جدیدترین کتابها
امام مهدی(ع) ذخیره امامت
نقش باورهای دینی در رفع نگرانی ها
وداع لاله ها
چهل حدیث در باب اعجاز صلوات بر محمّدو آل محمد (ص)
پربازدیدترین کتابها
امام علی (ع) در شعر فارسی (جلد 1)
امام علی (ع) در شعر فارسی (جلد 2)
معراج السعاده
وداع لاله ها

کتاب : فرهنگ عاشورا
آمار نهضت کربلا
آمار نهضت کربلا

نقش آمار در ارائه سیمای روشن تر از هر موضوع و حادثه ، غیر قابل انکار است . لیکن در حادثه کربلا و مسائل قبل و بعد از آن ، با توجه به اختلاف نقلها و منابع ، نمی توان در

صفحه 32

بسیاری از جهات ، آمار دقیق و مورد اتفاق ذکر کرد و آنچه نقل شده ، گاهی تفاوتهای بسیاری با هم دارد . در عین حال بعضی از مطالب آماری ، حادثه کربلا را گویاتر می سازد . به همین دلیل به ذکر نمونه هایی از ارقام و آمار می پردازیم : (41)

* مدت قیام امام حسین (ع) از روز امتناع از بیعت با یزید ، تا روز عاشورا 175 روز طول کشید : 12 روز در مدینه ، 4 ماه و 10 روز در مکه ، 23 روز بین راه مکه تا کربلا و 8 روز در کربلا ( 2 تا 10 محرم ) .

* منزلهایی که بین مکه تا کوفه بود و امام حسین آنها را پیمود تا به کربلا رسید 18 منزل بود ( معجم البلدان ) .

فاصله منزلها با هم سه فرسخ و گاهی پنج فرسخ بود .

* منزلهای میان کوفه تا شام 14 منزل بود که اهل بیت را درحال اسارت از آنها عبور دادند .

* نامه هایی که از کوفه به امام حسین (ع) در مکه رسید و او را دعوت به آمدن کرده بودند 12000 نامه بود ( طبق نقل شیخ مفید ) .

* بیعت کنندگان با مسلم بن عقیل در کوفه 18000 نفر ، یا 25000 نفر و یا 40000 نفر گفته شده است .

* شهدای کربلا از اولاد ابی طالب که نامشان در زیارت ناحیه آمده است 17 نفر . شهدای کربلا از اولاد ابی طالب که نامشان در زیارت ناحیه نیامده 13 نفر . سه نفر هم کودک از بنی هاشم شهید شدند ، جمعا 33 نفر . این افراد به این صورت اند : امام حسین (ع) 1 نفر ، اولاد امام حسین 3 نفر ، اولاد علی (ع) 9 نفر ، اولاد امام حسن 4 نفر ، اولاد عقیل 12 نفر ، اولاد جعفر 4 نفر .

* غیر از امام حسین (ع) و بنی هاشم ، شهدایی که نامشان در زیارت ناحیه مقدسه و برخی منابع دیگر آمده است 82 نفرند . غیر از آنان ، نام 29 نفر دیگر در منابع متأخرتر آمده است . ( اصحاب امام حسین (ع) )

* جمع شهدای کوفه از یاران امام 138 نفر . تعداد 14 نفر از جمعِ این جناح حسینی ، غلام بوده اند .

صفحه 33

* شهدایی که سرهایشان بین قبایل تقسیم شد و از کربلا به کوفه بردند 78 نفر بودند . تقسیم سرها به این صورت بود : قیس بن اشعث ، رئیس بنی کنده 13 سر ، شمر رئیسِ هوازِن 12 سر ، قبیله بنی تمیم 17 سر ، قبیله بنی اسد 16 سر ، قبیله مِذْحَج 6 سر ، افراد متفرقه از قبایل دیگر 13 سر .

* سیدالشهداء هنگام شهادت 57 سال داشت .

* پس از شهادت حسین (ع) 33 زخم نیزه و 34 ضربه شمشیر ، غیر از زخمهای تیر بر بدن آن حضرت بود .

این ماهی فتاده به دریای خون که هست

زخم از ستاره بر تنش افزون ، حسین توست (42)

* شرکت کنندگان در اسب تاختن بر بدن امام حسین 10 نفر بودند . ( بدن امام ) .

تعداد سپاه کوفه 33 هزار نفر بودند که به جنگ امام حسین آمدند . آنچه در نوبت اول آمد تعداد 22 هزار بودند به این صورت : عمر سعد با 6000 ، سنان با 4000 ، عروه بن قیس با 4000 ، شمر با 4000 ، شبث بن ربعی با 4000 . آنچه بعدا اضافه شدند : یزیدبن رکاب کلبی با 2000 ، حصین بن نمیر با 4000 ، مازنی با 3000 ، نصر مازنی با 2000 نفر .

* سید الشهداء روز عاشورا برای 10 نفر مرثیه خواند و در شهادتشان سخنانی فرمود و آنان را دعا ، یا دشمنان آنان را نفرین کرد . اینان عبادتند از : علی اکبر ، عباس ، قاسم ، عبدالله بن حسن ، عبدالله طفل شیرخوار ، مسلم بن عوسجه ، حبیب بن مظاهر ، حربن یزید ریاحی ، زهیربن قین و جَون . و در شهادت دو نفر بر آنان درود و رحمت فرستاد : مسلم وهانی .

* امام حسین (ع) بر بالین 7 نفر از شهداء پیاده رفت : مسلم بن عوسجه ، حر ، واضح رومی ، جون ، عباس ، علی اکبر ، قاسم .

* سر سه شهید را روز عاشورا به جانب امام حسین (ع) انداختند : عبدالله بن عُمیر کلبی ، عَمروبن جناده ، عابس بن ابی شبیب شاکری .

* سه نفر را روز عاشورا قطعه قطعه کردند : علی اکبر ، عباس ، عبدالرحمن بن عمیر .

* مادر 9 نفر از شهدای کربلا در روز عاشورا حضور داشتند و شاهد شهادت پسر

صفحه 34

بودند : عبدالله بن حسین که مادرش رباب بود ، عون بن عبدالله جعفر ، مادرش زینب ، قاسم بن حسن مادرش رمله ، عبدالله بن حسن مادرش بنت شلیل جیلیه ، عبدالله بن مسلم مادرش رقیه دختر علی (ع) ، محمدبن ابی سعیدبن عقیل ، عمروبن جناده ، عبدالله بن وهب کلبی مادرش ام وهب ، علی اکبر ( بنا به نقلی مادرش لیلی ، که ثابت نیست ) .

* 5 کودک نابالغ در کربلا شهید شدند : عبدالله رضیع شیرخوار امام حسین ، عبدالله بن حسن ، محمدبن ابی سعیدبن عقیل ، قاسم بن حسن ، عمرو بن جناده انصاری .

* 5 نفر از شهدای کربلا ، از اصحاب رسول خدا بودند : انس بن حرث کاهلی ، حبیب بن مظاهر ، مسلم بن عوسجه ، هانی بن عروه ، عبدالله بن بقطر عمیری .

* در رکاب سیدالشهداء ، تعداد 15 غلام شهید شدند : نصر و سعد ( از غلامان علی (ع) ) ، مُنجح ( غلام امام مجتبی (ع) ) ، اسلم و قارب ( غلامان امام حسین (ع) ) حرث غلام حمزه ، جون غلام ابوذر ، رافع غلام مسلم ازدی ، سعد غلام عمر صیداوی ، سالم غلام بنی المدینه ، سالم غلام عبدی ، شوذب غلام شاکر ، شیب غلام حرث جابری ، واضح غلامِ حرث سلمانی . این 14 نفر در کربلا شهید شدند . سلمان غلام امام حسین (ع) ، که آن حضرت او را به بصره فرستاد و آنجا شهید شد .

* 2 نفر از یاران امام حسین (ع) روز عاشورا اسیر و شهید شدند : سواربن منعم و موقع بن ثمامه صیداوی .

* 4 نفر از یاران امام درکربلا پس از شهادت آن حضرت به شهادت رسیدند : سعد بن حرث و برادرش ابوالحتوف ، سوید بن ابی مطاع ( که مجروح بود ) ومحمد بن ابی سعیدبن عقیل .

* 7 نفر در حضور پدرشان شهید شدند : علی اکبر ، عبدالله بن حسین ، عمروبن جناده ، عبدالله بن یزید ، عبیدالله بن یزید ، مجمع بن عائذ ، عبدالرحمن بن مسعود .

* 5 نفر از زنان از خیام حُسینی به طرف دشمن بیرون آمده و حمله یا اعتراض کردند : کنیز مسلم بن عوسجه ، ام وهب زنِ عبدالله کلبی ، مادر عبدالله کلبی ، زینب کبری ، مادر عمرو بن جناده .

* زنی که در کربلا شهید شد مادر وهب ( همسر عبدالله بن عمیر کلبی ) بود .

* زنانی که در کربلا بودند : زینب ، ام کلثوم ، فاطمه ، صفیه ، رقیه ، ام هانی ( این 6 نفر از اولاد امیرالمؤ منین بودند ) فاطمه و سکینه ( دختران سیدالشهداء ) رباب ، عاتکه ، مادر

صفحه 35

محسن بن حسن ، دختر مسلم بن عقیل ، فضه نوبیه ، کنیز خاص حسین ، مادر وهب بن عبدالله .
41 – بخش عمده ای از این آمار از کتاب « زندگی اباعبدالله الحسین » ، عمادزاده ، « وسیله الدارین فی انصار الحسین » ، سیدابراهیم موسوی و « ابصار العین » ، سماوی است .42 – محتشم کاشانی .