امام معصوم حجت و خلیفه خداوند بر روی زمین است. او مانند پیامبر از سوی پروردگار برگزیده می شود. امام تمام مسئولیت های رسول گرامی اسلام(صلی الله تعالی فرجه الشریف) به جز دریافت وحی تشریعی را بر عهده دارد، اگر پیشوای معصوم از دیدگان ما پنهان باشد و نتواند به بیان قرآن و احکام و تشکیل حکومت بپردازد، آیا می تواند با این حال در حیات بشری تاثیر گذار باشد؟ در این نوشته برخی از آثار و برکت های امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) که نهان از چشمان ماست، به صورت خلاصه بیان می شود.
اول: امید بخشی
نقش حیاتی و شگفت انگیز امید در سعادت فرد و جامعه بر کسی پوشیده نیست، وقتی امید می آید تلاش و حرکت جایگزین رخوت و سستی می شود و در یک سخن؛ انسان به امید زنده است. مهمترین دلیل شکست مسلمانان در جنگ احد شایعه ی شهادت رسول خدا (ص) بود. وقتی این خبر دروغ پخش شد عده ی کمی به اندازه انگشتان دست، اطراف پیامبر باقی ماندند.(1) شیعه با اعتقاد به امامی که زنده است و حاضر و ناظر و پشتیبان آنان است، خود را حفظ کرده و پیش می رود.
اهل سنت اعتقاد دارند امام مهدی(عج) در آخر الزمان به دنیا می آید و سپس ظهور خواهد کرد.
آنان به امام زنده معتقد نیستند به همین دلیل جوامع سنی نشین دارای انتظاری سرد و خاموش هستند ولی جوامع شیعی انتظارشان زنده و نیرو آفرین است. دلیل این نشاط دو نکته اساسی است:
1- شیعه با اعتقاد به وجود امام زمان (عج) و قدرت و علم گسترده ی او، خود را دارای پشتوانه ی قوی و فولادین می بیند، برای همین مانند کوهی استوار در برابر دشمن می ایستد و به پیش می رود.
2- شیعه با اعتقاد به نقش و تاثیر انسان ها در پایان یافتن غیبت امامشان و بر پایی عدالت در جهان، تلاش خود را برای فراهم کردن زمینه های ظهور انجام می دهد.
دوم: امنیت بخشی
پروردگار عالم هر روز شاهد نا فرمانی و ظلم و فساد بر روی زمین است. اگر به خاطر وجود مبارک امام مهدی (عج) و عدالت گستری او نبود تا کنون بارها اهل زمین را نابود کرده بود. به همین جهت در روایات ما به تعبیر های مختلف ›مده است: اگر حجت بر روی زمین نباشد زمین اهل خود را فرو می برد(2) امام مهدی (عج) فرمود: من پناه اهل زمین هستم آنچنانکه ستارگان پناهگاه ساکنان آسمانند.(3)
سوم: رابط میان آسمان و زمین
یکی از ویژگی های شیعه ی دوازده امامی بر قرار بودن رابطه آنان با خداوند به وسیله نماینده اوست. با آمدن پیامبر اسلام، رابطه ادیان پیشین با آسمان قطع شد و با رحلت پیامبر اکرم(ص) رابطه اهل سنت با آسمان بریده شد ولی شیعه با اعتقاد به جانشینی پیشوایان معصوم از طرف خداوند این ارتباط را حفظ کرد. در میان گروه های شیعه، این شیعه ی دوازده امامی است که با اعتقاد به امام مهدی علیه السلام به عنوان امام غایب هنوز پیوند خود را با آسمان نگه داشته و ریسمان الهی را رها نکرده است.
در دعای ندبه می خوانیم: « این السبب المتصل بین الارض و السماء » کجاست آن وسیله پیوند میان آسمان و زمین.(4)
چهارم: حافظ علوم و اسرار الهی
تمام علوم و حقایقی که همراه حضرت به زمین آورده شد و تمامی میراث پیامبران، پیوسته از حجتی به حجت دیگر می رسید و حجت هر زمان مسئول نگهداری و استفاده از این علوم بود، هم اکنون حافظ این علوم و اسرار امام مهدی (عج) است. او در زمان ظهور هنگام رشد عقلی انسانها از این میراث گرانبها برای پیشرفت انسانها استفاده خواهد کرد. امام صادق علیه السلام فرمودند: علومی که با آدم(ع) نازل شد، از میان نرفت و عالمی نمی میرد مگر اینکه علمش را به ارث کی گذارد و زمین بدون عالم باقی نمی ماند.(5)
پنجم: خود سازی
معتقدان به امام غایب او را شاهد اعمال خود می بینند و می دانند که کردارشان پیوسته به محضر او عرضه می شود از این روی تلاش می کنند کردار و رفتارشان مطابق میل او باشد و در پیشگاه امام خود شرنگین و سرافکنده نشوند. این خود سازی می تواند مقدمه ای برای هدایت باطنی به وسیله ی امام باشد.
ششم: هدایت باطنی
رسالت اصلی پیامبران و پیشوایان دین هدایت تشریعی و راهنمایی مردم به راه راست است. برخی مردم این دعوت را می پذیرند و برخی نمی پذیرند ولی عده ای از انسان ها به درجات پایین ایمان قانع نیستند. آنها با شناخت استعدادهای خود و تلاش خستگی ناپذیر نگاهشان به بالاترین مرتبه های ایمان است. خداوند حکیم وسیله رشدشان را با قرار دادن انسان کاملی فراهم کرده است تا با آنان ارتباط معنوی بر قرار کرده و دستگیر و راهنمایشان در صعود به قله های ایمان باشد. و آن انسان کامل کسی جز حجت خداوند در هر زمان نیست و هم اکنون امام مهدی (عج) این وظیفه را بر عهده دارد.
هفتم: فریاد رس
امام زمان (عج) گرچه از دیدگان ما غائب است ولی در هنگام اضطرار فریاد رس بسیاری از بیچارگان و در راه ماندگان و گمراهان خواهان هدایت بوده و می باشد. کتابهای زیادی این عنایات حضرت را جمع آوری کرده و نوشته اند. (6)
هشتم: حفظ کیان شیعه
در طول دوران غیبت هر وقت شیعیان در خطر قرار گرفته اند و دشمن از هر طرف به آنان هجوم آورده است، امام عصر (عج) با روشی آنان را نجات داده است. آیت الله نائینی می گوید: در دوران جنگ جهانی اول و اشغال ایران توسط روسها و انگلیسی ها، فشار و سختی ملت ایران به اوج خود رسید. شبی به امام مهدی (عج) متوسل شدم و با چشمانی گریان خوابیدم. در عالم رؤیا دیوار بزرگی به شکل نقشه ایران دیدم که در حال سقوط است و عده ای زن و بچه زیر آن نشسته اند. وضعیت به قدری هولناک بود که در خواب فریاد کشیدم. در این حال امام زمان آمدند و انگشت مبارکشان را به طرف دیوار گرفتند دیوار سر جای خودش قرار گرفت. ایشان فرمودند: این جا خانه ی شیعه، خانه ی ما است، می شکند، خم می شود، خطر است ولی ما نمی گذاریم سقوط کند، نگهش می داریم. جریان شیعیان بحرین و قضیه انار نیز دلیل خوبی بر این مدعاست.
امام زمان(عج) در توقعی به شیخ مفید فرمودند: ما در رسیدگی و سر پرستی شما کوتاهی و اهمال نکرده و شمارا از یاد نبرده ایم. و اگر جز این بود دشواری ها و مصیبت ها شما را فرا می گرفت و دشمنان شما را ریشه کن و نابود می کردند.(7)
خدای مهربان این حجت را بر ما دارد که من ماینده ام را برای نجات و هدایت شما فرستادم، آن چه هست از طرف شما باید آمادگی پذیرش باشد تا او ظاهر شود. وجود امام زمان و آمادگی او برای قیام که لقب « قائم » بیانگر آن استه این پیام را برای منتظران دارد که در راه فراهم کردن مقدمات ظهور او بیشتر تلاش کنند.
و …
پی نوشت :
1. فروغ ابدیت، ج2، ص53.
2. اصول کافی، ج1، ص 178.
3. کمال الدین، ج2، ص 229 باب 45 حد4.
4. مفاتیح الجنان، ص 885.
5. اصول کافی، ج1، ص223 حد 8.
6. نجم الثاقب، میرزا حسین طیرسی نوری – میر مهر، پور سید آقایی – برکات سرزمین وحی؛ محمدی ری شهری.
7. احتجاج طبرسی، ج2 ص 598.
بر گرفته از مجموعه با امام زمان خود بیشتر آشنا بشیم – مرکز تحصصی مهدویت (با اندکی تصرف)