۱ـ مِنْ اَخْلٰاقِ الاَنْبِیاءِ التَّنَظُّفُ

(نظافت از اخلاق پیغمبران است)

نظافت موجب پاکیِّ جسم است نظافت مایه آرام جان است

امام هشتمین فرمود با خلق: نظافت شیوه پیغمبران است

۲ـ صاحِبُ النِّعْمَهِ یَجِبُ اَن یُوَسِّعَ علیٰ عیٰالِهِ

(توانگر را واجب است که در معاش خانواده اش توسعه بخشد)

توانگر را بود واجب که می بخشد زن و فرزند را از مال دنیا

دهد وسعت به امر زندگانی به شکر نعمت حیِّ توانا

۳ـ مَنْ لَمْ یَشْکُرِ المُنْعِمَ مِنَ الْمَخْلُوقینَ لَمْ یَشْکُرالله عَزَّوَجَلَّ

(کسی که شکر انعام مردمان نگذرد، شکر خدای تعالی نکرده باشد)

شنیده ام که علی بن موسی کاظم خدیو طوس، بفرمود نکته ای زیبا:

کسی که نیکویی خلق را نداشت سپاس نکرده است سپاس خدای بی همتا

۴ـ اَلْایمٰانُ اَداءُ الفَرائِضِ وَاجتِنٰابُ الْمحارِمِ

(ایمان، انجام فرایض است، و پرهیز از محرمات)

فرمود رضا امام هشتم: انجام فرایض است ایمان

دوری ز محرّمات و زشتی پرهیز ز ناصواب و عصیان

۵ـ لَمْ یَخْنکَ الْاَمینُ، وَلٰکِنْ ائْتَمَنْتَ الْخائِنَ

(امین به تو خیانت نکرده، ولی تو خائن را امین شمرده ای)

کسی که بیم ندارد زکردگار علیم ورا به خدمت خلق خدا مکن تعیین امین نکرده خیانت، تو از ره غفلت امین شمرده خیانت شعارِ بدآیین

۶ـ اَلصَّمْتُ بابٌ مِنْ اَبوابِ الْحِکْمَهِ

(سکوت، دری از درهای حکمت است)

زبان تو گر تحت فرمان نباشد خموشی گزین، تا نیفتی به ذلّت!

علی بن موسی الرضا راست پندی: سکوت است بابی زابوابِ حکمت

۷ـ اَلْاَخُ الْاَکْبَرُ بِمَنْزِلَهِ الاَبْ

(برادر بزرگتر به منزله پدر است)

برادر چو دانا شد و آزموده ورا با پدر می شمارش برابر

بگفتا امامِ بحق، نورِ مطلق به جای پدر هست: مِهمتر برادر

۸ـ صَدیقُ کلِّ امْرِءٍ عَقْلُهُ وَ عَدُوُّهُ جَهْلُهُ

(دوست هر کس عقل اوست، و دشمنش نادانی وی)

به نزدیک نادان بود تارگیتی زدانش بکن گیتیِ تار، روشن

بفرمود فرزند موسی بن جعفر: ترا عقل: یار است و جهل است: دشمن

۹ـ التَّودُّدُ اِلَی النٰاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ

(اظهار دوستی به مردم، نیمی از خرد است)

همیشه در پی تیمار بینوایان باش کمک به خلف، زکردار خالق احداست

امام راست دراین رهگذر، کلامی نغز: که در محبت با خلق، نیمی از خرد است

۱۰ـ اَلتَّوکُّلُ اَنْ لَاتَخٰافَ اَحَداً الّا الله

(توکل آن است که جز از خدا نترسی)

بزن بر لطف حق دست توکل که لطف ایزدی باشد ترا بس

توکل آن بود کاندر دو عالم: به غیر از حق نترسی از دگر کس

۱۱ـ اَفْضَلُ مٰا تُوصَلُ بِهِ الرَّحِمُ کَفُّ الاَذَیٰ عَنْهٰا

(بهترین صله رحم، خودداری از آزار آنان است)

فرمود رضا، ولی مطلق گنجینه علم و فضل و احسان

بهتر صله رَحِم به گیتی ست خودداری، از گزند ایشان

۱۲ـ اَحْسَنُ النّاسِ مَعٰاشاً مَنْ حَسُنَ مَعٰاشُ غَیْرِهِ فی مَعٰاشِهِ

(بهترین مردم در زندگی آن کس است که دیگران در پرتو زندگیش بخوبی زیند)

بهترین رهرو به راه زندگی ست آن که همچون شمع، روشنگر بود

مردمان در پرتوش راحت زیند زندگی در خدمتش بهتر بود

۱۳ـ اَلْعَقْلُ حِباءٌ مِنَ الله، وَالاَدَبُ کُلْفَهٌ

(خرد بخشش الهی است، ولی ادب با کوشش شخص، به دست می آید)

رضا، سبط پاک رسول امین که نتوان سر از خدمتیش تافتن

بگفتا: خرد بخشش ایزدی ست ادب را به کوشش توان یافتن

پی نوشت:

۱ : تحف العقول.

۲ : تحف العقول.

۳ : تحف العقول.

۴ : تحف العقول.

۵ : تحف العقول.

۶ : تحف العقول و عیون اخبار الرضا.

۷ : تحف العقول.

۸ : تحف العقول و عیون اخبار الرضا.

۹ : تحت العقول.

۱۰ : تحف العقول و عیون اخبار الرضا.

۱۱ : تحف العقول.

۱۲ : تحف العقول.

۱۳ : تحف العقول.