در مورد حدیث شریف «منزلت» ابتدا کلام خود حضرت را نقل میکنیم و سپس به کلمات دیگران در این مورد اشاره می نماییم:
امیرالمؤمنین حضرت علی-علیه السلام- در جریان احتجاج با ابوبکر فرمود: تو را به خداوند سوگند میدهم که بگویی آیا رسول خدا -صلی الله علیه وآله- نفرمود: (یا علی) مَثَل تو نسبت به من همانند هارون نسبت به موسی است و آیا این وزیر بودن و همراهی رسول خدا فضیلت من است یا تو؟ ابوبکر در جواب گفت: رسول خدا فرمود که این فضیلت در مورد شماست.[1] همچنین حضرت علی-علیه السلام- در احتجاج با اصحاب شوری خطاب به آنها فرمود: شما را به خدا سوگند میدهم آیا در بین شما کسی هست که پیامبر به او فرموده باشد: «انت منی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی» تو نسبت به من همانند هارون نسبت به موسی، هستی الا اینکه پیامبری بعد از من نخواهد آمد؟ همه گفتند: نه.[2]
نه تنها حضرت این فضیلت را بیان فرمودهاند بلکه سعد بن ابی وقاص که در باطن، از دشمنان علی-علیه السلام- بود و به مقامات معنوی و افتخارات بارز امام رشک میورزید، در مجلس معاویه وقتی که معاویه به علی بن ابیطالب ناسزا گفت، با وجود سابقه عداوت و مخالفتهای خود با امام، رو به معاویه کرد و گفت: به خدا سوگند اگر یکی از آن سه فضیلتی که علی داشت من داشتم بهتر از آن بود که آنچه آفتاب بر آن میتابد، مال من باشد. روزی که پیامبر علی را در مدینه جانشین خود قرار داد و به جنگ تبوک رفت، به علی چنین فرمود: موقعیت تو نسبت به من، همان موقعیت هارون است نسبت به موسی، جز اینکه پیامبری پس از من نیست.[3] این حدیث که به «حدیث المنزله» معروف است تمام منصبهایی را که هارون داشت برای حضرت علی-علیه السلام- ثابت کرده جز نبوت.
مرحوم سید عبدالحسین شرف الدین در المراجعات میفرماید: این حدیث از احادیث متواتر است و جماعت کثیری از صحابه آن را نقل کردهاند. همچون سعد بن ابی وقاص، معاویه، جابر، ابو سعید الخدری، عبدالله بن عمر، عمر بن الخطاب، اسماء بنت عمیس، ابوهریره، و… و نزدیک به صد کتاب از اهل سنت[4] این حدیث را نقل کردهاند.[5] با این وصف، حدیث منزلت، حدیث پیامبر اکرم(ص) است. بسیار روشن است که امام علی(ع) خود را منصوب از سوی آن حضرت میدانست.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1ـ تاریخ تحلیلی و سیاسی اسلام، علی اکبر حسنی.
2ـ ترجمه المراجعات، سید شرف الدین.
3ـ فروغ ولایت، استاد سبحانی.
پی نوشت ها:
[1] . طبرسی، احتجاج، چاپ نجف اشرف، ج 1، ص 162 و 59.
[2] . همان، ص 197.
[3] . سبحانی، جعفر، فروغ ولایت، تاریخ تحلیلی زندگانی امیرالمؤمنین -علیعلیه السلام- ، انتشارات صحیفه، ص 114 و 115.
[4] . فضائل صحابه، باب 4.
[5] . شرف الدین الموسوی (قدس سره)، سید عبدالحسین، المراجعات، تحقیق و تعلیق حسین الراض، ص 324-330.