در یافتن پاسخ مناسب بر این گونه سئوالات توجه به بعضی از مسائل ضروری است به گونه ای که غفلت از آن ها انسان را با انبوهی از مسائل مبهم و ظاهرا شبهه برانگیز مواجه می سازد: الف: تردیدی نیست که ائمه طاهرین منشا و منبع همه علوم بوده اند که اگر چنان چه می خواستند و اهلی برای آن می یافتند از انتقال آن علوم دریغ نمی ورزیدند چنان چه امیرالمومنین ـ علیه السلام ـ می فرماید: «ای مردم بپرسید از من پیش از آن که مرا نیابید. به درستی که نزد من است علم اولین و آخرین»[1]و یا می فرمود: «ای مردم بپرسید از من پیش از آن که مرا نیابید که من به راه های آسمان داناترم از راه های زمین»[2]و یا می فرمود: «… در سینه من علومی انباشته است که اگر برای آن اهلی می یافتم به او تعلیم می کردم»[3]و ده ها حدیث دیگری که بر جامعیت ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ در علوم و معارف دارند.
ب: وظیفه اصلی انبیاء و ائمه طاهرین هدایت بشر به سوی خدا و تربیت و تزکیه انسان ها و تبلیغ احکام دینی بوده است و لذا قرآن که به عنوان یک قانون و دستور‌العمل زنده برای همیشه تاریخ است در آیات متعددی به آن اشاره و یا تصریح دارد: «این کتابی است بدون هیچ تردید هدایت برای پرهیزگاران ـ آنان که به غیب ایمان می آورند و نماز به پا می دارند و از آن چه روزی به آن ها دادیم (در راه خدا) انفاق می کنند ـ آنان که ایمان می آورند به آن چه که بر تو (پیامبر) نازل کردیم و نیز به آن چه که (بر پیامبران) قبل از تو نازل کردیم ـ آن ها هدایت یافته گانند و آن ها رستگارانند»[4]و در جای دیگر به صورت حکایت از زبان حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ می فرماید: «پروردگارا! در میان آنها پیامبرى از خودشان برانگیز، تا آیات تو را بر آنان بخواند، و آنها را کتاب و حکمت بیاموزد، و پاکیزه کند; زیرا تو توانا و حکیمى»[5]بنابراین با این که ائمه طاهرین مخزن و گنجینه علوم هستند و اگر می خواستند می توانستند در صورت وجود شرایط به مردم منتقل نمایند ولی وظیفه اساسی و اصلی آن بزرگواران که از طرف خداوند به آن ها واگذار گردیده هدایت و ارشاد انسان ها و تبلیغ احکام دین می باشدج: خیلی از مسائل و علوم هستند که بشر می تواند با عقل و اندیشه و تفکری که خدا به آن ها فطرتا عطا فرموده است و با تجربه و به حسب نیازهای زندگی مادی و بر اساس گذشت زمان به تدریج, به آن دست پیدا کند و نیاز خاصی و ضرورتی به تعلیم و تدوین کتاب و آثار کتبی از طرف پیامبران و امامان ـ علیهم السلام ـ ندارد.
بنابراین با توجه به آن چه توضیح داده شد به خوبی معلوم می شود که چرا در خیلی از مسائل و علوم غیر دینی خصوصا علوم رایج روز و مورد سوال آثار مدونی از ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ در دست نداریم با این که همان گونه که گفته شد ائمه منبع و گنجینه علوم اند, زیرا اولا وظیفه و رسالت اساسی و اصلی آن بزرگواران رهبری و هدایت مردم به سوی خدا و تبلیغ دین بوده و رسالت خاصی در انتقال و تعلیم علوم دیگر نداشته اند ولو همه دانش ها را دارا بوده و اگر چنان چه هم شرایط اجتماعی و زمانی فراهم بود و نیازی به آن علوم وجود می داشت قطعا از تعلیم و انتقال آن دریغ نمی ورزیدند چنان چه مشاهده می کنیم که روایات زیادی در طب و بهداشت از آن بزرگوران وجود دارد و بر حسب نیاز و رجوع افراد بعضی از دستورات طبی و بهداشتی را داده اند.
و ثانیا خیلی از مسائل کشف علوم را که بشر خود قادر به به دست آوردن آن است و بر اساس نیاز در اثر تجربه و گذشت زمان به تدریج می تواند آن را به دست بیاورد به خود او واگذار نموده اند. البته این هیچ گاه به معنای بی توجهی اولیاء دین به امور مادی و مسائل معیشتی انسان ها نمی باشد زیرا احکام و مسائل دینی که توسط ائمه اطهار در قالب یک مجموعه غنی به عنوان دستورالعمل های زندگی به مردم ابلاغ گردیده شامل تمام مسائل لازم و ضروری در امور دنیا و آخرت آن ها است به طوری که اگر مردم درست به آن عمل نمایند هیچ گونه مشکلی در هیچ بعد از زندگی پیش نخواهد آمد.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. اصول کافی, ج1-2 کتاب الحجه.
2. امامت و رهبری ـ شهید مطهری و کتاب: امامت ـ آیه الله مکارم شیرازی مراجعه شود.

پی نوشت ها:
[1] . الاحتجاج, طبرسی, ج1, ص384.
[2] . بحارالانوار, ج10, ص128 ـ نهج‌البلاغه, خ231, ص763 ـ فیض‌الاسلام.
[3] . بحارالانوار, ج10, ص129.
[4] . سوره بقره ـ آیات 2-3-4-5.
[5] . سوره بقره, آیه 129.