میدانیم که عالم برای پذیرش حکومت الهی نیاز به آمادگی دارد و وجود یارانی مخلص برای رسیدن به جهانی الهی لازم است؛ زیراحکومت حضرت مهدی علیهالسلام عالم گیر است ولی آنچه افراد را از اندیشه و یاری و زمینهسازی امام و از وظایف انتظار باز میدارد، دنیا خواهی است. حب دنیا است که انسان را در گناهان فرو میبرد. حب دنیا است که انسان، از یاد امام و وظایف خود در دوران غیبت سر باز میزند.
اثرات این دنیاخواهی اینگونه خود را نشان خواهد داد:
1. سخن گفتن از امام بدون عمل یا با نیت فاسد
امام صادق علیهالسلام فرمود: مردم، درباره ما سه گروهند: گروهی ما را دوست دارند، سخن ما را میگویند، منتظر فرج ما هستند؛ ولی عمل ما را انجام نمیدهند. اینان اهل دوزخند. گروه دوم نیز ما را دوست دارند، سخن ما را میگویند، منتظر فرج ما هم هستند، عمل ما را انجام میدهند، برای رسیدن به دنیا و دریدن مردمان. اینان نیز جایگاهشان دوزخ است و گروه سوم ما را دوست دارند، سخن ما را گفته، منتظر فرج ما هستند، عمل میکنند (برای خدا) اینان از ما و ما از آنانیم. سخن اینجاست که ما کدامیم؟ همان دلبستگان دنیا که فقط اهلبیت را دوست داریم؟ همان سخن معروف که به امام حسین علیهالسلام در وصف کوفیان گفته شد که قلبهایشان با تو و شمشیرهایشان بر ضد توست؟!
2. عدم یاری راه حق آنکه عاشق و اسیر دنیا شد، فقط به محبوب خود فکر میکند؛ لذا بین خود و امام، رابطهای نمیبیند تا سخن او را بشنود، زمینهسازی کند و حرکتی نماید.
3. عدم ادای حقوق الهی چون زکات، خمس.
4. عدم زمینهسازی، همراهی و یاری امام: بیشتر افراد، به خاطر ثروت اندوزی دیگران، درگیر مشکلات میشوند؛ و همان بحث «کاد الفقر ان یکون کفرا» دغدغه معاش، آنان را از فکر دین و رهبران دین و معاد باز میدارد یعنی دنیا خواهان در کوتهفکری منتظران دخیل هستند.
5. عدم اطاعت و همراهی با نواب عام امام: اسارت دنیا و نگاه دنیایی، آنان را از هر کس که سخنی غیر از محبوبشان بگوید متنفر میسازد.
6. همراهی با دشمنان دین و ولایت: از آنجا که بنده دنیا به آسانی دین خود را برای دنیا میفروشد و به راحتی دشمنان را همراهی میکند. مقابل ظلم آنان ساکت و گاه برای متاعی از متاع دنیا و تصاحب جاه و مقامی نزد آنان، حق را به مسلخ میبرند.
7. سستی و تنبلی: انسان اسیر دنیا و دلبسته به آن در امور معنوی و تکالیف خود سست و کسل است؛ چون تمام همت او و عشق او رسیدن بیشتر به دنیا است. قرآن به آنان چنین خطاب میکند: «ای کسانی که ایمان آوردید! چرا هنگامی که به شما گفته میشود:«به سوی جهاد در راه خدا حرکت کنید!» بر زمین سنگینی میکنید آیا به زندگی دنیا به جای آخرت راضی شدهاید؟! با این که متاع زندگی دنیا، برابر آخرت، جز اندکی نیست!» [1]
8. تمسخر مؤمنان: زندگی دنیا برای کافران زینت داده شده است. از این رو افراد با ایمان را (که گاهی دستشان تهی است) مسخره میکنند در حالیکه پرهیزگاران در قیامت، بالاتر از آنان هستند.
9. جلوگیری از راه خدا و تحریف آن: دلبستگان به دنیا، چون نگاهشان فقط دنیایی است و میپندارند دنیا باقی است و آن را اصل میدانند، دیگران را نیز از انجام تکالیف و مسئولیتها باز میدارند، تا از دنیا بیشتر بهره گیرند یا آنان را بیشتر استثمار کنند و چون فکر میکنند فعالیت غیر دنیایی معنا ندارد. از تحقق راه خدا که با خود، مجاهدت، سختی، جهاد، عدالت و یاری محرومان را دارد، گریزانند و در مقابل دین، صف آرایی میکنند «همانها که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح میدهند و (مردم را) از راه خدا باز میدارند و میخواهند راه حق را منحرف سازند. آنها در گمراهی دوری هستند!» [2]
پی نوشتها
1. ترجمه آیه 38/ التوبه.
2. ترجمه آیه 3/ ابراهیم.