نویسنده: آذین صحابی

نقطه ای از بدن که به سختی لاغر می شود

داشتن یک شکم صاف آرزوی بیشتر بزرگسالان است. دوره میانسالی، بارداری و زایمان، داشتن استعداد ژنتیکی چاقی و سبک زندگی نادرست همه عواملی هستند که باعث می شوند بسیاری از افراد در آرزوی داشتن شکمی صاف و بدون چربی اضافی باشند.
در شماره قبل در مورد چاقی شکمی، ساختار بدن و توصیه هایی در این زمینه صحبت نمودیم. حال با همه این تفاسیر و اینکه مدام گفتیم لاغر کردن یک قسمت از بدن به تنهایی ممکن نیست. در نهایت برای آب کردن چربی اضافی شکم باید چه کار کرد؟ آیا واقعاً راهی وجود ندارد؟ برای یافتن پاسخ این سوال مطالعه این مقاله را به شما پیشنهاد می کنیم:

چه شکمی «بزرگ» و خطرساز محسوب می شود؟

برای اینکه بدانید بزرگی شکمتان خطرساز است یا خیر یا اصلاً شکمتان بزرگ حساب می شود یا نه، یک متر نرم بردارید. دراز بکشید و دور کمر خود یعنی بالای مفصل ران و زیرناف ببندید. بدون اینکه نفستان را حبس کنید یا شکمتان را تو دهید، دور کمرتان را اندازه بگیرید. اگر دور کمرتان بیش از 102 سانتیمتر (برای مردان) و بیش از 88 سانتیمتر(برای زنان) باشد، در معرض ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی و بسیاری از بیماری های دیگر قرار دارید. در این صورت، باید فکری به حال خود بکنید. به احتمال قریب به یقین شما کلاً چاق هستید و بهترین اقدام برای خلاصی از این چاقی موضعی خطرساز این است که وزن کم کنید.

آیا چاقی شکمی واقعاً خطرناک است؟

چربی تجمع یافته در عمق بافت های شکم بیش از چربی جمع شده در ران ها و باسن برای سلامتی خطرناک است. چربی زیرپوستی به اندازه چربی عمقی برای سلامتی مضر نیست. تحقیقات بسیاری نشان داده اند که اگر شکم بزرگ باشد، ریسک ایجاد التهاب در بدن و بروز بیماری های قلبی- عروقی، دیابت، سندروم متابولیک، سکته های مغزی و بسیاری از بیماری های دیگر به طور محسوسی افزایش خواهد یافت. زنانی که چاقی شکمی دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان هستند.

چرا این پدیده روی می دهد؟

دکتراترتون که استاد و محقق برجسته علوم تغذیه در دانشگاه ایالتی پن است درباره این پدیده می گوید: «خوردن غلات کامل و کاهش مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده و قندهای ساده واکنش گلوکز و انسولین را تغییر می دهد و سوزاندن چربی ها را آسان تر می کند».
در واقع وقتی شما غذاهایی چون نان سفید بدون سبوس یا شیرینی و شکلات که قندهای ساده دارند می خورید قند خون به سرعت بالا می رود و برای تعدیل آن انسولین زیادی ترشح می شود که باعث می شود چربی راحت تر تجمع پیدا کند، ولی در مقابل خوردن غذاهای دارای غلات کامل مانند نان های سبوسدار که دارای فیبر زیادی هستند حساسیت به انسولین را در بدن بیشتر می کند. این روند به بدن کمک می کند که از گلوکز خون به طور مؤثرتری استفاده کند، سطح آن را در خون پایین بیاورد و از تجمع چربی بکاهد.
دکتر روزنبلوم درباره استفاده مداوم از غلات کامل می گوید: « شاید این کار در نظر خیلی از افراد غیرعملی و ناممکن به نظربرسد، ولی اگرتلاش کنید می توانید این کار را انجام دهید و این مواد غذایی ارزشمند را در سفره خود بگنجانید، این مواد دارای فیبر بسیار زیادی هستند که معده شما را تا مدت زیادی پرنگه می دارند و مدت بیشتری احساس سیری می کنید. همین باعث می شود کمتر بخورید و اگر روی رژیم لاغری هستید زودتر به هدفتان برسید. به علاوه خوردن فیبر زیاد از بروز یبوست هم جلوگیری می کند. اگر بخواهید برای لاغرشدن رژیم بگیرید و خوردن غذاهای حاوی فیبر مانند همین غلات کامل را فراموش کنید، دچار یبوست خواهید شد که مشکل بسیاری از کسانی است که برای کاهش وزن تلاش می کنند».

اثر مثبت رژیم سالم، واقعیتی ثابت شده با مدارک علمی…

نتایج پژوهشی که خلاصه آن در ژورنال تغذیه بالینی امریکا به چاپ رسیده نشان می دهد که رعایت یک رژیم کنترل شده که سرشار از غلات کامل باشد برای آب کردن چربی اضافی شکمی مؤثر است. بخشی از افرادی که در این تحقیق شرکت داشتند رژیمی شامل غلات کامل، 5 وعده میوه و سبزی، 3 وعده لبنیات کم چرب و 2 وعده گوشت کم چرب، ماهی یا گوشت مرغ را در پیش گرفتید و گروهی دیگر همان رژیم را رعایت کردند با این تفاوت که غلات موجود در رژیم این گروه تصفیه شده بود و سبوس نداشت. دیده شد که گروه اول بیش از گروه دوم توانستند چربی اضافی شکمشان را آب کنند.

دام های تبلیغاتی کسب و کار لاغری…

کسانی که به طور کلی چاق هستند و به خصوص درصدد لاغر کردن شکم چاقشان می باشند. به دنبال روشی هستند که به آسان ترین شیوه با کمترین زحمت و در کوتاه ترین زمان، با دوام ترین نتیجه را بدهد. به بیان دیگر آنها می خواهند با کمترین تلاش و در کوتاه ترین زمان شکمشان کوچک شود و دیگر هم چاق نشود. اینها همان چیزهایی هستند که آگهی های رنگارنگ لاغری وعده می دهند. برای اینکه در دام این تبلیغات گیج کننده نیفتید، باید از چند حقیقت علمی آگاه شوید:
1- بدانید که وقتی رژیم می گیرید تا لاغر شوید، نمی توانید به بدنتان دستور دهید که چربی اضافی کدام قسمت را بسوزاند.
2- باید بدانید که متأسفانه وقتی برای لاغر شدن دست به کار می شوید، آن نقاطی از بدنتان که اول از همه چاق شده، آخر از دیگر نقاط چاق بدن لاغر خواهند شد.
3- شما می توانید با انجام حرکات خاص قدرتی، عضلات یک نقطه از بدن مثل بازوها را تقویت و حجیم سازید، ولی نمی توانید چربی اضافی همان قسمت را به طور موضعی آب کنید.
4- هرگز این را باور نکنید که چربی ها به عضله مبدل خواهند شد. اگر شما تمرینات قدرتی خاصی روی یک عضله انجام دهید تا تقویت شود، می توانید زیرچربی های اضافی آن قسمت عضله بسازید. این کار شکل ظاهری شما را بهتر خواهد کرد، ولی با این روش نمی توانید چربی اضافی آنجا را بسوزانید و لاغرش کنید.
5- برای لاغر کردن یک شکم بزرگ راه های مختلفی وجود دارد، ولی بهترین آنها این است که آن مقدار کالری که هر روز با خوردن غذاها به دست می آورید، از میزانی که با انجام فعالیت های روزانه مصرف می کنید کمتر باشد.
6- در چنین رژیمی که میزان کالری دریافتی شما را کمتر از میزان کالری مصرفی تنظیم می کند، لازم است کالری مورد نیازتان را از منابع غذایی سالم یعنی گوشت های کم چرب، غلات کامل، میوه ها و سبزی ها تأمین کنید. در ضمن باید میزان مصرف کربوهیدرات ها و قندهای ساده را هم به حداقل برسانید. به علاوه در کنار داشتن یک رژیم غذایی مناسب و علمی، ورزش مرتب و مؤثر هم لازم است.
7- برای لاغر شدن باید به طور مرتب ورزش کنید، ولی باید این ورزش را دوست داشته باشید. انجام تمرین های قدرتی و کار با وزنه ها نیز برای کامل کردن مجموعه کارهایی که برای لاغر شدن انجام می دهید لازم هستند.
اگر دیدید که علیرغم انجام همه این کارها، باز هم وزنه همان عدد قبلی را نشان می دهد و شکمتان مانند قبل چاق است، به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات بیماری داخلی خاصی نمی گذارد بدنتان چربی بسوزاند.
منبع: نشریه دنیای تغذیه، شماره 107