شارح : عبد الهادی مسعودی
کافی، مهم ترین کتاب حدیثی شیعه است، برخی از احادیث این بوستان معنوی، گلچین و سند و متن آنها تبیین، و ارائه شده است.
جلسه 27 کافی خوانی
حدیث :
۳۴۴۱/ ۴. مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسى؛ وَ عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ جَمِیعاً، عَنْ عَلِیِّ بْنِ زِیَادٍ، قَالَ:کَتَبَ عَلِیُّ بْنُ بَصِیرٍ یَسْأَلُهُ أَنْ یَکْتُبَ لَهُ فِی أَسْفَلِ کِتَابِهِ دُعَاءً یُعَلِّمُهُ إِیَّاهُ، یَدْعُو بِهِ، فَیُعْصَمَ بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ جَامِعاً لِلدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ،
فَکَتَبَ عَلَیْهِ السَّلَامُ بِخَطِّهِ: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ، یَا مَنْ أَظْهَرَ الْجَمِیلَ وَ سَتَرَ الْقَبِیحَ، وَ لَمْ یَهْتِکِ السِّتْرَ عَنِّی، یَا کَرِیمَ الْعَفْوِ، یَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ، یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَهِ، یَا بَاسِطَ الْیَدَیْنِ بِالرَّحْمَهِ، یَا صَاحِبَ کُلِّ نَجْوى، وَ یَا مُنْتَهى کُلِّ شَکْوى، یَا کَرِیمَ الصَّفْحِ، یَا عَظِیمَ الْمَنِّ، یَا مُبْتَدِئَ کُلِّ نِعْمَهٍ قَبْلَ اسْتِحْقَاقِهَا، یَا رَبَّاهْ، یَا سَیِّدَاهْ، یَا مَوْلَاهْ، یَا غِیَاثَاهْ، صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَسْأَلُکَ أَنْ لَا تَجْعَلَنِی فِی النَّارِ؛ ثُمَّ تَسْأَلُ مَا بَدَا لَکَ».
ترجمه :
على بن زیاد گوید: على بن بصیر بدان حضرت نامه نوشت و درخواست کرد که در پائین نامهاش دعائى براى او بنویسد و بیاموزد که بوسیله آن از گناهان نگهدارى شود و دعائى جامع براى (حوائج) دنیا و آخرت باشد، پس حضرت علیه السّلام در پاسخش بخط خود نوشت (دعائى که ترجمهاش اینست):
«بسم اللَّه الرحمن الرحیم اى کسى که نیک را آشکار کند، و زشت را بپوشاند، و پرده مرا ندرد، اى درگذشت کریم، و اى خوش درگذرنده (از گناه) اى وسیع در آمرزش اى پر بخشش در رحمت اى دمساز در هر راز، و اى پایان هر شکایت، اى درگذرنده با کرامت، و اى بزرگ در منت، و اى آغازکننده بهر نعمت جلوتر از استحقاق آن، اى پروردگار و اى آقا و اى مولى و اى فریادرس، رحمت بر محمد و آلش فرست و از تو خواهم که در دوزخم جا ندهى» سپس بخواه هر چه خواهى.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص۵۴۵
حدیث :
۳۴۴۸/ ۱۱. مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِیزِ، عَنْ بَعْضِ
أَصْحَابِنَا، عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّیِّ، قَالَ: إِنِّی کُنْتُ أَسْمَعُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ أَکْثَرَ مَا یُلِحُّ بِهِ فِی الدُّعَاءِ عَلَى اللَّهِ بِحَقِّ الْخَمْسَهِ یَعْنِی رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ فَاطِمَهَ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ.
ترجمه :
داود رقى گوید: من شنیدم که حضرت صادق علیه السّلام بیشتر چیزى که در هنگام دعا بر آن اصرار داشت این بود که خدا را بحق پنج تن میخواند، یعنى رسول خدا و امیر المؤمنین و فاطمه و حسن و حسین صلوات اللَّه علیهم اجمعین.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص۵۴۹
حدیث :
۳۴۵۰/ ۱۳. عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ، عَنْ أَبِیهِ، عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَطِیَّهَ، عَنْ یَزِیدَ الصَّائِغِ، قَالَ:
قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ: ادْعُ اللَّهَ لَنَا، فَقَالَ: «اللَّهُمَّ ارْزُقْهُمْ صِدْقَ الْحَدِیثِ، وَ أَدَاءَ الْأَمَانَهِ، وَ الْمُحَافَظَهَ عَلَى الصَّلَوَاتِ؛ اللَّهُمَّ إِنَّهُمْ أَحَقُّ خَلْقِکَ أَنْ تَفْعَلَهُ بِهِمُ، اللَّهُمَّ وَ افْعَلْهُ بِهِمْ».
ترجمه :
زید صائغ گوید: بحضرت صادق علیه السّلام عرضکردم: براى ما دعا کن، پس (در باره ما دعائى) فرمود: (که ترجمهاش اینست) «بار خدایا روزى ایشان کن راستگوئى و امانت دارى و محافظت بر اداى نمازها را، بار خدایا اینان سزاوارترین خلق تو هستند که این کار را در باره آنها انجام دهى بار خدایا آن را در باره آنان انجام ده».
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص۵۵۱
حدیث :
۳۴۸۵/ ۱۳. عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ، عَنْ أَبِیهِ وَ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقَاسَانِیِّ جَمِیعاً، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ دَاوُدَ، عَنْ سُفْیَانَ بْنِ عُیَیْنَهَ، عَنِ الزُّهْرِیِّ، قَالَ:
قَالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ عَلَیْهِمَا السَّلَامُ: «لَوْ مَاتَ مَنْ بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ، لَمَا اسْتَوْحَشْتُ بَعْدَ أَنْ یَکُونَ الْقُرْآنُ مَعِی» وَ کَانَ عَلَیْهِ السَّلَامُ إِذَا قَرَأَ «مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ» یُکَرِّرُهَا حَتّى کَادَ أَنْ یَمُوتَ.
ترجمه :
زهرى گوید: حضرت على بن الحسین علیهما السلام فرمود: اگر همه مردم که ما بین مشرق و مغرب هستند بمیرند من از تنهائى هراس نکنم پس از آنکه قرآن با من باشد، و آن حضرت علیه السلام شیوهاش این بود که هر گاه مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ را میخواند آنقدر آن را تکرار میکرد که نزدیک بود بمیرد.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص۶۰۳
حدیث :
۳۴۹۸/ ۱. عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ جَمِیعاً، عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ، عَنْ جَمِیلِ بْنِ صَالِحٍ، عَنِ الْفُضَیْلِ بْنِ یَسَارٍ:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ، قَالَ: سَمِعْتُهُ یَقُولُ: «إِنَّ الَّذِی یُعَالِجُ الْقُرْآنَ، وَ یَحْفَظُهُ بِمَشَقَّهٍ مِنْهُ وَ قِلَّهِ حِفْظٍ، لَهُ أَجْرَانِ».
ترجمه :
فضیل بن یسار گوید: از حضرت صادق علیه السّلام شنیدم که میفرمود: کسى که در باره قرآن رنج کشد و بسختى و کم حافظهگیش آن را حفظ کند دو اجر دارد
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص۶۱۲
حدیث :
۳۵۰۰/ ۳. عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ، عَنْ أَبِیهِ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ سُلَیْمٍ الْفَرَّاءِ، عَنْ رَجُلٍ:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «یَنْبَغِی لِلْمُؤْمِنِ أَنْ لَایَمُوتَ حَتّى یَتَعَلَّمَ الْقُرْآنَ، أَوْ یَکُونَ فِی تَعْلِیمِهِ».
ترجمه :
حضرت صادق علیه السّلام فرمود: براى مؤمن شایسته است که نمیرد تا قرآن را یاد گیرد یا در کار یاد گرفتنش باشد.
الکافی (ط – دارالحدیث): ج۴، ص۶۱۳