مترجم: رزیتا ملکی‌زاده

میخک که بومی شبه قاره هند بوده، به طور گسترده‌ای در سرتاسر جهان به عنوان ادویه و چاشنی در آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. روغن میخک سالیان سال است که بخاطر ارزش دارویی آن استفاده می‌شود.
میخک از درخت همیشه سبز میخک بدست می‌آید. که در واقع جوانه‌ای است که از رنگ سبز به رنگ قرمز روشن تبدیل می‌شود. و پیش از برداشت طول آن به 5ر1 تا 2 سانتی‌متر می‌رسد و ظاهری بسیار زیبا با غلاف گل بلندی داشته که به چهار کاسبرگ با گلوله‌ای در وسط آن تقسیم شده و با شروع به خشک شدن طعم و بویی معطر ایجاد می‌کند. روغن میخک که سرشار از خواص درمانی است به وفور مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روغن دارای خواص ضد میکروبی، ضد عفونی کنندگی، ضد ویروسی، و خواص تحریک کنندگی است. همچنین منبعی غنی از بسیاری ویتامین‌ها و مواد معدنی حیاتی مانند کلسیم، آهن، فسفر، اسید هیدروکلریک، سدیم، پتاسیم، ویتامین A و ویتامین C است.
روغن میخک از ساقه، برگ و جوانه آن بدست می‌آید. تقطیر آب فرایندی است که در عمل عصاره گیری از آن انجام می‌شود. جزء اصلی روغن میخک اوژنول یعنی بخشی از گروه ترکیبات شیمیایی است. این روغن عمدتاً بی رنگ یا زرد کم رنگ می‌باشد. سه نوع روغن میخک وجود دارد.

• روغن ساقه: استخراج شده از ساقه و شاخه‌های آن.
• روغن برگ: بدست آمده از برگ‌های همیشه سبز گیاه میخک.
• روغن جوانه‌ی گل: استخراج شده از جوانه‌های گل میخک.
کاربردهای مختلف روغن میخک
خواص روغن میخک آن را به یک روغن عصاره‌ای بسیار محبوب در تهیه بسیاری از داروهای آیورودا (طب سنتی هند) و داروهای سنتی چینی تبدیل می‌سازد. داروهای معاصر نیز از این روغن به خاطر خواص ضد درد و ضد باکتریایی آن استفاده می‌کنند. در ادامه، به موارد استفاده‌ی این روغن فوق‌العاده اشاره شده است.
مراقبت دندانی
مثل «استفاده از روغن میخک برای دندان درد» کاملاً درست است. خواص میکروب کشی و ترکیب اوژنول آن به تسکین درد دندان، درد لثه و زخم‌های دهان کمک می‌کند، در حالی که غرغره کردن آن موجب تسکین درد گلو می‌شود. قرار دادن یک تکه پارچه نرم آغشته به روغن میخک در داخل حفره‌ی دندان به تسکین درد کمک می‌کند و موجب کاهش احتمال التهاب می‌شود.
بوی تندی که ویژگی روغن میخک است، جهت از بین بردن بوی بد دهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روغن جزء اولیه‌ی مورد استفاده در بسیاری از محصولات مراقبت از دندان مانند دهان شویه، خمیر دندان، محلول‌های غرغره، و داروهای ضد درد دندان است.
تصفیه کننده خون
خواص ضد میکروبی و ضد عفونی کنندگی روغن میخک به تصفیه‌ی خون با جلوگیری از ایجاد عفونت کمک می‌کند. از آنجا که این روغن یک محرک نیز می‌باشد، آن را در داروها و فرآورده‌های گیاهی برای افزایش سوخت و ساز و سیستم ایمنی بدن، بوسیله‌ی افزایش گردش خون استفاده می‌کنند. بیماران دیابتی که از آن به عنوان بخشی از درمان خود استفاده می‌کنند، از خواص کنترل کنندگی قند خون آن تعریف زیادی می‌کنند. خواص ضد ویروسی این روغن به دور نگاه داشتن عفونت‌ها و بیماری‌ها کمک می‌کند. شربتهای دارویی تقویت ایمنی و تصفیه خون از این روغن بهره می‌برند.
مراقبت از پوست
خواص ضد عفونی کنندگی و معطر آن، موجب شده یک ماده‌ی اولیه‌ی مهم در بسیاری از محصولات آرایشی مراقبت از پوست به حساب آید. داروهای نرم کننده و لوسیون‌ها از روغن میخک جهت التیام و تسکین بیماری‌های پوستی مانند بریدگی، کبودی، زخم، جوشهای خارش‌دار ناشی از گرمازدگی، و انواع عفونت‌های قارچی بهره می‌برند. این روغن، زمانی که با دیگر روغن‌های عصاره‌ای ترکیب شود، می‌تواند برای ماساژ پوست بکار رود. آکنه به طور مؤثری با کرم‌ها، مواد شستشوی صورت و صابون‌هایی که در آنها روغن میخک بکار رفته، مداوا می‌شود.
نکته‌ای که بایستی مورد توجه و دقت قرار دهید این است که بدلیل بسیار قوی بودن این روغن، نبایستی به طور مستقیم به صورت زده شود. یا آن را رقیق سازید و یا با دیگر روغن‌ها ترکیب نمایید. به دلیل قوی بودن، استفاده‌ی نامناسب از آن می‌تواند به درماتیت یا التهاب پوست انجامیده و می‌تواند موجب سوزش و تحریک پوست و غشاهای مخاطی شود.
سوء هاضمه
یکی از استفاده‌های بسیار آن در درمان سوء هاضمه است. خواص ضد درد و محرک این روغن به درمان بسیاری از عوارض مرتبط با معده مانند تهوع ناشی از حرکت در ماشین و یا وسیله‌ی نقلیه، سوء هاضمه، سکسکه، نفخ شکم، و احساس تهوع و استفراغ کمک می‌کند. جهت جلوگیری از سوء هاضمه، از آن به طور گسترده‌ای در سراسر آسیا به عنوان یک ادویه‌ی آشپزی استفاده می‌شود.
دیگر موارد استفاده
ترکیبی از کمی نمک با چند قطره روغن میخک به از بین بردن سردرد کمک می‌کند. روغن گرم میخک که درون گوش چکانده شده باشد، موجب تسکین گوش درد خواهد شد. روغن میخک هنگامی که با کمی پنبه به مژه‌ها زده شود، به کاهش التهاب و التیام عفونت کمک خواهد کرد. کسانی که از سرفه، سرماخوردگی، برونشیت، سینوزیت و آسم رنج می‌برند، می‌توانند جهت از بین بردن احتقان بینی و قفسه‌ی سینه، از آن که در آب گرم ریخته شده استفاده کنید.
اگرچه کاربردهای روغن میخک فراوان و بسیار مؤثر می‌باشند، اما توصیه می‌شود با یک پزشک در خصوص استفاده‌ی مناسب و میزان مصرف آن خصوصاً به هنگام استفاده برای زنان باردار و نوزادان مشورت کنید. و همیشه به خاطر داشته باشید که پیش از استفاده از این روغن، آن را رقیق سازید.

منبع:راسخون