انسان دارای دو بعد است، یکی جسمانی و دیگری معنوی و هر دو جنبه باید مورد توجه قرار گیرند تا راه سعادت هموار شود و می توان علت انحطاط معنوی بسیاری از جوامع بشری را پرداختن به بُعد مادی و غفلت از دین داری و اعتقادات صحیح دینی دانست، چنان که در عصر حاضر، با همه پیشرفت های صنعتی و علمی، بیماری روحی و معنوی به صورت فزاینده ای، دامنگیر کشورهای پیشرفته شده است. یکی از دانشمندان غرب می گوید:
«.. اروپا دچار بیماری ناراحت کننده ای گشته و در اثر از میان رفتن عقائد گذشته رنج می برد».[1] خداوند متعال – از سرِ حکمت، لطف و عنایت – برای تأمین نیازهای روحی و معنوی انسان ها، قوانینی (به نام دین) توسط پیامبرانش نازل فرمود و پیامبران الهی به هدایت و پرورش فکری انسان ها پرداختند تا این که رفته رفته انسان به درجه ای از ارتقای فکری رسید که توان پذیرش یک دین جاودانه را داشته باشد در همین هنگام خداوند تبارک و تعالی، دین اسلام را به عنوان کامل ترین دین به واسطه رسول گرامیش (محمد بن عبد الله) ـ صلی الله علیه وآله ـ برای هدایت مردم فرستاد. دینی که تمام جنبه ها و نیازهای انسان را مورد توجه قرار داده و برای کل زندگی انسان از قبل از تولد تا پس از مرگ برنامه ها و قوانینی  مدونی دارد.
حال برای شناخت حقیقت اسلام بهتر است کلام خود را به آیه ای از قرآن زینت دهیم، خداوند سبحان می فرماید: (انّ الدین عندالله الاسلام…)[2] «دین در نزد خدا، اسلام (و تسلیم بودن در برابر حق) است».
واژه «اسلام» در آیه به معنای تسلیم است، بنابراین معنای آیه این است که آیین حقیقی در پیشگاه خدا همان تسلیم در برابر فرمان او است و در واقع روح دین در هر عصر و زمان چیزی جز تسلیم در برابر حق نبوده و نخواهد بود، منتهی از آن جا که آیین پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه وآله ـ ، آخرین و برترین آیین ها است، لذا نام اسلام برای آن انتخاب شده است و گرنه از یک نظر همه ادیان الهی، اسلام است.[3] امام علی ـ علیه السلام ـ درباره ویژگی های دین اسلام فرمود: «به درستی که دین اسلام، دین خداست که برای خود برگزید و به دیده عنایت خویش آن را پروراند و بهترین آفریدگان خود را مخصوص رساندن آن به مردمان گردانید، ستون های آن را بر دوستی خود استوار داشت و با عزّت آن، دیگر دین ها را خوار و به سربلندی آن دیگر ملت ها را پست و بی مقدار کرد و به ارجمندی آن دشمنانش را بی اعتبار کرد…».[4] اسلام حقیقتی است انکارناپذیر که حتی طرفداران دیگر ادیان، از آن به بزرگی یاد می کنند و به حقیقت اسلام، اعتراف دارند. ولتر فرانسوی می گوید:
«اسلام دینی است فطری، آزاد، جدی، معقول، بی تعصب و در یک کلمه دینی است فراخور همه مردم روی زمین».[5] همچنین گوستاولوبون (مورخ معروف معاصر) می گوید:
«اعراب مذهبی را در عالم انتشار دادند که هم اکنون نیرومندترین و زنده ترین مذاهب عالم بوده و تأثیرش در زندگی مردم از هر مذهبی زیادتر است و از نظر سیاسی نیز بزرگ ترین دولت را در تاریخ تشکیل دادند و همان ها بودند که اروپا را به تمدن و علم واخلاق آشنا کرده و تربیت نمودند».[6] یکی از راه های شناختن حقیقت اسلام، شناخت مبلّغ و پیام آور آن است که از چه جایگاه و منزلتی برخوردار است و اینک لازم است که با  شخصیت پیام آور آن بیشتر آشنا شویم:
رسول گرامی اسلام (محمد) ـ صلی الله علیه وآله ـ در 17 ربیع الاول سال 570 میلادی که مصادف بود با عام الفیل در مکه، چشم به جهان گشود، نام پدرش عبدالله و مادرش آمنه می باشد، جدش عبدالمطّلب است و نیاکان او به حضرت ابراهیم منتهی می شود. در سنین کودکی پدر و مادر خود را از دست داد، در این هنگام سرپرستی او به عهده عبدالمطّلب بود و بعد از فوت عبدالمطّلب، تنها حامی او عمویش ابوطالب بود و در سن 25 سالگی با خدیجه ازدواج کرد، حضرت در سنّ 40 سالگی به مقام رسالت مبعوث شد و بعد از 23 سال تبلیغ مخفیانه و علنی (13 سال در مکه و 10 سال در مدینه) و پس از تحمل رنج ها و سختی های طاقت فرسا در سن 63 سالگی در 28 ماه صفر دیده از جهان فرو بست.[7] برای شناختن شخصیت واقعی پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه وآله ـ بهترین منبع، قرآن کریم است که در موارد متعددی[8] به تکریم و معرفی شخصیت ایشان می پردازد. خداوند سبحان می فرماید:
(و النجم اذا هوی. ما ضل صاحبکم و ما غوی. و ما ینطق عن الوی. ان هو الا وحی یوحی. علّمه شدید القوی. ذو مرّه فاستوی. و هو بالافق الأعلی. ثم دنا فتدلّی. فکان قاب قوسین او أدنی…)[9] «سوگند به ستاره هنگامی که افول می کند. که هرگز دوست شما(محمد) منحرف نشده و مقصد را گم نکرده است. و هرگز از روی هوای نفس سخن نمی گوید. آن چه آورده چیزی جز وحی نیست که به او وحی شده است. آن کس که قدرت عظیمی دارد او را تعلیم داده. همان کس که توانائی فوق العاده و سلطه بر همه چیز دارد. در حالی که در افق اعلی قرار داشت. پس نزدیک تر و نزدیک تر شد. تا آن که فاصله او به اندازه دو کمان یا کمتر بود».[10] برای شناخت بیشتر می توان به کلمات مولای متقیان علی ـ علیه السلام ـ مراجعه کرد، همان کسی که کودکیش را در دامان رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله ـ و جوانیش را تحت تربیت های او گذرانده و بیشتر از هر کسی او را می شناسد،  می فر ماید:
«گرامی ترین درودها و افزون ترین برکات خود را بر محمد بنده و فرستاده ات، همان پیامبری که ختم گذشتگان و گشاینده بسته ها و پیچیده ها بود، بفرست. دین حق را به حق آشکار کرد، از نادرستی ها و باطل هایی که سر و صدا به راه انداخته بودند، جلوگیری نمود و صولت گمراهی را درهم شکست. همانطور که با تمام قدرت سنگینی بار رسالت را تحمل کرد».[11] عظمت و منزلت رسول اکرم ـ صلی الله علیه وآله ـ چنان مسلّم است که حتی دانشمندان غیرمسلمان هم به آن اعتراف دارند. گوستاولوبون می گوید:
«ما اگر بخواهیم ارزش اشخاص را به کردار و آثار نیکشان بسنجیم، به طور مسلّم، محمد بزرگ ترین مرد تاریخ است».
گر چه سخن در موضوع اسلام و پیامبر آن (حضرت محمد ـ صلی الله علیه وآله ـ ) در حدّ یک مقاله و یک کتاب و… نیست، ولی از باب آن که آب دریا را اگر نتوان چشید – هم به قدر تشنگی باید چشید، نکاتی را ذکر کردیم که خلاصه آن چنین است:
اسلام به عنوان کامل ترین و جامع ترین دین از طرف خداوند برای هدایت و سعادت بشر فرستاده شده و حضرت محمد ـ صلی الله علیه وآله ـ به عنوان برترین انسان، مسؤل تبلیغ چنین دینی برگزیده شد و وظیفه ما به عنوان یک مسلمان این است که در برابر دستورات و فرامین آن تسلیم و مطیع باشیم، امید است که سعادت اخروی نصیب ما گردد.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. اصول عقائد، آیه  الله مکارم شیرازی.
2. بررسی علمی ایدئولوژی اسلامی، شهید بهشتی.
3. ختم نبوت، شهید مطهری.
4. فروغ ابدیت، آیه الله سبحانی.

پی نوشت ها:
[1] . گوستاولوبون، تمدن اسلام و عرب، ترجمه سیدهاشم حسینی، انتشارات اسلامیه، ص 7.
[2] . آل عمران / 19.
[3] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ج 2، ص 270.
[4] . نهج البلاغه، خطبه 198.
[5] . حدیدی، جواد، اسلام از نظر ولتر، انتشارات دانشگاه مشهد، ص 66.
[6] . تمدن اسلام و عرب، ص 774.
[7] . ر.ک: سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
[8] . آل عمران/ 164، اسراء/ 1، احزاب/ 6 و 21 و 56، حدید/ 28، مزمّل/ 20 و… .
[9] . نجم/ 9-1.
[10] . ر.ک: تفسیر نمونه، ج 22، ص 476.
[11] . نهج البلاغه، خطبه 72.