نویسنده:زهره حاجیپور
منبع:مجله دیدار آشنا
این بار حلاوت کلمات ملکوتی نهج البلاغه را در چشمهی زلال فرصت احساس میکنیم . فرصت در نگاه علی (علیه السلام) به منزلهی نمک و جگر سوخته است . داغ از دست رفتن فرصتها، قلب علی (علیه السلام) را میفشارد . فرصتهایی که با زخم ستم و تازیانه از علی (علیه السلام) گرفته شد، و او را در کنج تنهایی و مظلومیت نشاند . برای یافتن جملات گوهر بار مولا در باب فرصت در صحیفهی عرفانش، دست و دل میلرزد . سوز دل مولا در میان گفتههایش موج میزند: «از گریز فرصتها بپرهیزید، زیرا هر گریختهای باز نمیگردد» (1)
از دست دادن فرصت در نگاه علی (علیه السلام) بسیار دردناک است . او با جلوس بر منبر تنبه مارا خطاب قرار میدهد: «پیش از آنکه فرصت از دستبرود و اندوه به بارآورد، از فرصتها استفاده کنید . زیرا از دست رفتن فرصت مضر است .» (2) «چنان نیست که هر فرصتی دستیافتنی باشد، چه بسا که بینا به خطا رود و کور به مقصد رسد» (3)
شگفتی کلمات و جملات نهج البلاغه در تجلی آنها، در زندگی انسانهاست . زمانی که نهج البلاغه را میخوانی، گویی زندگی نامهات پیش روی توست که شرح احوال تو را باز گو میکند: «آنان که وقتشان پایان یافته، خواستار مهلتند و آنانی که مهلت دارند، کوتاهی میکنند» «در آسمان نیلگون نهج البلاغه، فرصتها همچون ابرهایی هستند که با طوفان زمان میگذرند و مولا نیمتشمردن این فرصتها را به شیعیان گوشزد میکند» (4)
تنها فرصت انسان، لحظهها و ساعتهایی است که در پی هم میگذرند و انسان غافل حتی گذر آنها را نیز احساس نمیکند . دنیا وادی مهلت و فرصت است و مرگ پایان زمان عمل . با مرگ طومار فرصتها در هم میپیچند و فریاد «یالیتنی کنت ترابا» از اعمال دوزخ به گوش پشهی خاکی میرسد!
برای دوری از تباهی وقتها در دنیا، وصایای علی (علیه السلام) بسیار دلنشین و گواراست:
ای بندگان خدا هم اکنون به اعمال نیکو بپردازید، تا ریسمانهای مرگ بر گلوی شما سخت نشده و روح شما برای کسب کمالات آزاد است و بدنها راحت . و هنوز مهلت دارید و جای و توبه و بازگشت از گناه باقی مانده است . عمل کنید پیش از آنکه در شدت و تنگ نای وحشت و ترس و نابودی قرار گیرید، پیش از آن که مرگ در انتظار مانده فرارسد و دست قدرتمند خدای توانا شما را بگیرد . (5) زیرا تا لحظهی مرگ به شما فرصت داده شده و مهلت عمل نیکو دارید . (6) بدی را به تاخیر اندازید، زیرا هروقتبخواهید، میتوانید آن را انجام دهید . (7)
«علمدار»
پینوشت:
1) حکمت 246 .
2) حکمت 118 .
3) نامهی 31 .
4) حکمت 21 .
5) خطبهی 83 .
6) خطبهی 237 .
7) نامهی 31 .