1. قال الإمام علی – علیه السلام – : شجاعه الرجل علی قدر همته و غیرته علی قدر حمیته.
«غرر الحکم، ح 5763»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعت مرد، به قدر همت اوست و غیرتش، به قدر تن ندادن او به ذلت.
2. قال الإمام علی – علیه السلام – : أشجع الناس من غلب الجهل بالحلم.
«غرر الحکم، ح 3357»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعترین مردم، کسی است که با بردباری بر نادانی چیره آید.
3 – قال الإمام علی – علیه السلام – : السَخاءُ و الشُجاعهُ غرائزٌ شریفهٌ، یَضَعها الله سبحانه فیمن أحَبَه و امتَحَنه.
«غرر الحکم، ح 1820»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: سخاوت و شجاعت خصلتهای والایی هستند که خداوند سبحان آن دو را در وجود هر کس که دوستش داشته و او را آزموده، می گذارد.
4 – قال الإمام علی – علیه السلام – : الشجاعهُ أحدُ العزین.
«غرر الحکم، ح 1662»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعت، یکی از دو عزت است.
5 – قال الإمام علی – علیه السلام – : الشجاعه عزُ حاضر.
«غرر الحکم، ح 572»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعت، عزتی نقد است.
6 – قال الإمام علی – علیه السلام – : الشجاعهُ نصرهٌ حاضرهٌ و فضیلهٌ ظاهرهٌ.
«غرر الحکم، ح 1700»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعت، نصرتی نقد و فضیلتی آشکار است.
7 – قال الإمام علی – علیه السلام – : لو تَمَیزَت الأشیاء لکان الصدقُ مع الشجاعه و کان الجبنُ مع الکذب.
«غرر الحکم، ح 7597»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: اگر خصلتها از یکدیگر متمایز و جدا شوند، هر آینه راستی با شجاعت و بزدلی با دروغ خواهد بود.
8 – قال الإمام علی – علیه السلام – (من کتابَ له للأشتر لما ولاه مصر): ثم ألصق بذوی المروءات و الأحساب و أهل البیوتات الصالحه و السوابق الحسنه ثم أهل النجده و الشُجاعه و السَخاءُ و السماحَهُ فإنهم جماع من الکرم.
«نهج البلاغه، نامه 53»
امام علی – علیه السّلام – (در فرمان استانداری به مالک اشتر)، می نویسد: دیگر آن که با ارباب مروت و آنان که از خانواده های شریف و شایسته هستند و پیشینه های نیکو دارند و سپس با کسانی که دلاور و شجاع و بخشنده و گشاده دستند همنشین باش که اینان ارکان کرم و بزرگواریند.
9 – قال الإمام علی – علیه السلام – : الشجاعهُ صبر ساعه.
«بحار الانوار، ج 78، ص 11»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعت، ساعتی صبر کردن است.
10 – قال الإمام علی – علیه السلام – : العجزُ آفهٌ و الصبرُ شجاعه.
«نهج البلاغه، حکمت 4»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: عجز، آفت است و صبر، شجاعت.
11. قال الإمام علی – علیه السلام – : قدر الرجل علی قدر همته و صدقه علی قدر مروته و شجاعته علی قدر أنفته.
«نهج البلاغه، حکمت 47»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: قدر و اندازه مرد، به قدر همت اوست و راستگویی و صداقتش، به قدر مردانگی او و شجاعتش، به قدر غیرت اوست.
12. قال الإمام علی – علیه السلام – : علی قدرِ الحمیهِ تکونُ الشجاعهُ.
«غرر الحکم، ح 6180»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعت، به اندازه تن ندادن به ذلت است.
13. قال الإمام علی – علیه السلام – : أشجع الناس أسخاهم.
«غرر الحکم، ح 2899»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعترین مردم، بخشنده ترین آنهاست.
14. قال الإمام علی – علیه السلام – : لا أشجع من لبیب.
«غرر الحکم، ح 10591»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: شجاعتر از خردمند، وجود ندارد.
15. قال الإمام علی – علیه السلام – : أقوی الناس أعظمهم سلطانا علی نفسه.
«غرر الحکم، ح 3188»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: قوی ترین مردم، کسی است که بر نفس خویش مسلطتر باشد.
16. قال الإمام علی – علیه السلام – : لا قوی أقوی ممن قوی علی نفسه فملکها، لا عاجز أعجز ممن أهمل نفسه فأهلکها.
«غرر الحکم، ح 10917 و 10918»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: قوی تر از کسی که بر نفس خویش پیروز شود و زمام آن را در اختیار گیرد، وجود ندارد و ناتوان تر از کسی که نفس خویش را واگذارد تا او را به هلاکت کشاند، وجود ندارد.
17. قال الإمام علی – علیه السلام – : ما أشجع البرئ و أجبن المریب.
«غرر الحکم، ح 9626»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: چه دلاور است شخص بی گناه و چه ترسوست مشکوک و متهم.
18. قال الإمام علی – علیه السلام – : آفه الشجاعهِ إضاعهُ الحزمِ.
«غرر الحکم، ح 3938»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: آفت شجاعت، فرو گذاشتن دور اندیشی است.
19. قال الإمام علی – علیه السلام – : آفهُ القوی استضعافُ الخصمِ.
«غرر الحکم، ح 3939»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: آفت نیرومند، ناتوان شمردن دشمن است.
20. قال الإمام علی – علیه السلام – : ثمرهُ الشجاعهِ الغیرهُ.
«غرر الحکم، ح 4620»
امام علی – علیه السّلام – فرمود: ثمره شجاعت، غیرت است.
21. قال الإمام علی – علیه السلام – (من کتاب له للأشتر): ولیکن آثَرُ رؤوسِ جُندِک عندک مَن واساهُم فی مَعونته … فافسح فی آمالهم و واصل فی حسن الثناء علیهم و تعدید ما أبلی ذوو البلاء منهم … .
«نهج البلاغه، نامه 53»
امام علی – علیه السّلام – (در نامه خود به مالک اشتر)، فرمود: باید مقربترین سردار سپاهت نزد تو آن سرداری باشد که با کمکهای خود به سپاهیانش آنان را یاری رساند، پس آرزوها و خواستهای آنان را برآور و از آنها پیوسته به نیکویی یاد کن و از رنج و محنتی که سختی کشیدگان آنان دیده اند، تقدیر نما، زیرا یاد کردن بسیار از کارهای نیک ایشان، به خواست خدا، شجاع را بر می انگیزاند و ترسوی سست دل را (به دلیری) تشویق می کند.