«هنگامی که پیامبر اسلام وارد مدینه شد و پایه های اسلام محکم گردید، انصار گفتند ما خدمت رسول خدا (ص) رسیدیم و عرض کردیم اگر مشکلات مالی پیدا شد اموال ما، بدون هیچ شرطی در اختیار شما قرار گیرد، هنگامی که این سخن را خدمتش عرض کردند آیه ی «قل لا اسئلکم علیه اجراً الا الموده فی القربی»[1] بگو من مزدی از شما در برابر رسالت جز محبت نزدیکانم نمی طلبم، نازل شد، پیامبر فرمود: نزدیکان را بعد از من دوست دارید، آنها با خوشحالی و رضا و تسلیم از محضرش بیرون آمدند اما منافقان گفتند: این سخنی است که او بر خدا افترا بسته و هدفش این است که ما را بعد از خود در برابر خویشاوندانش ذلیل کند، آیه ای در رد آنها نازل شد،[2] که گروهی پشیمان شدند و گریه کردند، که آیه ای در قبولی توبه آنها نازل شد[3] و پیامبر (ص) بشارت داد که توبه آنها مقبول درگاه خداوند قرار گرفته است،[4] از امام رضا (ع) نقل شده است که بعد از نزول آیه ی مودت، پیامبر به مردم فرمود: ای مردم خداوند درباره من وظیفه ای را واجب نموده است، آیا شما آن را ادا می نمایید؟ هیچکس پاسخ پیامبر را نداد، پیامبر فرمود: ای مردم آن وظیفه این نیست که شما طلا و نقره و خوردنی و نوشیدنی به من بدهید. مردم پرسیدند حال که چنین است بگو؟ حضرت آیه ی مودت را خواند مردم گفتند: اگر وظیفه ما در مقابل تو تنها همین است آن را می پذیریم….[5] بنابر این نه تنها محبت به اهلبیت شرک نیست، بلکه لازم و واجب هم می‌باشد. اولاً، بدلیل آیات قرآن از جمله آیه مودت که در مقدمه بیان شد که به اتفاق شیعیان و اکثریت علمای عامّه همچون احمد حنبل، حافظ و…[6] ،آیه که در مورد اهلبیت(ع) نازل شده است، از جمله بغوی شافعی از ابن عباس روایت نموده که بعد از نزول این آیه از پیامبر اکرم (ص) سؤال شد خویشاوندان نزدیک تو که محبت آنان بر ما واجب است چه کسانی هستند؟ حضرت فرمود: علی، فاطمه و دو فرزند آنان (حسن و حسین)[7] و همچنین علامه امینی از عدّه زیادی از علمای عامه نقل نموده است که گفته اند «خدای تعالی محبّت خویشان نزدیک پیامبر را بر همگان واجب کرده است و درباره وجوب محبت اهل بیت معظم حضرت رسول(ص) و ذریه اوست که خدا می‌فرماید: بگو ای پیامبر در مقابل انجام رسالتم از شما مزدی نمی خواهم جز محبت خویشان نزدیکم»[8]، پس نتیجه این شد که از نظر قرآن محبت اهلبیت فرض و لازم می باشد.
ثانیاً روایات زیادی از طریق شیعه و سنّی نقل شده است، که کسانی که محبت اهلبیت(ع) را نداشته باشند، بلکه بغض اهلبیت را در دل داشته باشند کافرند، که ما در اینجا فقط به روایاتی از طریق عامه اکتفا می کنیم.
1ـ زمخشری نقل نموده است که پیامبر (ص) فرمود: «کسی که با محبت اهلبیت بمیرد، درجه به او شهید بخشیده شده است و با توبه، کامل از دنیا رفته است و به او بشارت بهشت داده می‌شود و در قبر او، دو در به سوی بهشت گشوده می شود، و قبرش زیارتگاه فرشتگان می شود… و هر کس با عداوت آل محمد (ص) از دنیا رود، در حالی وارد محشر می شود که در پیشانی او نوشته شده مأیوس از رحمت خدا، آگاه باشید هر کس با بغض آل محمد (ص) از دنیا برود کافر از دنیا رفته! آگاه باشید هر کس با عداوت آل محمد از دنیا برود بوی بهشت را استشمام نخواهد کرد».[9] 2ـ مرحوم طبرسی از حسکانی نقل نموده که پیامبر اسلام فرمود: «اگر کسی خدا را در صفا و مروه هزار سال و سپس هزار سال و از آن پس هزار سال عبادت کند تا همچون مشک کهنه شود اما محبت پیامبر و آل ما را نداشته باشد خداوند او را به صورت در آتش می افکند، پس این آیه را تلاوت فرمود: (قل لا اسئلکم…).[10] 3ـ متقی هندی: از پیامبر (ص) نقل نموده است که فرمود «کسی که من را دوست داشته باشد خدا را دوست داشته و کسی که علی را دوست بدارد مرا دوست داشته است[11] و فرمود: دوست نمی دارد علی (ع) را مگر مؤمن، و دشمن نمی دارد، مگر منافق[12] و فرمود: کسی که علی را بهترین فرد نداند کافر است[13] و ثالثاً: با توجه به روایات و آیات اتفاق همه مسلمین بر این است که محبت اهل بیت(ع) فرض و لازم است و شاید یکی از مواردی که همه مسلمین بر آن اتفاق دارند مساله و محبت اهلبیت(ع) می‌‌باشد؛ لذا بر همه مسلمین لازم است در تشهد نماز بر پیامبر (ص) و آل او درود بفرستند، و رئیس مکتب شافعی می گوید «اگر محبت آل محمد (ص) رفض و ترک است همه جنّ و انس شهادت دهند که من رافضیم».[14] خلاصه کلام، نه تنها محبت اهل بیت (ع) شرک نیست[15] بلکه فرض و لازم است. اولا بخاطر آیاتی که اشاره‌شد، از جمله آیه ی مودت، که پاداش رسالت را محبت اهلبیت دانسته است. ثانیاً، بخاطر روایات زیادی که از طریق شیعه و سنی نقل شده است که محبت اهلبیت نشانه ایمان و باعث نجات و بهشت رفتن انسان می‌شود و بغض اهلبیت(ع) باعث کفر و جهنم رفتن می شود. ثالثاً، اتفاق همه مسلمین بر این است که محبت اهلبیت فرض و لازم می باشد، لذا همه در نماز لازم است بر محمد (ص) و آل او درود بفرستند، و افتخار شافعی و… این است که دارای محبت اهلبیت می باشند.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. جاذبه و دافعه علی (ع) استاد مطهری، ص55ـ99‌، نشر صدرا، تهران.
2. تفسیر نمونه، آیه الله مکارم شیرازی و همکاران، (دار الکتب الاسلامیه) ج2، ص402 و ص428. و ج 17، ص 194 و 446 و ج8، ص38.
3. عدل الهی، استاد مطهری، (انتشارات صدرا) ص365ـ370.
4. فاطمه زهرا، علامه عبدالحسین امینی (انتشارات استقلال) ص91ـ122.

پی نوشت ها:
[1]. شوری/23.
[2]. احقاف/8.
[3]. شوری/25.
[4]. ر.ک: ابو علی طبرسی، مجمع البیان،ج9،ص24 بیروت، دار المعرفه، چاپ چهارم، 1408 هـ ق، 1988م.
[5] . ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج20،ص402 و 403، دار الکتب الاسلامیه، چاپ نهم، 1370 تهران.
[6] .ر.ک:علامه امینی، فاطمه زهرا،ص92، با تعلیقات محمد امینی نجفی، تهران،انتشارات استقلال، چاپ اول،1376،پاورقی.
[7] .ر.ک: همان،ص94‌ـ97.
[8] . همان، ص99 به نقل از حسین بن مسعود بغوی شافعی،‌معالم التنزیل، بیروت، دار المعرفه همان،ص105.
[9]. زمخشری، محمود، کشاف، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ سوم 1407 هـ ، ج4، ص220ـ221.
[10]. ابو علی طبرسی، مجمع البیان، پیشین، ج9، ص43، و مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، پیشین، ج20، ص412ـ413.
[11]. متقی هندی فوری، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، چاپ پنجم، 1405 هـ ق 1985م، ج11، ص622، روایت 33024.
[12]. کنز العمال، پیشین، ج11، ص598 و ص635.
[13]. همان.
[14]. تفسیر نمونه، پیشین، به نقل از تفسیر فخر رازی، ج27، ص166.
[15]. «گفت امام زاده یعقوب را بالای مناره در شام گرگ خورد ـ جواب دادند که امام زاده نبوده، پیغمبر زاده بود، یعقوب نبود، یوسف بود، بالای مناره نبود ته چاه بود و…».