با زباله‌های خانگی خطرناک چه کنیم؟
آیا شما زباله‌های خطرناک خانگی را می‌شناسید؟ آیا می‌دانید که باید با آنها چه کنید؟ آیا می‌دانید اگر زباله‌های خطرناک خانگی به درستی شناخته و دفع نشوند، می‌توانند از طریق آب یا سایر خوراکی‌ها به چرخه زندگی بازگردند و موجب ابتلای شما به مننژیت، التهاب ریه، وبا و حتی سرطان شوند؟ بهتر است بدانید که پسماند و مواد مضر برخی از زباله‌های خطرناک خانگی که به درستی تفکیک و دفع نمی‌شوند، از طریق ورود به آب‌های زیرزمینی یا نفوذ به گوشت دامی که در زمین‌های اطراف دفن زباله‌ها چرا می‌کنند، می‌توانند موجب ابتلای ما به انواع بیماری‌ها شوند.
با وجود مشکلاتی که در بالا به برخی از آنها اشاره شد، کارشناسان می‌گویند شما می‌توانید با به کار بردن برخی توصیه های ساده و با مدیریت صحیح زباله‌های منزلتان، تا حد زیادی از این اتفاق پیشگیری کنید:
1.لامپ‌های کم‌مصرف و لامپ‌های مهتابی جیوه دارند و می‌توانند بخارهای سمی متصاعد کنند «هنگام حمل یا نصب این لامپ‌ها باید مراقب باشید تا از دستتان نیفتند و نشکنند» این توصیه اتحادیه اروپا به تمام اروپایی‌هاست که چند سالی است بر اساس قوانین این اتحادیه، موظف شده‌اند لامپ‌های قدیمی و پرمصرف را با لامپ‌های کم‌مصرف و البته حاوی جیوه، جایگزین کنند. دانشمندان آلمانی با مطالعاتی که روی لامپ‌های فلورسنت انجام دادند به این نتیجه رسیدند که اگر این لامپ‌ها در محیط داخلی منزل بشکنند، 20 برابر بیشتر از حد مجاز، بخارهای سمی متصاعد می‌کنند.
2.باتری‌ها حاوی مواد سمی و خطرناکی مانند سرب، جیوه، کادمیوم و لیتیوم هستند و اگر از سایر زباله‌ها تفکیک نشوند و با آنها داخل زمین دفن شوند، ترکیبات سمی موجود در آنها به مرور زمان به داخل خاک و آب‌های رودخانه‌ای یا زیرزمینی نفوذ می‌کند و باعث آلودگی آب و خاک و بدن افرادی که به هر نحو، خورد و خوراکشان از آن آب و خاک است، خواهد شد.
3.زباله‌های عفونی فقط مخصوص بیمارستان‌ها نیستند و ما در خانه هم زباله عفونی داریم. اگر در خانه‌تان بیماری داشته باشید که در منزل کارهای درمانی مربوط به او مانند تزریق آمپول را انجام می‌دهید، بهتر است بدانید که سرنگ‌های خالی می‌توانند یکی از خطرناک‌ترین زباله‌های خانگی باشند و به راحتی باعث انتقال بیماری‌های عفونی به سایر اعضای خانواده، ماموران جمع‌آوری زباله یا حتی کارگران بخش تفکیک زباله در کارخانه‌ها بشوند.
4.قطعات رایانه و الکترونیکی حاوی سرب و مواد شیمیایی و قوطی‌های رنگ و اسپری قابل اشتعال هم که برای سلامت محیط زیست و لایه ازن بسیار مضر هستند از دیگر زباله‌های خانگی خطرناک به حساب می‌آیند.
با زباله‌های خطرناک چه کنیم؟
به هیچ وجه نباید لامپ‌های مهتابی، کم‌مصرف و فلورسنت سوخته و خراب را بشکنید چون با این کار باعث انتشار بخار سمی جیوه به داخل منزلتان می‌شوید. اگر این لامپ‌ها به طور اتفاقی از دستتان یا از روی میز افتادند و شکستند، بهتر است بلافاصله در و پنجره‌ها را به مدت 15 دقیقه باز بگذارید و از خانه خارج شوید و پس از آن در حالی که ماسک زده و دستکش پلاستیکی به دست کرده‌اید به خانه بازگردید. بقایای لامپ شکسته را درون یک نایلون محکم بریزید، آن را سفت گره بزنید و به نزدیک‌ترین پایگاه بازیافت زباله تحویل بدهید. بهتر است برای حفظ سلامت خودتان و محیط?زیست، باتری‌های فاسد، قطعات کامپیوتری یا الکترونیکی خراب و قوطی‌های رنگ و اسپری را هم در نایلون‌های جداگانه قرار دهید و به پایگاه‌های بازیافت زباله در هر محله‌ای ببرید. این پایگاه‌ها در صورت دریافت زباله‌های خطرناک و خشک خانگی، به صورت رایگان به شما نایلون‌های زباله یا مواد شوینده میدهند. شما باید زباله‌های عفونی مانند تیغ اصلاح، سرنگ و پنبه‌ای را هم که با آن کار تزریق را انجام داده‌اید، درون نایلون محکمی بریزید و آن را به درمانگاه یا بیمارستان نزدیک منزلتان تحویل دهید. یادتان نرود که پیش از دور انداختن سرنگ و سوزن، درپوش سوزن را بگذارید و تیغ اصلاح‌تان را هم دورن کاغذ محکمی بپیچید تا باعث آسیب به افراد دیگر و انتقال بیماری‌های عفونی نشوند.
در بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آمریکا و کانادا هر روز تبلیغات گسترده‌ای از طریق رسانه‌ها و مطبوعات برای شناساندن زباله‌های خطرناک خانگی به مردم و چگونگی برخورد با آنها انجام می‌شود. کاری که به‌نظر می‌رسد اگر به زودی در کشور ما هم انجام نشود، عواقب جبران‌ناپذیری برای مردم، دولت و محیط زیست مان در پی خواهد داشت. جالب است بدانید که در کانادا، زباله‌ها کد رنگ می‌خورند و مردم زباله‌هایشان را بر اساس مواد تشکیل‌دهنده، درون کیسه‌های زباله رنگی جداگانه‌ای می‌ریزند. مثلا کیسه‌های سبز، مخصوص زباله‌های خیس تجزیه‌پذیر در محیط زیست مانند پوست میوه‌ها یا باقیمانده غذاها هستند. کیسه‌های قرمز به زباله‌های خشک غیرعفونی و غیرسمی مانند بطری‌های آب و نوشابه، لباس‌های کهنه یا سایر مواد دورریختنی تجزیه‌ناپذیر در محیط زیست اختصاص دارند و در نهایت، مردم زباله‌های خطرناک خانگی مانند قطعات کامپیوتری، لامپ‌ها، باتری‌ها، قوطی‌های رنگ و اسپری یا حتی زباله‌های عفونی‌شان را داخل کیسه‌های مشکی رنگ می‌ریزند و تحویل میدهند. با این کار هم سلامت خود و محیط زیست‌شان را تضمین و هم بار مالی کمتری به دولت تحمیل می‌کنند.
منبع: هفته نامه سلامت
