«اکس» یا اکستاسی Ecstasy که در قالب قرص های شادی بخش به طاعون خفته عصر ما تبدیل شده است، اگر چه اعتیاد جسمانی ایجاد نمی کند اما موجب نابودی سلول های مغزی شده و سیستم عصبی مغز را تحت تأثیر قرار می دهد. مصرف این ماده، مصرف کننده را به تدریج یا به سرعت به سمت یک نوع اجبار مصرف کشانده و از لحاظ روانی وابسته و معتاد می کند. برخی از این قرص ها که به اسم اکستاسی فروخته می شوند، از مواد مخدر دیگری مثل هروئین تشیکل شده اند، که خطرات آن ها به مراتب بیشتر است.
افرادی که اقدام به مصرف این قرص ها می کنند، به دلیل این که دچار توهماتی در بینایی، شنوایی و دیگر حواس می شوند، بدون این که متوجه خطر بشوند دست به کارهایی می زنند؛ مثلاً پنجره را باز کرده و به پایین می پرند و یا خود را از ماشینی که با سرعت در حال حرکت است، به پایین پرت می کنند. موارد مرگبار مصرف این قرص ها برای کسانی که از داروهای ضد افسردگی استفاده می کردند و یا افرادی که همزمان الکل نیز مصرف می کردند، گزارش شده است.
برخی از جوانان برای کسب نشاط و سرخوشی، در تفریحات خود از این قرص ها مصرف می کنند. آنان تا چند ساعتی به صورت کاذب این حالات را پیدا می کنند، اما بسیار گذرا بوده و پس از گذشت چند روز بدترین لحظات زندگی برای آن ها آغاز می شود. ما به این افراد هیچ توصیه ای نداریم؛ اما از عوارض و آثار منفی و خطرناک این قرص ها آگاهشان می کنیم تا خود بیندیشند که آیا می ارزد سلامتی، توانمندی و شور و نشاط جوانی خود را برای به دست آوردن شادی ها و لذت های زودگذر و کاذب از دست بدهند.
عوارض و تأثیرات منفی مصرف اکستاسی
1ـ یکی از قسمت هایی که به طور خاص تحت تأثیر اکستاسی قرار می گیرد، بخش پیشین مغز که برای تفکر به کار گرفته می شود. بنابر این مصرف این ماده بر تفکر اثر سو داشته و موجب عدم تمرکز و اختلال در یادگیری می شود.
2ـ قسمت دیگری که به شدت مورد حمله و آسیب اکستاسی قرار می گیرد، ناحیه هیپوکامپ و نقاط عمقی مغز مربوط به حافظه می باشد که فراموشی را به دنبال دارد.
3ـ اثرات شدید احساسی، اختلال خواب، کابوس های شبانه، حملات ناگهانی اضطراب و حملات حاد ترس؛
4ـ گرفتگی عضلات، نا هماهنگی حرکتی، لرزیدن، انقباض شدید فک و فک زدن های طولانی؛
5ـ سر درد، تهوع، سرگیجه و تشنج، کاهش اشتها؛
6ـ عصبی شدن و رفتار های پرخاشگرانه، و افت شدید خُلق در روز های پس از مصرف؛
7ـ کاهش آب بدن و در نتیجه کاهش سدیم خون در اثر مصرف زیاد مایعات (هیپوناترمی)؛
8ـ آنمی آپلاستیک (سرکوب شدید خون سازی مغز استخوان)؛
9ـ خستگی، گمگشتگی و افسردگی شدید تا یک هفته پس از مصرف؛
10ـ تغییرات بینایی، گشاد شدن مردمک ها، حرکات غیر طبیعی چشم (نیستاگموس) و توهم بینایی (هالوسیناسیون)
11ـ افزایش ضربان قلب و فشار خون؛
12ـ ظهور جوش هایی مثل آکنه در برخی افراد و احتمال ابتلا به مشکلات کبدی؛
13ـ تخریب عضلات مخطط (رابد و میولیز) که در نتیجه افزایش دمای بدن رخ می دهد و می تواند به علت رسوب مواد حاصل از این تخریب در کلیه باعث آسیب به این عضو شود.
14ـ کاهش شدید سر و تونین مغز؛ سروتونین یکی از ناقلان شیمیایی مهم مغز بوده و باعث تعدیل و تنظیم خلق، فعالیت های جنسی، خواب و حساسیت نسبت به درد می شود.
15ـ کاهش میزان زیادی دو پامین، در پامین یکی از ناقلان شیمیایی مهم مغز است و کاهش آن آمادگی ابتلا به بیماری پارکینسون را زیاد می کند.
16ـ در پسران بزرگ شدن پستان (ژنیکوماستی) را به همراه داشته و دختران جوان نیز به علت اثرات هورمون های جنسی زنانه، در صورت مصرف این قرص ها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افت سدیم خون و به دنبال آن تشنج می باشند. (میزان بروز SIADH در ارتباط با استروژن خون افزایش می یابد.)
درمان
برای درمان اعتیاد به این ماده، به روان درمانی و کار سخت گروهی نیاز است. هیچ پادزهری (آنتی دوتی) برای مسمومیت با اکستاسی وجود ندارد. در صورت بروز علائمی مثل تب شدید، تشنج و تغییرات ضربان قلب (تاکی آریتمی)، درمان علامتی است. از ترکیب ضد افسردگی و آنتی سایکوتیک نیز برای درمان عوارض در روزهای پس از مصرف استفاده می شود.
منابع کمکی:
مقالات زیر مندرج در سایت تبیان (tebyan.net)
1ـ اکستاسی شادی جوانی یا مرگ سلامتی.
2ـ اکستاسی؛ طاعون خفته عصر ما.
3ـ عوارض زیان بار و کشنده قرص اکستاسی.
4ـ اکستاسی؛ عامل نشاط یا سبب مرگ.
5ـ خطر، در کمین است.