با توجه به روایات، خداوند متعال هنگام ظهور امام زمان امدادهای غیبی را به کمک آن حضرت خواهد فرستاد که از آن جمله است:
۱. جذب تمام مسلمین
یکی از تأییدات الهی در مورد حضرت آن است که به عنایت الهی، از راهی قیام خود را شروع خواهد کرد که مورد اتفاق تمام مسلمین است؛ از جمله آنکه:
الف. ظهور خود را از مسجدالحرام شروع خواهد کرد که مورد اتفاق تمام مسلمانان است.
ب. خطابهای را در مسجدالحرام میخواند که به امور مشترک بین مسلمانان اشاره دارد.
ج. قیام خود را با همان شعارهای رسول الله شروع میکند.
۲. ایجاد رعب و وحشت
یکی از راههای نفوذ بر دشمن که در علوم نظامی از آن بهره میبرند ایجاد ترس و خوف و رعب در قلوب دشمنان است، تا از این راه تسلیم گردند.
امام صادق علیهالسلام میفرماید: «أمر الله عزوجل أن لاتستعجل به حتی یؤیده [الله] ثلاثه [أخباد] الملائکه، و المؤمنین و الرعب؛ خداوند عزوجل امر نمود تا به آن عجله نکنی تا اینکه او مهدی عجّل الله فرجه را به سه لشگر تأیید نماید؛ ملائکه، مؤمنین و وحشت».[۱]
۳. تأیید از جانب ملائکه
از جمله تأییدات الهی نسبت به امام مهدی علیهالسلام، فرستادن ملائکه برای یاری حضرت میباشد. امام علی علیهالسلام فرمود: «خداوند او (مهدی) را به سه هزار فرشته یاری خواهد کرد».[۲]
۴. عنصر ناگهانی و غفلت دشمنان
مطابق روایات، حضرت هنگامی ظهور میکنند که دشمنان، از ظهور او غافلند. در دانش نظامی تأشیر عنصر غفلت و ناگهانی، در پیروزی بر دشمن به خوبی روشن است؛ امام زمان در توقیع خویش به شیخ مفید رحمهالله فرمود: «پس همانا امر ما به طور ناگهانی است…».[۳]
برای روشن شدن این بحث لازم است به چند پرسش دیگر در این باره پاسخ دهیم:
پرسش اول، در روایات آمده است، یاران حضرت ۳۱۳ نفر میباشند، در اینجا این پرسش مطرح میشود که غلبه بر جهان با یاران اندک چگونه ممکن است؟
پاسخ: اگر چه در روایات به یاران محدود حضرت، یعنی ۳۱۳ نفر اشاره شده است، ولی پیروزی آنان بر مستکبران به رهبری امام موعود از جهاتی دور از انتظار نیست؛ زیرا:
۱. در روایات به یاران دیگری در حدود ده هزار نفر نیز اشاره شده که بدون تحقق آنها امام عصر ظهور نخواهد کرد؛ پس ۳۱۳ نفر سرداران سپاه حضرت هستند.
۲. هر چند که غلبه حضرت بر جهان ممکن است از طریق اعجاز باشد، ولی از طریق علل و اسباب عادی و ظاهری نیز حصول چنین پیروزی و فتحی امری دور از انتظار نخواهد بود؛ زیرا حضرت در وقتی ظهور خواهند کرد که اوضاع و احوال اجتماعی، اخلاقی و سیاسی کاملاً مساعد است. در آن هنگام ملتها به سبب سرخوردگی از نظامهای مختلف و قتل و غارتها به تنگ آمدهاند و لذا در انتظار چنین حکومتی به سر میبرند و مردم به مجرد شنیدن خبر ظهور به آن حضرت و حکومتش میگروند و ایشان تنها با گروه خاصی درگیر خواهند شد.
۳. از آنجا که جهان به مانند دهکدهای کوچک شده و هر چه از عمر آن بگذرد این ارتباط تنگتر خواهد شد؛ بنابراین با به دست گرفتن نقطههای کلیدی با استعانت از خداوند متعال، حکومت جهانی حضرت تحقق خواهد یافت.
پرسش دوم، در برخی روایات حکایت شده که امام زمان با شمشیر قیام خواهد کرد[۴] و چگونه ممکن است یک نفر با شمشیر در مقابل تسلیحات کشتارجمعی جدید و مخرب که میتواند تمام کره زمین را چندین بار نابود کند بایستد و مقابله کند؟
پاسخ:
۱. چه اشکالی دارد که شخصی با شمشیر، ولی همراه با اعجاز الهی که حضرت را مصاعدت میکند با دشمنان خود به مقابله بپردازد؟ که در آن صورت اسلحههای مدرن به قدرت الهی از کار میافتد.
۲. ممکن است واژه شمشیر در اینجا نمادی برای معرفی تسلیحات باشد؛ یعنی امام زمان با دشمنانش وارد جنگ میشود و مقصود از شمشیر، قوت و اسلحه است؛ زیرا مسلمانان در آن عصر، یعنی قبل از هزار سال، اسلحهای به جز شمشیر نداشته و به ذهن آنها چنین تسلیحاتی خطور نمیکرده است، لذا از «اسلحه» به شمشیر تعبیر شده است.
۳. مطابق برخی روایات، شمشیرهای اصحاب حضرت از آهن است، ولی نه مثل این آهنهایی که در دسترس ما قرار دارد، بلکه بهگونهای است که اگر یکی از آنان با شمشیر خود به کوه بزند، آن را دو نیم میکند و به تعبیر دیگر، وسیله دفاعی آنان به گونهای است که اسلحه دشمن هرگز بر آنها کارگر نیست.[۵]
در نتیجه ممکن است اسلحهای را که حضرت و یارانش به کار میبرند از وسایلی باشد که بتواند همه دستگاههای دشمنان را از کار بیندازد ولی در مقابل، هیچ دستگاهی بر آن کارگر نباشد، همانگونه که در این زمان برخی اسلحههای جدید را مشاهده میکنیم.
پینوشتها
۱. الغیبه، نعمانی، ص۱۹۸.
۲. البیان، گنجی شافعی، ص۹۶.
۳. احتجاج، طبرسی، ج۲، ص۳۲۴.
۴. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۱، ص۲۱۸.
۵. بصائرالدرجات، محمدبن حسن صفار، ص۱۴۱.