پولی که برای خرید میوه می پردازید هدر نمی رود
از امام صادق علیه السلام نقل می کنند که: «پنج میوه از میوه های بهشت است: خرما، انار، سیب، به و انگور.» تأکید بر تغذیه سالم و مصرف میوه جات تازه در روایات دینی ما ریشه محکمی دارد. البته این توصیه، فقط یک توصیه دینی نیست. پزشکان هم مصرف میوه های تازه را همیشه توصیه می کنند. مثلا، این جمله دکتر «اتوتارک» به گوش اغلب پزشکان و متخصصان تغذیه آشناست: «پولی که شما برای خرید میوه پرداخت می کنید، به هدر نمی رود. این پول، حکم دارویی را دارد که مقاومت بدنتان را در مقابل بیماری هاافزایش می دهد. بعضی از بیماران به من می گویند: میوه گران است، من در پاسخ به آنها می گویم: دارو چطور؟گران تر نیست؟»
خرما
-میوه مسلمانان
دنیای امروز لا اقل یک میلیارد مسلمان دارد که دست کم چهارصد میلیون نفرشان، روزهای ماه مبارک رمضان را روزه می گیرند و بنا به توصیه بزرگان دین به ویژه پیامبر اسلام (ص) روزه شان را پیش از هر غذای دیگری با خرما افطار می کنند. متخصصان تغذیه نیز معتقدند خرما از جایگاه ویژه ای در میان محصولات کشاورزی برخوردار است؛ سرشار از پتاسیم و آهن؛ غنی از ویتامین های E،B،A،Dو دارای املاحی نظیر روی و منگنز. 10گرم خرمای تازه دارای 0/9 گرم پروتئین، 0/3 میلی گرم آهن، 51میلی گرم کلسیم و 10میلی گرم ویتامین C است.100 گرم خرمای خشک نیز دارای 2گرم پروتئین، 0/6 گرم چربی ،73 گرم گلوسید، 60میلی گرم کوگرد، 50میلی گرم فسفر، 65 میلی گرم پتاسیم، 65 میلی گرم منیزیم، 70میلی گرم کلسیم، 2میلی گرم آهن و 2/2 میلی گرم نیاسین، سدیم و ویتامین C است. اغلب متخصصان تغذیه، توصیه می کنند که به هنگام نوشیدن چای، خرما را جایگزین قند یا شکر کنیم. اگر مدت هاست که از خواب راحت و آرامش بی نصیب مانده اید؛ هر شب یادتان باشد که پیش از رفتن به رختخواب، از خوردن یک یا دو عدد خرما به همراه یک لیوان شیر گرم غافل نشوید.
پزشکان، خرما را بیشتر دوست دارند
«خرما در پیشگیری و کنترل بسیاری از بیماری ها نقش دارد.» این را دکتر «رامین ایرانی» پزشک متخصص بیماری های داخلی می گوید و ادامه می دهد : «پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی، حوادث مغزی و حتی پیشگیری از بروز برخی سرطان ها مانند سرطان روده بزرگ و سرطان معده با استفاده از خرما به اثبات رسیده است. بیماری های دیگری هم هستند که اغلب پزشکان، خرما را جزیی از رژیم درمانی آنها می دانند؛ زخم های بد خیم، اختلال در جذب و دفع غذا، افت توانایی های جنسی، ام اس، سنگ های مثانه، برونشیت و…» اما پزشکان متخصص زنان و زایمان و متخصصان اطفال، خرما را به دلایل دیگری توصیه می کنند: «خوردن خرما، شیر مادر را زیاد می کند و از سوء تغذیه کودکان جلوگیری می کند. مقابله با اختلالات دوران بارداری، رفع تردی و زودشکنی استخوان های کودکان، پیشگیری از سوء تغذیه و اختلال جذب ودفع غذا در اطفال جزء خواص همین ماده مغذی است.» خوشبختانه بر مبنای گزارش فائو، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، سالانه 4/9 میلیون تن خرما در سطح جهان تولید می شود که نه صد هزارتن از این میزان را ایران تولید می کند؛ یعنی چیزی حدود هجده و نیم درصد از کل تولیدات خرما در جهان! به همین دلیل است که ایران را بزرگترین تولیدکننده خرما درسطح جهان می دانند. خرما در طب سنتی چین
اگر خیال می کنید که خرما را فقط ما ایرانی ها شناخته ایم، سخت در اشتباه اید! خرما در میان کشورهای دیگر دنیا هم طرفداران زیادی دارد ولی ظاهرا میانه چینی ها با این سوغات سرزمین های گرمسیری، بهتر از سایران است. در طب سنتی چین نیز یکی از شیوه های موفق برای درمان دل درد این بوده است که 2تا3 عدد خرمای له شده را در آب جوش خیس کنند و خوب به هم بزنند و شربتی درست کنند به اسم: شربت خرما!چینی ها معتقدند که شربت خرما معجون بسیار سودمندی برای درمان دل دردهای گوارشی است.
اما قصه به اینجا ختم نمی شود چرا که آنها اعتقاد دارند «شربت خرما» برای بیمارانی که در طی روز مرتبا «ترش می کنند»، هم معجون مناسبی است. شش یا هفت عدد خرما را در دو لیوان آب جوش خیس کنید و صبح و شب آن را بنوشید یا این که پس از خوردن تعدادی خرما، بلافاصله یک یا دولیوان آب گرم بنوشید. با این توصیه ساده، اسید اضافی معده شما خنثی و ترش کردن های مکرر شما در طی روز متوقف می شود.
انار
-میوه ای که هم خودش مفید است هم پوستش
در توصیف کلی این میوه می توان گفت: انار یک میوه قابض است یعنی برای درمان اغلب اسهال ها، می توان از آن استفاده کرد. حتی برای گل درخت انار و پوست ریشه و ساقه این درخت هم مصارف متعددی ذکر کرده اند. گل درخت انار اگر به صورت جوشانده یا دم کرده مصرف شود، برای رفع اسهال های ساده مفید است. در طب سنتی، غرغره کردن همین جوشانده را برای رفع التهاب لوزه توصیه می کردند؛ حتی با محلول دم کرده گل انار، زخم ها را شستشو می دادند. برخی از متخصصان تغذیه معتقدند که برگ درخت انار در برطرف کردنم ضعف عمومی، بی اشتهایی، خستگی و حالت تهوع کاربرد دارد. برای پوست درخت انار هم اگر چه بسیار تلخ است مصارفی شبیه به مصارف گل درخت انار ذکر کرده اند. در بیماری های مجاری ادراری، التهابات برخی از دستگاه های بدن و عدم ترشح صفرا هم نوشیدن آب انار رقیق شده، خالی از فایده نیست. پوست ریشه و ساقه انار را هم برای دفع برخی از انگل های روده مفید می دانند.
انار از سیر تا پیاز
چیزی نزدیک به 50 درصد انار از آب میوه تشکیل شده و وزن آب یک عدد انار هم به طور متوسط 51/1 است. در یک کیلو گرم از آب انار هم تقریبا 145 گرم ماده محلول وجود دارد که شامل گلوسیدها، پروتیدها، لیپیدها، اسیدهای آلیی، تانن و ویتامین های مختلف و املاح محلول است. در انار های مرغوب، مقدار قند موجود در 100گرم آب انار حدود 9تا 10 گرم است که این رقم در انارهای ملس به 7تا 8 گرم می رسد و در انارهای ترش شمال ایران هم به طور معمول 4تا5 گرم قند در هر 100 گرم آب انار وجود دارد .
مقدار قند غیر احیا کننده در آب انار شیرین 1/9 گرم در 100گرم بوده و در انار ترش تقریبا وجود ندارد. اسیدهای انار عبارتنداز: اسید تارتریک که ترشحات لوزالمعده را افزایش داده و از سوء هاضمه جلوگیری می کند. اسید سالیسیلیک که در بیشتر میوه جات رسیده وجود دارد و اشتها آور است. تانن یا اسید تانیک هم یکی دیگر از اسید های موجود در انار است که خاصیت انقباضی دارد و در خونریزی های مختلف و اسهال های ساده و خونی بین 1تا4 گرم در روز توصیه می شود. مقدار ویتامین ث انار شیرین تقریبا 15 میلی گرم در لیتر بوده و اگر اناری کهنه یا پوسیده باشد، این مقدار کاهش می یابد. املاح موجود در خاکستر آب انار هم عبارتند از: آهن، کلسیم، منیزیم، پتاسیم، فسفر، گوگرد و کلر.
-اسراف نکنید!
به هر حال، همانطور که در ابتدا هم اشاره کردیم انار یک میوه قابض است و طبیعتا مصرف زیاده از حدش خوب نیست چرا که ممکن است آدم را به یبوست و دل درد دچار کند. از طرفی، جذب آسان این میوه از راه مخاط روده هم می تواند بروز این عوارض را تسریع بخشیده و تسهیل کند. متخصان تغذیه توصیه می کنند برای جلوگیری از بروز این عوارض ، بهتر است هنگام خوردن انار ، از مصرف پوست نازکی که دانه های این میوه را در بر گرفته ، غافل نشوید. ضمنا کودکان زیر 5سال ، زنان باردار و افراد عصبی مزاج باید بیشتر از دیگران به این توصیه توجه کنند که: «در خوردن انار زیاده روی نکنید!»
سیب
زندگی خالی نیست، مهربانی هست، سیب هست …
شاید شنیده باشید، انگلیسی زبان ها ضرب المثلی دارند به این مضمون: «کسی که روزی یک سیب بخورد، دکتر نمی رود!» بله، مبالغه آمیز است اما در مثل مناقشه نیست. حقیقت این است که پزشکان، سیب را میوه سلامت و زیبایی می دانند. سرشار از ویتامین ها و مواد مغذی است که علاوه بر تأمین سلامت، به طراوت و شادابی پوست هم کمک می کند. دندانپزشکان هم به سیب می گویند: مسواک طبیعی! کمتر متخصص تغذیه ای هم پیدا می کنید که سیب را در برنامه غذایی روزانه از قلم بیندازد. حالا دیگر انتخاب با خودتان است؛ این سیب و این میدان!
سیب میوه سلامت و زیبایی
در نیوزلند یکی از کشورهای جنوب اقیانوس آرام رسم است که وقتی زنی به ششمین ماه بارداری رسید، سهم میوه ها و به ویژه سیب را در برنامه غذاییش افزایش دهد. زنان نیوزلندی اعتقاد دارند با رعایت چنین رژیمی، فرزندانی سالم و زیبا به دنیا خواهند آورد. متخصصان تغذیه نیز نقش مؤثر سیب را در طراوت و شادابی پوست قبول می کنند و معتقدند که سیب میوه ای است سرشار از ویتامین های آ، ب، ث، املاح، کلسیم، پتاسیم، منیزیم، فسفر، آهن و گوگرد؛ که در این میان نقش گوگرد در تقویت سلول های پوستی غیر قابل تردید است. آهن هم از آن املاحی است که در بر طرف کردن کم خونی، ضعف و رنگ پریدگی مؤثر است. با این حساب، تنها با اتکا به نقش همین دو ماده معدنی در این میوه، می توان گفت که «سیب» میوه ای است که در تأمین خون و حفظ طراوت و زیبایی پوست نقش مهمی ایفا می کند.
سیب، میوه ای با نمره بیست!
شاید از زبان بزرگترها شنیده باشید که به افراد عصبی مزاج توصیه می کنند روزانه یک لیوان آب سیب همراه با گلاب بنوشد. این سفارش ساده در برگیرنده یک نکته علمی است. از آنجا که میزان ویتامین های فاکتور B در سیب زیاد است، این میوه در تقویت و تسکین اعصاب اثر مساعدی دارد و مصرفش برای افراد عصبی مزاج، مناسب و سودمند است.
از طرفی وجود فسفر و کلسیم در این میوه برای رشد کودکان و تقویت حافظه و اعصاب مفید است. به همین دلیل، کودکان ضعیف و کم رشد، بیمارانی که دچار ضعف و سستی هستند و یا دوران نقاهت را پشت سر می گذارند، باید بیشتر از دیگران به سیب احترام بگذارند! از سوی دیگر، اسید سیتریک موجود در سیب برای هضم مواد غذایی و دفع سموم بسیار سودمند است.
سرطان با سیب میانه ای ندارد!
بعضی از پزشکان معتقدند که مصرف روزانه یک سیب با پوست، خطر ابتلا به سرطان روده را به طور چشمگیری کاهش می دهد زیرا سیب علاوه بر داشتن مواد فیبری، در پوست خود ماده ای دارد به نام «پکتین» که به وسیله باکتری های روده تخمیر می شود و اسیدهای چربی با زنجیره کوتاه تولید می کند. این اسیدها از رشد باکتری های آسیب رسان در روده جلوگیری کرده و سلول های پوششی دیواره روده را در برابر تغییرات بدخیمی و سرطان محافظت می کنند. شواهد متعددی هم در دست است که نشان دهنده کاهش ابتلا به انواع سرطان متعاقب مصرف انواع میوه ها و سبزی های تازه است و بالاخره از آن جا که سیب نسبت به سایر میوه ها سلولز کمتری دارد، هضم و جذبش آسانتر بوده و برای مبتلایان به بیماری های گوارشی نیز اثر مطبوع و دلپذیری دارد.
منبع: هفته نامه فرهنگی -اجتماعی همشهری مثبت 162