1. قال الإمام علی – علیه السلام – : شاور ذوی العقول، تأمن الزلل
والندم.

«غرر
الحکم، ح 5755»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: با خردمندان مشورت کن، تا از لغزش و
پشیمانی در امان مانی.

2. قال الإمام علی – علیه
السلام – : شاور فی امورک الذین یخشون الله ترشد.

«غرر
الحکم، ح 5756»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: در کارهای خود با افراد خدا ترس مشورت
کن، تا راه درست را بیابی.

3. قال الإمام الصادق – علیه
السلام – : إن المشوره لا تکون إلا بحدودها الأربعه … فأولها أن یکون الذی
تشاوره عاقلا، والثانیه أن یکون حرا متدینا، والثالثه أن یکون صدیقا مواخیا … .

«مکارم
الأخلاق، ج 2، ص 98»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: مشورت جز با حدود چهارگانه آن تحقق
نپذیرد, نخستین حد آن این است که کسی که با او مشورت می کنی خردمند باشد، دوم این
که آزاده و متدین باشد، سوم این که دوست و برادروار باشد و چهارم اینکه راز خود را
به او بگویی و او به اندازه خودت از آن راز آگاه باشد، اما آن را بپوشاند و به کسی
نگوید.

4. قال رسول الله – صلی الله
علیه و آله – : لن یهلک امرؤ عن مشوره.

«محاسن، ج
2، ص 436»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: هیچ انسانی از مشورت کردن نابود
نمی شود.

5. قال الإمام علی – علیه
السلام – : بعثنی رسول الله – صلی الله علیه و آله – علی الیمن، فقال و هو یوصینی:
یا علی ما حار من استخار و لا ندم من استشار.

«أمالی
شیخ طوسی، ص 136»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – مرا
به (امارت) یمن فرستاد و به من سفارش کرد: ای علی! کسی که از خدا طلب خیر کرد,
سرگردان نشد و کسی که مشورت نمود, پشیمان نگشت.

6. قال الإمام علی – علیه
السلام – : المشوره تجلب لک صواب غیرک.

«غرر الحکم،
ح 1509»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مشورت کردن، اندیشه های درست دیگران را
برای تو کسب می کند.

7. قال الإمام علی – علیه
السلام – : المستشیر متحصن من السقط.

«غرر
الحکم، ح 1207»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که مشورت کند، از لغزیدن در خطاها
مصون می ماند.

8. قال الإمام علی – علیه
السلام – : المستشیر علی طرف النجاح.

«غرر
الحکم، ح 1217»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مشورت کننده، بر لبه پیروزی است.

9. قال الإمام علی – علیه
السلام – : المشاوره راحه لک وتعب لغیرک.

«غرر
الحکم، ح 1857»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مشورت کردن، مایه راحتی تو و زحمت دیگری
است.

10. قال الإمام علی – علیه
السلام – : الاستشاره عین الهدایه، وقد خاطر من استغنی برأیه.

«نهج
البلاغه، حکمت 211»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: مشورت کردن، دیده راهیابی است و کسی که
به رأی و نظر خویش اکتفا کند، خود را به خطر افکنده است.

11. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : الحزم أن تستشیر ذا الرأی و تطیع أمره.

«بحار
الأنوار، ج 75، ص 105»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: دوراندیشی آن است که با صاحب نظر
مشورت کنی و به نظر او عمل نمایی.

12. قال الإمام الحسن – علیه
السلام – : ما تشاور قوم إلا هدوا إلی رشدهم.

«تحف
العقول، ص 233»

امام حسن – علیه السّلام – فرمود: هیچ مردمی با هم مشورت نکردند مگر آن که
راه درست (حل مشکلات) خود را پیدا کردند.

13. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : لا مظاهره أوثق من المشاوره.

«محاسن، ج
2، ص 435»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: هیچ پشتیبانی قابل اعتمادتر از
مشورت نیست.

14. قال الإمام علی – علیه
السلام – : ظلم المستشیر ظلم و خیانه.

«غرر
الحکم، ح 6037»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: ستم کردن به مشورت کننده، هم ظلم است و
هم خیانت.

15. قال الإمام علی – علیه
السلام – : إذا أنکرت من عقلک شیئا فاقتد برأی عاقل یزیل ما أنکرته.

«غرر
الحکم، ح 4156»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هر گاه با فکر خود به جایی نرسیدی، از
اندیشه خردمندی که مشکل تو را حل می کند پیروی کن.

16. قال الإمام الرضا – علیه
السلام – (لما ذکر عنده أبوه): کان عقله لا توازی به العقول و ربما شاور الاسود من
سودانه، فقیل له: تشاور مثل هذا؟! فقال: إن الله تبارک وتعالی ربما فتح علی لسانه.

«مکارم
الأخلاق، ج 2، ص 99»

امام رضا – علیه السلام – (هنگامی که در حضور پدر بزرگوارش سخن به میان
آمد)، فرمود: هیچ خردی با خرد آن حضرت برابری نمی کرد با این حال گاه با یکی از
غلامان سیاه خود مشورت می کرد به ایشان عرض شد: با چنین کسی مشورت می کنی؟ فرمود:
چه بسا که خدا تبارک و تعالی (نظر درست را) بر زبان او جاری کند.

17. قال الإمام علی – علیه
السلام – : لا یستغنی العاقل عن المشاوره.

«غرر
الحکم، ح 10693»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: خردمند، از مشورت کردن بی نیاز نیست.

18. قال الإمام علی – علیه
السلام – : خیانه المستسلم والمستشیر من أفظع الامور، وأعظم الشرور، و موجب عذاب
السعیر.

«غرر
الحکم، ح 5075»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: خیانت کردن به فرد تسلیم شده و مشورت
کننده، از شنیع ترین کارها و بزرگترین بدیها است و موجب عذاب آتش افروخته می شود.

19. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : من استشاره أخوه المؤمن فلم یمحضه النصیحه سلبه الله لبه.

«بحار
الأنوار، ج 75، ص 104»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: هر که برادر مؤمنش با وی مشورت
کند و او صادقانه راهنماییش نکند، خداوند عقلش را از او بگیرد.

20. قال الإمام الصادق –
علیه السلام – : إذا أردت أمرا فلا تشاور فیه أحدا حتی تشاور ربک، قال: قلت له:
وکیف اشاور ربی؟ قال: تقول: أستخیر الله مائه مره، ثم تشاور الناس، فإن الله یجری
لک الخیره علی لسان من أحب.

«مکارم
الأخلاق، ج 2، ص 98»

امام صادق – علیه السّلام – فرمود: هر گاه اراده کاری کردی، پیش از مشورت
با پروردگارت با هیچ کس مشورت مکن. راوی می گوید: عرض کردم: چگونه با پروردگارم
مشورت کنم؟ فرمود: صد مرتبه می گویی: از خدا خیر (و راه درست) را می طلبم سپس با
مردم مشورت می کنی در این صورت خداوند خیر و صلاح تو را بر زبان هر که دوست داشته
باشد، جاری می سازد.

21. قال الإمام الصادق –
علیه السلام – : لا تکونن أول مشیر و إیاک والرأی الفطیر و تجنب ارتجال الکلام و لا
تشر علی مستبد برأیه و لا علی وغد و لا علی متلون و لا علی لجوج و خف الله فی
موافقه هوی المستشیر … .

«بحار
الأنوار, ج 72, ص 104»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: در مشورت نخستین کسی مباش که نظر می دهد
و از اظهار رأی خام و ناپخته بپرهیز و از ناسنجیده گویی دوری کن و طرف مشورت آدم
خود رأی و سست اندیش و دمدمی مزاج و لجوج قرار مگیر و از خدا بترس و سعی نکن در
مشورت مطابق میل و هوس مشورت کننده نظر دهی، زیرا که سعی در جلب رضایت او پستی
است.

22. قال الإمام الصادق – علیه
السلام – : لا تشاور أحمق، و لا تستعن بکذاب، و لا تثق بموده ملول، فإن الکذاب
یقرب لک البعید ویبعد لک القریب و الأحمق یجهد لک نفسه ولا یبلغ ما ترید و الملول
أوثق ما کنت به خذلک … .

«تحف
العقول، ص 316»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: با احمق مشورت مکن و از دروغگو کمک مگیر
و به دوستی آدم دل مرده تکیه مکن، زیرا دروغگو دور را نزدیک و نزدیک را دور در
نظرت جلوه می دهد و احمق خودش را برای تو خسته می کند اما به آنچه می خواهی نمی
رساندت و آدم دل مرده در زمانی که کاملا به او اعتماد داری، تنهایت می گذارد و در
اوج ارتباطت با او، از تو می برد.

23. قال الإمام علی – علیه
السلام – : لا تدخلن فی مشورتک بخیلا، فیعدل بک عن القصد و یعدک الفقر.

«غرر
الحکم، ح 10348»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: در مشورت خود بخیل را داخل مگردان که تو
را از حق و میانه روی باز می دارد و از فقر می ترساند.

24. قال الإمام علی – علیه
السلام – : لا تشرکن فی رأیک جبانا، یضعفک عن الأمر و یعظم علیک ما لیس بعظیم.

«غرر
الحکم، ح 10349»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: هرگز در اندیشه خود ترسو را شریک مگردان،
که اراده تو را در انجام کارها به ضعف می کشاند و آنچه را که بزرگ نیست در نظرت
بزرگ می نمایاند.

25. قال الإمام علی – علیه
السلام – : لا تستشر الکذاب، فإنه کالسراب یقرب علیک البعید ویبعد علیک القریب.

«غرر الحکم،
ح 10351»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: با دروغگو مشورت مکن، چون دروغگو، مانند
سراب، دور را در نظرت نزدیک نشان می دهد و نزدیک را دور.

26. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : مشاوره العاقل الناصح رشد ویمن وتوفیق من الله، فإذا أشار
علیک الناصح العاقل فإیاک والخلاف، فإن فی ذلک العطب.

«محاسن، ج
2، ص 438»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: مشورت کردن با خردمند خیرخواه،
مایه هدایت و میمنت است و توفیقی است از جانب خداوند، پس هر گاه خیرخواه خردمند تو
را راهنمایی کرد، مبادا مخالفت کنی که موجب نابودی می شود.

27. قال الإمام علی – علیه
السلام – : استشر عدوک العاقل، واحذر رأی صدیقک الجاهل.

«غرر
الحکم، ح 2471»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: با دشمن دانای خود مشورت کن و از نظر
دوست نادان خود بپرهیز.

28. قال الإمام الباقر –
علیه السلام – : اتبع من یبکیک وهو لک ناصح، ولا تتبع من یضحکک وهو لک غاش.

«محاسن، ج
2، ص 440»

امام باقر – علیه السّلام – فرمود: از کسی که تو را می گریاند، اما خیرخواه
توست پیروی کن و از کسی که تو را می خنداند، اما با تو یکرنگ نیست، پیروی مکن.

29. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : تصدقوا علی أخیکم بعلم یرشده ورأی یسدده.

«بحار
الأنوار، ج 75، ص 105»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: با دانشی که برادر شما را
راهنمایی می کند و با نظری که راه درست را به او نشان می دهد، به وی صدقه بدهید.

30. قال الإمام زین العابدین
– علیه السلام – : حق المستشیر إن علمت أن له رأیا أشرت علیه، وإن لم تعلم أرشدته
إلی من یعلم.

«الخصال،
ص 570»

امام سجاد – علیه السّلام – فرمود: حقّ مشورت کننده این است، که اگر برای
راهنمایی او نظری داری، راهنماییش کنی و اگر اطلاعی نداشته باشی او را به کسی که
(در آن زمینه) آگاهی دارد، راهنمایی کنی.

31. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : من غش المسلمین فی مشوره فقد برئت منه.

«عیون
أخبار الرضا – علیه السلام -، ج 2، ص 66»

رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: هر که به مسلمانان در مشورتی
خیانت کند، من از او بیزارم.