نویسنده: علی محمد رفیعی محمدی
عوامل تحکیم خانواده (8)
مشورت کردن منافعی دارد از جمله این که وقتی فردی با شخصی مشورت می کند به طور قطع و یقین از افکار و نظریات او الهام می گیرد. به نقاط ضعف و ناتوانی افکار خود پی می برد. دیگر اینکه فرد مشورت کننده به طور غیر مستقیم شخصیت فرد متقابل را مورد تأیید قرار می دهد و عملاً به او می فهماند که تو مورد اعتماد و اطمینان من هستی.
اعضای اصلی یک خانواده زن و شوهر هستند. عقل و منطق ایجاب می کند که برای حفظ صمیمیت فیمابین در انجام امور اساسی و سرنوشت ساز با یکدیگر به شور و مشورت بنشینند و پس از وصول به وحدت به تصمیم گیری و اجرا بپردازند. تصمیم گیری های یک جانبه از طرف مقابل احساس پوچی می کند. می فهمید که در اداره ی خانه جایگاه و منزلتی ندارد بدیهی است همین احساس او را وادار می کند به سمت بی مهری و انزوا کشانده شود و به تدریج شکاف و جدایی بین آن دو حکم فرما گردد.
ناگفته نماند که هدف اساسی از شور و مشورت زن و مرد با یکدیگر این است که دو عضو اصلی خانواده از افکار و نظریات یکدیگر آگاهی یابند و عملاً آنچه به عقل و منطق نزدیکتر است انجام شود. کمترین فایده ی این کار این است که موجودیت زن و شوهر محفوظ می ماند. (1)
اصل مشورت یک اصل قرآنی است که خداوند می فرماید:
( وَ شَاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ )؛ در امور با هم مشورت کنید ». (2)
و یا امر به مشورت می فرماید: ( وَ أَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ )(3)
دو نوع خانواده داریم، خانواده ی مشارکتی و خانواده ی رقابتی، در خانواده ی رقابتی هر یک از طرفین سعی دارند مانند دو رغیب از هم پیشی بگیرند، لذا در این نوع خانواده ها زن سالاری و مردسالاری حاکم می گردد که هر دو عضو خانواده محکوم به شکست هستند. ولی در خانواده ی مشارکتی زن و مرد برای یکدیگر ارزش قایل شده، در مسایل خانواده با هم مشورت می نمایند. بسیاری ازمسایل در خانواده پیش می آید که زن و مرد باید تصمیم گیری درست داشته باشند. بارها دیده شده به علت این که یکی از طرفین زن و مرد با هم مشورت نکرده اند همه ی اعضای خانواده متضرر شده اند و یا آسیبی به خانواده وارد شده اشت.
در روایات آمده که نبی مکرم اسلام با دخترشان در امور جامعه مشورت می کردند. امروز در امر مدیریت می گویند: تصمیم گیری قلب مدیریت است. زمانی تصمیم درست و منطقی گرفته می شود که از همه ی زیر مجموعه، مشورت گرفته شود. پیامبر صلی الله علیه و آله در امور جنگ حتی با سربازان نوجوان مشورت می کردند.
یکی از عوامل تحکیم روابط خانواده مشورت کردن زن و مرد است. خیلی از امور مانند ازدواج فرزندان، انتخاب رشته ی تحصیلی، انتخاب مدرسه و محل تحصیل، تعویض خانه و ماشین، رفتن به مسافرت، دید و بازدیدهای فامیل و دوستان، دعوت از مهمانان، ارتباط و یا قطع ارتباط اجتماعی با افراد خاص، نحوه ی هزینه کردن درآمد خانواده، خرید ملزومات خانه و اولویت در هزینه های خانواده از اموری است که باید زن و مرد هر دو به یکدیگر احترام گذاشته، با هم مشورت کنند.
فواید مشورت کردن
1. شخصیت دادن به طرف مقابل؛
2. از توان عقلی او استفاده کردن؛
3. احترام و محبت عملی به همسر؛
4. دیدن نقاط قوت و ضعف از نگاه طرف مقابل؛
5. پرهیز ازخود رأیی و خودخواهی؛
6. اثبات عشق و محبت به همسر؛
7. کاهش آسیب ها و ضررها؛
8. ایجاد همدلی و تفاهم بیشتر؛
9. تصمیم گیری درست و منطقی؛
10. اعتماد به همسر.
چند روایت در باب مشورت
امام علی علیه السلام:
« هیچ پشتیبانی چون مشاوره نیست ». (4)
با چه کسی باید مشورت کنیم؟
پیامبر صلی الله علیه و آله:
« ای علی با ترسو مشورت نکن، زیرا او راه حل مشکل را بر تو تنگ می کند ».
« با بخیل مشورت نکن، زیرا او تو را از هدفت باز می دارد و با آدم حریص مشورت نکن، زیرا او آزمندی را در نظرت نیکو جلوه می دهد ». (5)
علی علیه السلام فرمودند:
« با دروغگو مشورت مکن، چون دروغگو مانند سراب دور را در نظرت نزدیک نشان می دهد و نزدیک را دور ». (6)
با یکی یا دو کس مشاوره کن *** در اموری که پر خطر بینی
کز یک آیینه پیش رونگری *** وز دو آیینه پشت سر بینی
پی نوشت ها :
1. مجید رشید پور، خانواده و فرزندان، ص 107.
2. آل عمران، 159.
3. شوری، 38.
4. نهج البلاغه، حکمت 54؛ میزان الحکمه، ج5، ص 211، حرف شین، باب الشوری، حدیث 9867.
5. همان، ص 213، حدیث 9867.
6. نهج البلاغه، حکمت 54، میزان الحکمه، ج 5.
منبع مقاله :
رفیعی محمدی، علی محمد؛ (1389)، نسیم عشق: عوامل تحکیم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله علیه و آله و سلم )، چاپ هفتم