسیاری از شهرهای ایران اسلامی ، شاهد حضور عاشقان شیفته ای است که به قصد اقامتی سه روزه ، در این مکان مقدس حضور می یابند و به دور از دنیا و جلوه های دل فریب آن ، در سفری از خانه خویش به خانه دوست شرکت جسته و به راز و نیاز با خدای بی نیاز بنده نواز می پردازند. اعتکاف سنت نیکوی دیرپایی است که از پیامبران به یادگار مانده و تا امروز ادامه یافته است . این برنامه معنوی هر سال مشتاقان و طرفداران بیش تری می یابد ، عبادتی که در خلوت انسان با پروردگار مهربان شکل می گیرد و دل های شیفتگان حضرتش را جلا می بخشد. “اعتکاف” از واژه عکف گرفته شده و به معنای توقف در مکانی و ماندن در آن مکان است . این واژه در اصطلاح به معنای ماندن و توقف سه روزه و بیش تر از آن در مسجد جامع ، به قصد بندگی و راز و نیاز با خالق بی همتاست و به کسی که چنین عمل عبادی را انجام می دهد ، معتکف گویند.
اعتکاف توقفی ناآگاهانه در مسجد، بدون عشق به عبادت و قصد قربت نیست . آن چه می تواند موجب دل کندن از لذایذ زندگی مادی شود ، خود باید لذتی برتر باشد . لذتی چون وصال محبوب ، تقرب و نزدیکی به خدای بزرگ و قرار گرفتن در سایه سار محبت الهی . معتکف از خانه خویش بیرون رفته و آگاهانه عزم حضور در خانه حضرت حق می کند؛ حضوری آگاهانه ، عاشقانه و خالصانه بر درگاه پروردگار یکتا.
پیام اعتکاف، به یاد خدا زیستن است . اعتکاف گشت و گذاری است و در کوچه پس کوچه های درون و گشتن در دنیای تو در توی دل و شناختن خود و مجاهده با نفس ، روزهای اعتکاف ، روزهای انس با پروردگار و بریدن از غیر و پیوستن به یار است . اعتکاف ، هجرتی درونی برای سیر در دنیای باطل و مروری بر نفسیات خویش است تا گام تهذیب برداریم و کام بندگی برگیریم.
ایام اعتکاف ، اهل عبادت را عید حضور است و اهل غفلت را روزنه ای به سوی نور . پیامبر گرامی اسلام (ص) ، در بیان فضیلت اعتکاف ، در سخنی گران بها فرمودند: معتکف ، همه گناهان را در بند می کشد . یعنی آن که خویشتن را برای مدتی در مکانی محبوس کرده تا به توفیق انس با خداوند و رسیدن به لذت مناجات نایل آید . اعتکاف از نظر زمان ، محدود به وقت خاصی نیست ، ولی چون لازمه اعتکاف روزه گرفتن است ، در دو روز عید فطر و قربان که روزه حرام است ، نمی توان معتکف شد.
البته بهترین زمان برای اعتکاف دهه آخر ماه مبارک رمضان و روزهای سیزدهم تا پانزدهم ماه رجب است که در کشور ما ، اعتکاف در سه روز ماه رجب رواج دارد و این سه روز ، از چند جهت دارای اهمیت است ؛ اول اینکه ماه رجب ، ماه حرام است و مطابق روایات ، اعتکاف در ماه های حرام از فضیلت بیش تری برخوردار است و دوم اینکه روزه در ماه رجب فضیلت خاصی دارد. مرحوم علامه مجلسی درباره کمال اعتکاف می نویسد: “کمال اعتکاف در آن است که اندیشه و دل و اعضا بر مجرد عمل صالح وقف گردد و بر در خانه خدای جلیل و در برابر اراده مقدس او به حبس درآید و به زنجیر مراقبت او به بند کشیده شود و از آن چه روزه دار از انجام آن خودداری می کند ، به طور تمام و کمال باز داشته شود….”
منبع: نشریه فصل رویش ویژه نامه اعتکاف