1. شرافت خانوادگى و دیانت
ثروت، شهرت و قدرت هرگز از نشانه‎هاى شرافت خانوادگى به شمار نمی‎رود. چه بسیار پسران جوانى که در خانواده‎هاى فقیر گمنام و ضعیف زندگی می‎کنند و از شرافتمندترین مردان روى زمین هستند و چه بسیار پسران ثروتمندى که در دنیایى از مادیّت و شهرت و قدرت قرار دارند و از شرافت و شرافتمندى بویى نبرده‎اند.
ملاک شرافتمند بودن شخص بسته به دیانت و معنویت اوست، معنویت و توجه به حلال و حرام خداوند است که انسان را در برابر مشکلات و حوادث غیر مترقبه زندگى پایدار می‎سازد و از این گذشته در ایجاد کانون گرم خانواده و تربیت فرزندان بسیار مؤثر و نقش کلیدى را ایفا می‎کند.
بنابراین دختران جوانى که قصد انتخاب همسرى را دارند، ابتدا باید شرافت خانوادگى و دیانت همسر آینده خود را در نظر بگیرند و هرگز فریب ثروت، شهرت و یا قدرت مادى شخصى را نخورند.
2. خوش خلقى
شخصی به نام «حسین بن بشّار» به امام رضا ـ علیه السّلام ـ نامه‎اى نوشت و ضمن آن درباره خواستگارى که براى دخترش آمده بود کسب تکلیف کرد، وى از امام ـ علیه السّلام ـ پرسیده بود: شخصى از خویشاوندانم براى خواستگارى دخترم آمده است که بد اخلاق است، چه کنم آیا دخترم را به او بدهم یا نه؟
حضرت در جواب نوشتند: لا تزوّجه ان کان سیّیء الخلق.
اگر بد اخلاق است، دخترت را به او نده.
3. سلامت جسم و روح
سلامت جسم و روح در برخوردارى از لذّتهاى مشروع خانواده و سلامت فرزندان نقش مؤثرى دارد، در نظر گرفتن این شرط نیز مورد توصیه کارشناسان مسایل خانواده است.
4. عقل
امیر مؤمنان ـ علیه السّلام ـ فرمودند:
از ازدواج احمق بپرهیز، زیرا مصاحبت و همراهى با او بلاست و فرزندانش نیز تباه می‎شوند.
5. زیبایى
همانگونه که پسران جوان باید در انتخاب همسر زیبایى را مدّ نظر قرار بدهند، دختران جوان نیز نباید از این نکته غافل شوند.
زیبایى ظاهرى به حلاوت و شیرینی زندگى می‎افزاید و استحکام روابط کانون کوچک خانواده را دو چندان می‎کند. بنابراین باید از هر دو طرف این نکته مدّ نظر قرار گرفته شود تا با صفا و صمیمت در ایجاد کانونى گرم براى آینده‎اى درخشان زمینه را فراهم آورند.
ناگفته روشن است که «زیبایی» باید در کنار صفات دیگرى مانن دیانت، عفت خوش خلقى و شرافت خانوادگى مدّ نظر قرار گیرد، و الّا به تنهایى هرگز ملاک و برترى در انتخاب نخواهد بود.
6. علم و سواد.
7. تناسب خانوادگى
8. تناسب و توازن جسمى و سنّى
9. تناسب مالى و مادى در خانواده هر دو.
10. شغل و کار
انسان بى کار گذشته از اینکه در تأمین زندگى خود دچار مشکلات و معضلات فراوانى می‎شود، خانواده و فرزندان او نیز در فشار و سختى قرار خواهند داشت.
بطور کلى انسان بى کار به خاطر آنکه فرصت زیادى دارد، از سوى عوامل سقوط و انحطاط و مفاسد اخلاقى زیادى تهدید می‎شود. رسول گرامى اسلام که درود خداوند بر او باد، هر جوانى را که می‎دید ابتداء از شغل و حرفه او سؤال می‎کرد، اگر می‎شنید که جوان بیکار است می‎فرمود: از چشمم افتادى، می‎پرسیدند چرا؟ حضرت می‎فرمود: لانّ المؤمن اذا لم یکن له حرفه یعیش بدینه.
چون اگر مؤمن کارى نداشته باشد از راه دین فروشى زندگى می‎کند.
بنابراین شغل و داشتن حرفه براى شوهران لازم و ضرورى است.
البته قابل تذکر است که نباید به دنبال شغل پر در آمد بود، مثلا شوهرى که از راه کسب حلال در آمدى دارد و فردى متدین و با مسئولیت است را نباید با فردی بى دین و لاابالى که شغل پر درآمدى دارد تعویض نمود.
منبع: الشیعه